သ႑ာန္ေျပာင္းလဲျခင္း ေရာဂါအသစ္ ကူးစက္ျပန္႔ပြား ေနသျဖင့္ သရက္စုိက္ ေတာင္သူမ်ား ေျဖရွင္းရန္ အခက္ေတြ႕

ပင္းတယ ၊ ၁၉-၅-၂၀၁၅

ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ေတာင္ႀကီး၊ ရပ္ေစာက္၊ ပင္းတယ ႏွင့္ ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕နယ္ တို႔မွ သရက္စိုက္ခင္း အခ်ဳိ႕၌ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ျဖစ္ပြား လာသည့္ သရက္ သဏၭာန္ေျပာင္း ေရာဂါမွာ ကူးစက္မႈ လ်င္ျမန္လ်က္ ရွိသျဖင့္ ႏွိမ္ႏွင္းရန္ အတြက္ အခက္အခဲမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္း၊ အရပ္အေခၚ သရက္ပင္မွ သေႏၶ မေအာင္သည့္ အဖိုပြင့္ေရာဂါ ဟု လည္းေကာင္း၊ ေဟာ္မုန္း လြန္ကဲျခင္း ဟု လည္ေကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ေခၚဆိုလ်က္ ရွိကာ သရက္စိုက္ ေတာင္သူမ်ား စိုးရိမ္ရသည့္ အေျခအေန တစ္ရပ္သို႔ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

အဆိုပါ သရက္ သဏၭာန္ေျပာင္း ေရာဂါ (ပံု)ကို Mango Malformation Disease (MMD) ဟု ေခၚတြင္၍ ျဖဴဆာရီယမ္မိႈၤ Fusarium Fungus တစ္မ်ဳိးမွ စတင္ကာ ပ်ဳိးပင္ေပါက္ႏွင့္ အပင္ငယ္မ်ား တြင္ Vegetative Shoots Malformation ကူးစက္ေရာဂါ အျဖစ္ ေတြ႕ရွိႏိုင္ၿပီး အသီးထြက္ခ်ိန္ ကာလ၌ ျဖစ္ပြားေလ့ ရွိသည့္ Floral Malformation ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးႏွစ္စား ရွိေၾကာင္း၊ ႏွိမ္ႏွင္းရန္ အလြန္ခက္ခဲ၍ ေရာဂါ သယ္ေဆာင္သူ အျဖစ္ အိပ္စ္ဇိုင္ဖီး မန္ဂ်ီေဖ့ရ္ Exiophyes Mangifcrae (ေခၚ) အလြန္ ေသးငယ္သည့္ မႊား (Mite) အင္းဆက္ပိုး တစ္မ်ဳိးမွ တစ္ဆင့္ ကူးစက္ျပန္႔ပြား ေၾကာင္း သိရသည္။

ပ်ဳိးပင္ႏွင့္ အပင္ငယ္စဥ္ က်ေရာက္ ခဲ့ပါက အပင္ႀကီးထြားမႈ ယုတ္ေလ်ာ့ျခင္း၊ အသီးရွိစဥ္ ျဖစ္ပြားပါက အသီးထြက္ႏႈန္း ကိုမ်ားစြာ ထိခိုက္ ေစေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ကာကြယ္ ႏွိမ္နင္းရန္ နည္းမွာ ေရာဂါကင္း ပ်ဳိးခင္းမွ ပ်ဳိးပင္ကိုသာ ဝယ္ယူ စိုက္ပ်ဳိးျခင္း၊ ေရာဂါက် အစိတ္အပိုင္းကို ဖယ္ရွားေပးျခင္း ႏွင့္ အဆိုပါ လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္မႈကို အနည္းဆံုး ႏွစ္ႏွစ္မွ သံုးႏွစ္အထိ ျပဳလုပ္ေပးရန္ လိုအပ္ၿပီး ဓာတုေဗဒ ပိုးသတ္ေဆး၊ မိႈသတ္ေဆး မ်ားျဖင့္ ႏွိမ္နင္းႏိုင္ျခင္း မရွိဟု သိရသည္။

ေနာက္ဆံုးေ ေတြ႕ရွိခ်က္ အရ အပင္ႀကီးထြားမႈ ညိႇေဆးမ်ား ျဖစ္သည့္ PGR တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္ ဖီေနာလစ္ ကြန္ေပါင္း Phenolic Componds ကို ေရာစပ္ ပက္ဖ်န္း၍ ျဖစ္ေစ ၊ ေအာက္တိုဘာလ ပထမ အပတ္တြင္း နက္ဖ္သလင္း အက္ဆီတစ္ အက္စစ္ NAA ၁၀၀ ပီပီအမ္ မွ ၂ဝဝ ပီပီအမ္ ျပင္းအားကို ျဖစ္ေစ ေရာဂါပိုမို ျပန္႔ပြားမႈ မရွိရန္ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ ပက္ဖ်န္းႏိုင္ေၾကာင္း သရက္ စိုက္ပ်ဳိးေရး ပညာရွင္ တစ္ဦးက ေျပာျပ၍ သိရသည္။

#Yadanarpondaily