အင္ဒုိနီးရွားေတာမီး ႏွစ္ ၂၀ အတြင္း အဆုိးရြားဆံုးအျဖစ္ မွတ္တမ္း၀င္

အင္ဒုိနီးရွားေတာမီး ႏွစ္ ၂၀ အတြင္း အဆုိးရြားဆံုးအျဖစ္ မွတ္တမ္း၀င္

ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း လိုလိုႀကံဳေတြ႕ ေနရတဲ့ အင္ဒိုနီးရွား ေတာမီးက ဒီႏွစ္မွာ အဆုိးရြားဆံုး အဆင့္ကို ေရာက္ရွိေနၿပီး အခုဆိုရင္ ႏိုင္ငံရဲ႕ အႀကီးဆံုးကြၽန္းႀကီး ျဖစ္တဲ့ စူမားၾတားကြၽန္းႀကီး တစ္ခုလံုးကို ေတာမီးက ဝါးမ်ဳိ ေနပါၿပီ။ မီးခိုးျမဴေတြ ကလဲ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ မေလးရွားနဲ႔ စင္ကာပူ တို႔ထိ ဖံုးလႊမ္းေနတဲ့ အတြက္ သံုးႏိုင္ငံ စလံုးက လူေတြ အတိဒုကၡ ေရာက္ေနၿပီး ေတာမီး မွတ္တမ္းမွာ အခုႏွစ္ အင္ဒိုနီးရွား ေတာမီးဟာ အဆိုးရြားဆံုး ျဖစ္လာႏိုင္တယ္ လုိ႔ နာဆာက ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ထားပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ပတ္ ကတည္းက စူမားၾတား ကြၽန္းဆြယ္ ရီေအာင္ျပည္နယ္ မွာ ေလာင္ေနတဲ့ ေတာမီးကို မၿငိႇမ္းသတ္ ႏိုင္ေသးပါဘူး။ မီးခိုးျမဴေတြကို ႐ွဴမိလို ့လူေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ ေနထိုင္မေကာင္း ျဖစ္ေနၾက ပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြကုိလဲ ပိတ္ထားရၿပီး ေလယာဥ္ခရီးစဥ္ ေတြကုိလဲ ဖ်က္သိမ္း ထားရပါတယ္။ မ်က္ႏွာကို တစ္ခုခုနဲ႔ မဖုံးအုပ္ဘဲ ဘယ္သူမွ အသက္မ႐ွဴႏိုင္ ၾကပါဘူး။

စက္တင္ဘာ ၂၉ ရက္ ကတည္းက ရီေအာင္ျပည္နယ္ ရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ ပီကန္ဘာ႐ူ ကေန တစ္ျပည္နယ္ လံုးကို အေရးေပၚ အေျခအေန ထုတ္ျပန္ ေၾကညာထား ပါတယ္။ ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ႐ံုးခန္းေရွ႕မွာ စု႐ံုးေရာက္ရွိ ေနတဲ့ လူရာေထာင္ခ်ီ တို႔ကလဲ မိုးရြာသြန္း ပါေစလို႔ ငိုေၾကြး ဆုေတာင္း ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ မီးေတာက္ မီးလွ်ံႀကီး ေတြက ဆက္လက္ႀကီးထြား လာေနၿပီး ေဘာ္နီယို ကြၽန္းစု ဘက္ကိုပါ မီးကူးေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

မီးေတာက္ႀကီးေတြ ေပၚကို ေလယာဥ္ေတြနဲ ့ေရဗံုးေတြ ႀကဲခ်ေနၿပီး Cloud Seeding လို႔ေခၚတဲ့ တိမ္ေတြ ျဖစ္လာေအာင္ ဓာတုပစၥည္းနဲ႔ ျပဳလုပ္တဲ့ နည္းကိုလဲ သက္ဆိုင္ရာက အသံုးျပဳ ေနပါတယ္။ ေအာက္တိုဘာ ၃ ရက္ ကေတာ့ ဂ်ကာတာ အစိုးရဟာ ေတာင္ပိုင္း စူမားၾတား ေတာမီးကို ၿငိႇမ္းသတ္ဖို႔ စစ္တပ္ အင္အားကို စတင္အသံုးျပဳ ခဲ့ၿပီး အဲဒီ တစ္ရက္တည္း မွာ စစ္သည္ အင္အား ၁ဝဝဝ ေက်ာ္ကို ေစလႊတ္ခဲ့ ပါတယ္။

အင္ဒိုနီးရွား အစိုးရက တစ္ဖက္မွာ ေတာမီးကို ၿငိႇမ္းသတ္ႏိုင္ဖုိ႔ အျပင္းအထန္ ႀကိဳးစား ေနရသလို တစ္ဖက္မွာလဲ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ဖိအားေပးမႈကို ႀကံ႕ႀကံ႕ခံ ေနရၿပီး ေဆး႐ံုေဆးခန္း ေတြမွာလဲ မီးခိုးျမဴေတြ ႐ွဴမိလို႔ အသက္႐ွဴက်ပ္ၿပီး ေရာက္လာတဲ့ လူနာဦးေရ ၂၂၅ဝဝ ရွိႏွင့္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္ပိုင္း စူမားၾတား တစ္ေနရာ တည္းမွာ လူေပါင္း တစ္သိန္းေက်ာ္ကို အသက္႐ွဴ ႏိုင္ေအာင္ ေရွးဦး သူနာျပဳစု ေပးခဲ့ရၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမီးခိုးျမဴ ေတြေၾကာင့္ ေအာက္တိုဘာ ၃ ရက္မွာ စတင္ က်င္းပမယ့္ စင္ကာပူႏိုင္ငံ Grand Prix ကားၿပိဳင္ပြဲ ကိုလဲ ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရ ပါတယ္။ မေလးရွားႏုိင္ငံ မွာ ေက်ာင္းေတြ ပိတ္လုိ႔ ေနရပ္ကုိ ျပန္ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ ၁ ဒသမ ၅ သန္းထက္ မနည္း ရွိေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

အင္ဒိုနီးရွား ေတာမီးဟာ ဒီႏွစ္မွ ေလာင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ဆိုသလို အစဥ္အလာ မျပတ္ ေလာင္ကြၽမ္း ေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကတရားခံ ကေတာ့ ဆီအုန္းပင္ စိုက္ပ်ဳိးေရး သမားေတြရဲ႕ ရိတ္သိမ္းၿပီး စားအုန္းပင္ေဟာင္း ေတြကို ေတာႀကိဳ အံုၾကားထဲ ယူသြားၿပီး သက္ဆိုင္ ရာ အာဏာပိုင္ေတြ မသိေအာင္ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီး ရာက စတင္တာ ခ်ည္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္တိုင္း ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာကို အင္ဒိုနီးရွား အစိုးရက ထိေရာက္ စြာ တားဆီးႏိုင္ျခင္း မရွိတဲ့အျပင္ ဒီႏွစ္မွာဆိုရင္ မွတ္တမ္း တစ္ေလွ်ာက္မွာ အဆုိးရြားဆံုး ေတာမီးလုိ႔ေတာင္ သတ္မွတ္ ရေတာ့မယ့္ ဒီေတာမီးက ျပင္းထန္ႀကီးမား လာေနပါတယ္။

အင္ဒိုနီးရွားရဲ႕ ကာလီမန္တန္ကြၽန္း ဒါမွမဟုတ္ စူမားၾတားကြၽန္း ကို ေႏြရာသီမွာ သြားေရာက္ လည္ပတ္ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြ အတြက္ ေျမေနရာ ရွင္းလင္းဖို႔ ေတာင္ယာမီး႐ႈိ႕ ၾကတာ၊ အမဲလိုက္ဖို႔ ေတာမီး႐ႈိ႕ ၾကတာေတြဟာ လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္ ပါလားဆိုတာ သေဘာေပါက္ သြားမွာျဖစ္ၿပီး အေပ်ာ္တမ္း ေတာမီး႐ႈိ႕တဲ့ ဓေလ့ေတာင္ ရွိတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္လဲ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ဆိုသလို အင္ဒိုနီးရွား ေတာမီးက ႐ိုးရာမပ်က္ ေလာင္ကြၽမ္းေနျခင္း ျဖစ္ၿပီး မေလးရွားနဲ႔ စင္ကာပူ တို႔လို ေတာမီးရဲ႕ဒဏ္ကို တိုက္႐ိုက္ခံရတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက အႀကီးအက်ယ္ ကန္႔ကြက္ေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒီမီးခိုးျမဴ ေတြေၾကာင့္ ကမၻာလွည့္ ခရီးသည္ ဝင္ေရာက္မႈ က်ဆင္းၿပီး ေက်ာင္းေတြ၊ ေစ်းေတြ၊ ႐ံုးေတြ ပိတ္ထားရၿပီးေတာ့ လူထု က်န္းမာေရး ထိခိုက္တဲ့ကိစၥမို႔ အစိုးရ အဖြဲ႕ေတြ သည္းမခံႏိုင္တာ သဘာဝက် ေနပါတယ္။

လက္ရွိ ေလာင္ကြၽမ္းေနတဲ့ ေတာမီးဟာ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာမွာ အၾကာဆံုး ေတာမီးျဖစ္ေနၿပီး လက္ရွိ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အယ္လ္နီညိဳ ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္လဲ ေျခာက္ေသြ ့မႈ အေျခအေနကို ပိုၿပီးဆိုးရြား ေနေစတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အယ္လ္နီညိဳ ျဖစ္စဥ္ ဆိုေတာ့လဲ မိုးရြာဖို႔က မရွိေသးပါဘူး။ အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံဟာ ဒီေတာမီးကို လူအားနဲ႔ပဲ ၿငိႇမ္းသတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလာက္အထိ ဆုိးရြားတဲ့ ေတာမီးမ်ိဳး အင္ဒုိနီးရွား ႏုိင္ငံမွာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က တစ္ႀကိမ္ ေလာင္ကြၽမ္းခဲ့ၿပီး ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ေတာမီးကလဲ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က ေတာမီး ထက္ေတာ့ မေလ်ာ့ေတာ့ ဘူးလို႔ နာဆာ က ေျပာပါတယ္။

အခုဆိုရင္ အင္ဒိုနီးရွား အစိုးရက စစ္သည္၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္ ေတြနဲ႔ အျခား အမႈထမ္းေတြ အနည္းဆံုး တစ္သိန္း ေလာက္ကို စူမားၾတားနဲ႔ ကာလီမန္တန္ကြၽန္း ေတြေပၚ ေစလႊတ္ ထားပါတယ္။ ေရဗံုးေတြႀကဲ၊ တိမ္အတုေတြ လုပ္ၿပီး အျပင္းအထန္ ႀကိဳးစားေန ေပမယ့္ ေနာက္ထပ္ တစ္လအတြင္း မိုးရြာဖို႔ မရွိဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ ဒီေတာမီးေၾကာင့္ ကမၻာ့ေလထုထဲကို ဖန္လံုအိမ္ ဓာတ္ေငြ႕တန္သန္း ၆ဝဝ ထက္မနည္း ေရာက္ရွိသြားၿပီး ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကမၻာ့ ရာသီဥတု ကိုလဲ ထိခိုက္ေျပာင္းလဲ ေစေတာ့မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း နာဆာ က ေျပာပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ကတည္းက အင္ဒိုနီးရွား ေတာမီးျပႆနာ စတင္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက ဆီအုန္းပင္ စုိက္ပ်ဳိးေရး သမားေတြ လက္လြတ္စပယ္ မီး႐ႈိ႕ၾကတာ ျဖစ္ၿပီး အမဲလိုက္ဖို႔နဲ႔ အေပ်ာ္တမ္း သေဘာ ေတာမီး႐ႈိ႕ၾကလို႔ ျဖစ္တာကို သိရၿပီးတဲ့ ေနာက္ အေနာက္ႏုိင္ငံ ေတြကလဲ အင္ဒိုနီးရွားကို ေတာမီးအေရး ကိစၥ စနစ္တက် ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔ တိုက္တြန္း လာတယ္ ဆိုတာကို ေလ့လာေရးသား တင္ျပလိုက္ရ ပါတယ္။

ရတနာပံုေန႔စဥ္ ၊ စာ(၃၂)

#Yadanarpondaily