ေက်ာက္ႀကီးေရာဂါ ၿပီးေနာက္ ဂီနီကူးစက္ေရာဂါပုိး ကုိ ကမၻာေပၚမွ အျမစ္ျပတ္ႏုိင္ေတာ့မည္

ဘန္ဂူအီ ၊ ၁၉-၁-၂၀၁၅

ကမၻာေပၚတြင္ ဂီနီကပ္ပါးပိုး ( Guinea Worm Disease ) ကူးစက္ခံရမႈ ၁၂၆ မႈသာ က်န္ရွိ ေတာ့သည့္ အတြက္ မ်ားမၾကာမီ အျမစ္ျပတ္ ရွင္းလင္း ႏိုင္ေတာ့မည္ ျဖစ္ၿပီး ေက်ာက္ႀကီးေရာဂါ ၿပီးလွ်င္ ကမၻာေပၚတြင္ ဒုတိယေျမာက္ အျမစ္ျပတ္ ကုသႏိုင္သည့္  ေရာဂါ ျဖစ္လာမည္ဟု သိရသည္။

၁၉၇၇ ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာက္ႀကီး ေရာဂါ ကို ကမၻာေပၚမွ အၿပီးတုိင္ သုတ္သင္ ရွင္းလင္း ႏိုင္ခဲ့သည္။ လူသားတို႔ထံ ကူးစက္ ျဖစ္ပြားေလ့ ရွိေသာ ေရာဂါမ်ား အနက္ ကမၻာ တစ္ဝန္းလံုးတြင္ ထပ္မံ မျဖစ္ပြား ေအာင္ အျမစ္ျပတ္ သုတ္သင္ႏိုင္ ခဲ့သည္မွာ ေက်ာက္ႀကီး ေရာဂါ တစ္မ်ဳိးသာ ရွိခဲ့ရာ ယခု ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ တြင္ ဂီနီကပ္ပါးပိုး ကို အျမစ္ျဖတ္ ႏိုင္လွ်င္ ကမၻာေပၚတြင္ အျမစ္ျပတ္ သုတ္သင္ ႏိုင္သည့္ ဒုတိယ ေရာဂါ ျဖစ္လာမည္ ဟု သုေတသီ မ်ားက ရွင္းျပသည္။

ဂီနီကပ္ပါးပိုး Dracunculiasis ကို ပိုးေလာက္လမ္း ပါေသာေရကို ေသာက္သံုးမိ ရာမွ ကူးစက္ခံ ရႏိုင္ၿပီး ယခုအခါ အာဖရိက တြင္သာ က်န္ရွိ ေနေသးေသာ္လည္း ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္ အာဖရိက ႏွင့္ အာရွတို႔၌ လူေပါင္း ၃ ဒသမ ၅သန္းခန္႔ ဂီနီကပ္ပါးပိုး ကူးစက္မႈ ခံခဲ့ၾက ရသည္။

၁၉၈ဝ ျပည့္လြန္ႏွစ္ မ်ားက အာဖရိက သို႔ အလည္ သြားေရာက္ ခဲ့ေသာ အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီကာတာ က ဂီနီကပ္ပါးပိုး ကူးစက္ခံရေသာ လူနာမ်ားကို ပထမ ဆံုးအႀကိမ္ ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး ထုိစဥ္က လူဦးေရ သံုးပံုႏွစ္ပံုခန္႔ ကူးစက္ခံထား ရသည္ကို ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး အထိတ္တလန္႔ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ''အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးက ကေလးကို ရင္ခြင္ပိုက္ ထားတယ္ ထင္ေနတာ ေသခ်ာၾကည့္မွ ကေလး မဟုတ္ဘူး။ သူ႔ညာဘက္ ရင္သား ျဖစ္ေနတယ္။ ဖူးေရာင္ ရွည္ထြက္ ေနၿပီး သားျမတ္ ကေန ကပ္ပါး ပိုးေကာင္ေတြ ထြက္က် ေနတာကို ေတြ႕ခဲ့ရတယ္ .. '' ဟု ဂ်င္မီကာတာ က ဆိုခဲ့ဖူးသည္။

အာဖရိက ခရီးစဥ္ ေနာက္ပိုင္း သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီကာတာ က ဂီနီကပ္ပါးပိုး ကို စစ္ေၾကညာ ခဲ့ၿပီး ကာတာ ေဖာင္ေဒးရွင္း ဖြင့္လွစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ ယခု ႏွစ္ေပါင္း ၃ဝ ထက္ မနည္း ၾကာျမင့္ခ်ိန္တြင္ ေအာင္ျမင္လု နီးပါး အေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိ လာျခင္း ျဖစ္သည္။

ဂီနီကပ္ပါးပိုး သည္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ေကာင္းလွသည္။ လူသားထံ ကူးစက္ၿပီးေသာ ပိုးေလာက္လမ္း သည္ တစ္မီတာခန္႔ အထိ ရွည္လ်ား ႀကီးထြား လာသည္။ တစ္မီတာခန္႔ ရွည္လ်ားရန္ ၁၂ လခန္႔ ၾကာျမင့္ တတ္ၿပီး ကူးစက္ခံ ရသူက သတိပင္ မထားမိ ႏိုင္ေခ်။ ထို႔ေနာက္ ခႏၶာကိုယ္ တစ္ေနရာတြင္ အေရၾကည္ဖု ကဲ့သို႔ အဖုထြက္ ေပၚလာၿပီး အလြန္ နာက်င္စြာ ခံစားရမည္ ျဖစ္သည္။ ေျခေထာက္ သို႔မဟုတ္ အျခား ႏူးညံ့သည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ထြက္တတ္ၿပီး ကပ္ပါးပိုးက ယင္းအေပါက္မွ တစ္ဆင့္ ခႏၶာကိုယ္ အေရျပားကို ေဖာက္ထြက္ရန္ ႀကိဳးစား ေတာ့သည္။ ထိုသို႔ ေဖာက္ထြက္ ႏိုင္ရန္ ရက္ ၃ဝ ထက္ မနည္း ၾကာျမင့္ေလ့ ရွိၿပီး ခံရသူမွာ ေဝဒနာကို ျပင္းထန္စြာ ခံစားရေလ့ ရွိသည္။

နာက်င္မႈကို မခံစား ႏိုင္ေတာ့သည့္ အဆံုး ကပ္ပါးပိုးေကာင္ အျမန္ ထြက္သြား ေစရန္ အနာကို ေရစိမ္တတ္ၾက ေလရာ ေရဓာတ္ ရရွိေသာ ကပ္ပါး ပိုးေကာင္က ခႏၶာကိုယ္ထဲ တြင္ ဥမ်ား ထပ္မံဥကာ ကပ္ပါးပိုးမ်ား ေပါက္ပြားေလ့ ရွိသျဖင့္ အဆံုးတြင္ ခႏၶာကိုယ္ အႏွံ႔မွ ပိုးေကာင္မ်ား ထြက္ေနေသာ အေပါက္မ်ား စြာျဖင့္ မခ်ိမဆံ့ ေသဆံုးၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

#Yadanarpondaily

#ရတနာပံုေန႔စဥ္