ေလ၀ သုိ႔မဟုတ္ ဗုိက္စူထြက္ျခင္း၏ အဓိက အေၾကာင္းရင္းမ်ား

ေလ၀ သုိ႔မဟုတ္ ဗုိက္စူထြက္ျခင္း၏ အဓိက အေၾကာင္းရင္းမ်ား

ၾကည္လြင္ျမင့္ (မုျဒာ)

အေနာက္တုိင္း ေဆးပညာတြင္ ဝလာျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တက္လာျခင္း မွန္သမွ်သည္ ခႏၶာကိုယ္တြင္ အဆီမ်ား စုပုံလာၿပီး ကိုလက္စထေရာ တက္လာျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ျမန္မာေဆးပညာ တြင္မူ အဆီဝ ႏွင့္ ေလဝ ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးရိွသည္။

အိႏၵိယမွလာေသာ အာယုေဗဒ ေဆးပညာ တြင္ကား ေလ၊ သည္းေျခ၊ သလိပ္တို႔ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ၊ တည္ေဆာက္ ထားေသာ ခႏၶာကိုယ္ႀကီး တြင္ ေလေၾကာင့္လည္း ဝႏုိင္သည္၊ သလိပ္ ေၾကာင့္လည္း ဝႏုိင္သည္၊ သည္းေျခ ေၾကာင့္လည္း ပိန္ႏုိင္သည္။

သလိပ္ဆုိသည္မွာ အခြၽဲအေျမႇး ေစးကပ္ေသာ ဓာတ္သေဘာ၊ ဆူၿဖိဳးေသာ ဓာတ္သေဘာကို ရည္ၫႊန္း ဆိုလိုသည္။ ပါးစပ္မွ ေထြးထုတ္ပစ္ေသာ သလိပ္ကို မျမင္ပါႏွင့္။ သလိပ္ဓာတ္ အားေကာင္းသူ သည္ ဆူၿဖိဳးေသာ ခႏၶာကိုယ္ရိွၿပီး စိုျပည္ေသာ အသားအေရ ရိွမည္။ ေအးေသာ အသားအေရ ရိွမည္ျဖစ္သည္။ အဆီလည္း မ်ားသည္။ အသားထက္ အဆီထူလာေသာ ဝျခင္းမ်ဳိး ကို သလိပ္ဝ ဟု ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။

သည္းေျခဓာတ္၏ သေဘာမွာကား ထက္ျမက္ျခင္း၊ ပူျခင္း၊ စပ္ျခင္းသေဘာ ရိွသည္။ ဆီးႏွင့္ဝမ္း တို႔ကို ရႊင္ေစေသာ သေဘာရိွသည္ ဟု ဆိုသည္။ အသားအေရ ၏ အေရာင္ညိဳျခင္း၊ မည္းျခင္း၊ ဝါျခင္း၊ ေတာက္ပျခင္း တို႔သည္ 

သည္းေျခႏွင့္ ဆိုင္သည္။ ထို႔ျပင္ မွတ္ဉာဏ္ႏွင့္ သာဓကဉာဏ္၊ ဇဝနဉာဏ္ ေကာင္းျခင္းတို႔ သည္လည္း သည္းေျခႏွင့္ပင္ ဆိုင္သည္။ ပါစကသည္းေျခ ဆိုလွ်င္ ဆရာဝန္တို႔ သိေသာ အသည္းတြင္ တြယ္ကပ္ေနသည့္ သည္းေျခအိတ္ မွထြက္ေသာ သည္းေျခရည္ ျဖစ္ၿပီး အစာေျခ ရာတြင္ အေထာက္အကူ ျပဳသည္။ သည္းေျခ အားေကာင္းသူ သည္ ေပါ့ပါး သြက္လက္သည္။ ဉာဏ္ေကာင္းၿပီး လ်င္ျမန္ ေပါ့ပါးသူ ျဖစ္သည္။ စိတ္ဆတ္ၿပီး စိတ္တိုလြယ္ေသာ သူသည္ သည္းေျခ ပကတိ လူသားျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ သည္းေျခဓာတ္ လြန္ကဲလွ်င္ အစာအိမ္ကို ျပန္ေလာင္ၿပီး အစာအိမ္နာ ေရာဂါ ျဖစ္တတ္သည္။ လူကို ပိန္ႀကံဳေစသည္။

ေလပကတိ၏ သေဘာမွာ သြက္လက္ ေစသည္။ ေလကဲ့သို႔ ေပါ့ပါးသည္။ ေျပးလႊား လုပ္ေဆာင္ရေသာ အလုပ္မ်ဳိးတြင္ စြမ္းေဆာင္ ႏုိင္သည္။ စကားေျပာ မ်ားသည္။ အအိပ္အေန နည္းသည္။ စိတ္ဂနာ မၿငိမ္ ျဖစ္တတ္သည္။ သြား၊ လာ၊ ထုိင္၊ ထ ရာတြင္ အဆစ္အဆက္ မ်ားမွ အသံျမည္ တတ္သည္။ ဤသည္မွာ ေလပကတိ လူသားတြင္ ေတြ႕ရသည့္ သေဘာပင္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေလသမားသည္ သည္းေျခသမား ကဲ့သို႔ မပိန္ဘဲ တစ္ခါတစ္ရံ ဝလာတတ္သည္။ ေလပကတိ လူသားဝလွ်င္ သလိပ္ပကတိ လူသားကဲ့သို႔ လက္ေခ်ာင္း၊ ေျခေခ်ာင္းမ်ားႏွင့္ မ်က္ႏွာတြင္ ျပည့္ၿဖိဳး ေဖာင္းကား မလာဘဲ ဝမ္းဗိုက္တြင္ စူထြက္ လာတတ္သည္။ မ်က္ႏွာႏွင့္ လက္ေခ်ာင္း၊ ေျခေခ်ာင္းမ်ားမွာ လိုက္ဝမလာဘဲ ပုံမွန္ပင္ ျဖစ္ေန တတ္သည္။ ဝေသာ္လည္း သြက္လက္စြာ လႈပ္ရွားေနသူ၊ စကားေျပာ ေနသူမ်ားမွာ ေလဝမ်ား ျဖစ္ေပသည္။

ေလဝသမား မ်ားသည္ ၿငိမ္ၿငိမ္ ေနတတ္ၿပီး အထုိင္မ်ားေသာ အလုပ္မ်ဳိးႏွင့္ မကိုက္ညီေပ။ အထိုင္မ်ားလွ်င္ ဗိုက္ပိုစူ လာျခင္းမွာ ဝမ္းဗိုက္ အတြင္းရိွ အူမႀကီးမ်ားတြင္ ေလခုိၿပီး ေဖာင္းလာျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဝမ္းခ်ဳပ္ေလ့ ရိွသည္။ ဝမ္းခ်ဳပ္ရျခင္း မွာ ေလသည္ အထက္သို႔ ဆန္ၿပီး ေအာက္သို႔ မစုန္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ေလစာမ်ားမ်ား စားလွ်င္ ပို၍ဆိုးသည္။ ေလေၾကာင့္ အစာမေၾက ျခင္းႏွင့္ ေခါင္းအုံမူးေဝျခင္း၊ ဇက္ေၾကာထိုးျခင္း မ်ားပါ ျဖစ္ႏုိင္ေလသည္။

ဗိုက္စူထြက္ၿပီး ေလဝ ဝေနသူ မ်ားသည္ ေလစာမ်ားကို သိထားရန္ လိုသည္။ အခါးဟူသမွ် ေလဓာတ္ ၾကြယ္သည္ဟူေသာ အဆိုရိွသည္။ ခါးေသာ အရသာရိွသည့္ ေခြးေတာက္၊ တမာ၊ ေၾကာင္လွ်ာ၊ ၾကက္ဟင္းခါး၊ လက္ဖက္ စသည္တို႔သည္ ေလစာမ်ား ျဖစ္သည္။ ေအးေသာအခါ ခါးသြားသည့္ မုန္ညင္း၊ မုန္လာ၊ ကိုက္လန္၊ ဟင္းႏုနယ္၊ ျမဴရြက္၊ မဲဇလီဖူး၊ ေဂၚရခါးၫြန္႔ စသည္ တို႔မွာလည္း ေလစာမ်ား ျဖစ္သည္။

ေလဝျဖစ္ၿပီး ဗိုက္စူသူမ်ားသည္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ ထုိင္ၿပီး ေရေႏြးၾကမ္း (အဖန္ရည္) ေသာက္လွ်င္လည္း ပိုဆိုးတတ္သည္။ ဗိုက္စူသည့္ အျပင္ ေလခ်ဳပ္သည့္ ေရာဂါ ပါရတတ္သည္။ ေလခ်ဳပ္လွ်င္ ခံတြင္းပ်က္၊ အစားပ်က္၊ အစာမေၾက ျဖစ္ေစႏုိင္သည္။ အထူးသျဖင့္ ေရေႏြးၾကမ္း၊ အဖန္ရည္ ကို တစ္ခြက္၊ ႏွစ္ခြက္ထက္ ပိုၿပီး မေသာက္သင့္ေပ။ ေရွးေခတ္က လူႀကီးမ်ားသည္ အဖန္ရည္ ေသာက္လွ်င္ ဆားေလွာ္ အနည္းငယ္ ထည့္ေသာက္ေလ့ ရိွသည္။ ေလမခ်ဳပ္၊ ဝမ္းမခ်ဳပ္ေစရန္ ထည့္ေသာက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ယခုေခတ္တြင္ ဆားထည့္လွ်င္ ေသြးတိုးမည္ ထင္သျဖင့္ ထိုဓေလ့မွာ ေပ်ာက္ကြယ္ သေလာက္ရိွၿပီ ျဖစ္သည္။ အသင့္အတင့္ ထည့္႐ုံျဖင့္ ေသြးမတိုးႏုိင္ပါ။

ဗိုက္စူေနသူ မ်ားသည္ နိမ့္ၿပီး အိစက္ေသာ ဆိုဖာမ်ားတြင္ ထုိင္ၿပီး အလုပ္လုပ္ျခင္း မသင့္ေလ်ာ္ပါ။ ဆိုဖာေၾကာင့္ ဗိုက္ေၾကာမ်ားမွာ ေခါက္ဝင္ၿပီး ပိုစူထြက္ႏုိင္သည္။ ဆိုဖာထိုင္ခုံတြင္ ထိုင္ၿပီး တီဗီြဇာတ္လမ္း တြဲမ်ားၾကည့္ျခင္း၊ စကားၾကာၾကာ ေျပာျခင္း မ်ားေၾကာင့္ ဗိုက္စူထြက္ျခင္းမွာ ပိုဆိုးလာ ႏုိင္သည္ကို သတိျပဳသင့္သည္။ ဗိုက္စူေနသူ မ်ားသည္ ထမင္းစားလွ်င္ ပူပူေႏြးေႏြးစားမွ အစာေၾကမည္။ ေအးစက္ ေနေသာ ထမင္း၊ ဟင္းစားလွ်င္ အစာမေၾက ျဖစ္ၿပီး ေလပိုပြ ေစႏုိင္သည္။ ဟင္းခ်ဳိရည္ ပူပူ ေသာက္စားျခင္းျဖင့္ ေလကိုေအာက္သို႔ က်ေစႏုိင္သည္။ အခ်ဳိရည္ႏွင့္ ေရခဲေရမ်ား ေသာက္ျခင္းသည္ အစာမေၾက ျဖစ္ေစသည့္အျပင္ ေလကိုပ်က္ေစ ႏုိင္သည္။ ဝမ္းပိုခ်ဳပ္ ေစႏုိင္သည္။

ေလသမား မ်ားအတြက္ အေရးပါသည့္ အခ်ိန္မွာ ညေနေစာင္း အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ နံနက္ သလိပ္၊ ေန႔လယ္ သည္းေျခ၊ ညေနေလ ဟု အဆိုရိွသျဖင့္ ေလသမားမ်ား အတြက္ ဓာတ္စာေပးလွ်င္ ညေန အခ်ိန္တြင္ ေပးေလ့ ရိွသည္။ ညေနေစာင္း (ညေန ၃ နာရီမွ ၆ နာရီ အတြင္း) တြင္ ေရွာက္ေဖ်ာ္ရည္၊ မန္က်ည္းမွည့္ ေဖ်ာ္ရည္၊ ကမၺလာသီး ေဖ်ာ္ရည္၊ ဆီးေဖ်ာ္ရည္မ်ား တုိက္ေကြၽးလွ်င္ ေလေအာက္ သက္ၿပီး ဝမ္းမွန္ ေစသည္ဟု ေရွးက ဆရာႀကီးမ်ား ေပးေလ့ရိွေသာ ဓာတ္စာ ျဖစ္သည္။

ေလမ်ဳိးရွစ္ဆယ္ ေဆးသည္ ေရွး ကုန္းေဘာင္ေခတ္ မွစ၍ သမားေတာ္မ်ား သုံးေသာ လက္စြဲေဆး ျဖစ္သည္။ ထုိေဆးတြင္ ေလေၾကေစေသာ သိေႏၶာဆား ႏွင့္ ဇဝက္သာ ဆားမ်ား ပါဝင္သည္။ ေလမ်ဳိးရွစ္ဆယ္ ေဆးနည္းကို ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ မည္သူမဆို မိမိအိမ္သုံး အတြက္ ပရေဆးဆုိင္ မ်ားတြင္ ေဖာ္စပ္သုံးစြဲ ႏုိင္သည္။

ေလမ်ဳိးရွစ္ဆယ္ ေဆးကို လ်က္ဆားကဲ့သို႔ ထမင္းစားၿပီးလွ်င္ လ်က္လည္း ရသည္ သို႔မဟုတ္ ေရွာက္သီး အရည္ျဖင့္ ေဖ်ာ္ၿပီး ေသာက္လွ်င္လည္း ရသည္။ အဆီက် ပိန္လုိသူမ်ားသည္ ေလမ်ဳိးရွစ္ဆယ္ ေဆးေကာ္ဖီဇြန္းငယ္ တစ္ဇြန္းကို ေရေႏြးေသာက္သည့္ ေၾကြပန္းကန္ တစ္လုံးတြင္ ထည့္၍ ေရွာက္သီးအရည္ ေၾကြဇြန္း သုံးဇြန္းျဖင့္ ေဖ်ာ္စပ္ပါ။ ခ်က္ခ်င္းေဖ်ာ္ၿပီး ခ်က္ခ်င္း ေသာက္ပါ။ ခံတြင္းခ်ဥ္လွ်င္ ေရေအးတစ္ခြက္ ေသာက္ပါ။ ေန႔စဥ္ ညေန ၃ နာရီမွ ၆ နာရီအတြင္း အစာႏွင့္ ေဝးခ်ိန္တြင္ ေသာက္ေပးလွ်င္ အဆီက်ၿပီး ပိန္ေစႏုိင္သည္။ ေလပြၿပီး ဗိုက္စူထြက္ ျခင္းကို သက္သာေစသည္။ တစ္လခန္႔ မွန္မွန္ေသာက္ရန္ လိုပါသည္။

ေလမ်ဳိးရွစ္ဆယ္ေဆးနည္း

===============

ေဆးတြင္ ပါဝင္ေသာ ကုန္ၾကမ္းႏွင့္ အေလးခ်ိန္

၁။ ဖာလာငယ္ ၈ ပဲသား

၂။ ေလးညႇင္းပြင့္ ၁၂ ပဲသား

၃။ ကြကၠရာ ၁၂ ပဲသား

၄။ ပ႐ုတ္ ၃ က်ပ္ ၄ ပဲသား

၅။ ႏြယ္ခ်ဳိ ၅ က်ပ္ ၈ ပဲသား

၆။ ဆားပုပ္ ၆ က်ပ္ ၄ ပဲသား

၇။ ဇဝက္သာ ၁၂ က်ပ္ ၈ ပဲသား

၈။ သိေႏၶာ ၂၅ က်ပ္ သုညပဲသား

---------------------------------------------

စုစုေပါင္းအေလးခ်ိန္ ၅၄ က်ပ္ ၈ ပဲသား

---------------------------------------------

လတ္ဆတ္ေသာ ေဆး၀ါး၏အေရာင္ - သနပ္ခါးေရာင္၊  ျဖဴဝါေဖ်ာ့

လတ္ဆတ္ေသာ ေဆးဝါး၏အနံ႔ - ပ႐ုတ္လႊမ္းေသာ အနံ႔ 

လတ္ဆတ္ေသာ ေဆးဝါး၏အရသာ - ေအး၊ ခ်ဳိ၊ ငန္၊ စပ္

အဓိကႏိုင္ေသာ ေရာဂါမ်ား - ေလနာေရာဂါမ်ား၊  သလိပ္ကပ္ ၊ ေခ်ာင္းဆုိး

ေဆးတစ္ခြက္စာ ပမာဏ - လူႀကီး ႏွစ္ပဲသား (ေကာ္ဖီဇြန္းငယ္ တစ္ဇြန္း)၊ ကေလးတစ္ပဲသား (ေကာ္ဖီဇြန္းငယ္ ဇြန္း၀က္)။

ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၈)