တ႐ုတ္ႏွင့္အၿပိဳင္ အာရွစာမ်က္ႏွာသစ္ ဖြင့္လွစ္ရန္ ႀကိဳးစားေနသည့္ အိႏၵိယ

တ႐ုတ္ႏွင့္အၿပိဳင္ အာရွစာမ်က္ႏွာသစ္ ဖြင့္လွစ္ရန္ ႀကိဳးစားေနသည့္ အိႏၵိယ

( ရွိန္းထက္ )

အာဆီယံ သာမက အာရွတစ္ခြင္လံုး နီးပါးသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ စီးပြားေရး မကင္းႏုိင္သူမ်ား ျဖစ္ၾကေသာေၾကာင့္ ျပႆနာ တစ္စံုတစ္ခု ျဖစ္လာလွ်င္ တ႐ုတ္အစိုးရ၏ စီးပြားေရး ဖိအားမ်ားကို မျဖစ္မေန ခံစားရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္အား ဆန္႔က်င္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မ်ဳိးကို ခ်မွတ္ရန္ ခက္ခဲလြန္း လွသည္။

သို႔ေသာ္ ႏုိင္ငံျခား တိုက္႐ိုက္ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ကိုလည္း ႏုိင္ငံတိုင္းက တ႐ုတ္ကဲ့သို႔ မလုပ္ႏိုင္၊ ေခ်းေငြ ေဖာေဖာသီသီ လည္း ခ်မေပး ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကို ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံ မ်ားသာမက ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏုိင္ငံ မ်ားပင္ ကုန္သြယ္မႈ အခြင့္အလမ္း အမ်ားဆံုး ရွိေနေသာ တ႐ုတ္ႏွင့္ မကင္းလြတ္ႏုိင္ ၾကေပ။ ဥပမာ - ၾသစေၾတးလ် သည္ တ႐ုတ္၏ လႊမ္းမိုးမႈကို ခံထားရေသာ အာရွ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ၾသစေၾတးလ် ျပည္သူမ်ား သည္ ၄င္းတို႔ႏုိင္ငံ အေပၚတြင္ တ႐ုတ္တို႔၏ စီးပြားေရး အင္အားမ်ား ေနေသာေၾကာင့္ မႏွစ္သက္ခ်င္ ၾကေတာ့ေပ။ ၾသစေၾတးလ် ၏ ေဆာက္လုပ္ေရး ပစၥည္းမ်ား၊ ႐ံုးလုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး ပစၥည္းမ်ား သည္ တ႐ုတ္ကို ၅ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း မွီခုိေနရသည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈ ခ်က္ခ်င္း ရပ္သြားပါက ၾသစေၾတးလ် ေဆာက္လုပ္ေရး ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ကေမာက္ကမ ျဖစ္သြားႏုိင္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ၾသစေၾတးလ် အစိုးရသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကို ထိန္းထားရင္း တ႐ုတ္ေစ်းကြက္ တစ္ခုတည္းကိုသာ အဓိက မွီခိုေနရသည့္ အျဖစ္မ်ဳိးကို ေျဖေလွ်ာ့ႏိုင္မည့္ ထြက္ေပါက္ရွာ ေနသည္။ ႏုိင္ငံ၏ အႀကီးမားဆံုးစြမ္း အင္ကုမၸဏီ Ausgrid မွ ရွယ္ယာ အမ်ားစုကို တ႐ုတ္ကုမၸဏီ သို႔ ေရာင္းမည့္ ကိစၥမ်ဳိးကိုပင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီ တို႔သည္ တ႐ုတ္အစိုးရ အတြက္ သူလွ်ဳိ လုပ္ေပးေနသည္ ဟူသည့္ စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္ မေရာင္း ျဖစ္ေအာင္ ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ အားေလ်ာ့ သြားေသာ တ႐ုတ္ႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈမ်ားကို ျပန္လည္ အစားထိုးရန္ ေစ်းကြက္သစ္ မ်ားကို ရွာေဖြေနသည္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ အသစ္မ်ားကို ရွာေဖြေနသည္။

၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္ေက်ာ္ ကတည္းက အာရွ စီးပြားေရး မူဝါဒမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး အိႏၵိယတို႔ စီးပြားေရး ကလည္း ခ်က္ခ်င္းႀကီးထြား လာသည့္အခ်ိန္ အိႏၵိယ- ၾသစေၾတးလ် ဆက္ဆံေရး သည္ ထိပ္တန္း ကုန္သြယ္သူ ၁ဝ ဦးစာရင္းတြင္ ပါဝင္လာ ခဲ့သည္။ ယခုအခ်ိန္ထိ အိႏၵိယသည္ ၾသစေၾတးလ် ႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈ စာရင္းတြင္ နံပါတ္ (၁ဝ) ေနရာ၌ ရပ္တည္ေနၿပီး ကုန္သြယ္မႈ တန္ဖိုး ၁၈ ဘီလီယံ ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္က ၁၄၉ ဘီလီယံႏွင့္ နံပါတ္(၁) စာရင္းကို ယူထားသည္။ သို႔ေသာ္ ႏွစ္စဥ္ ကုန္သြယ္မႈ တန္ဖိုးကို ဘီလီယံ ဆယ္ႏွင့္ခ်ီ တိုးျမႇင့္ရန္ အိႏၵိယ တို႔က ၾသစေၾတးလ် အစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးေနသည္။

ကမၻာ့စီးပြားေရး တုိးတက္မႈႏႈန္း ၈ ရာခုိင္ႏႈန္း နီးပါးႏွင့္ ႏွစ္စဥ္တိုးတက္ လာေသာ အိႏၵိယသည္ သူ၏ စီးပြားေရးကို ဥေရာပႏွင့္ အာရွသာမက အာဖရိကသို႔ လ်င္ျမန္စြာ ခ်ဲ႕ထြင္ေနသည္။ သို႔ေသာ္ အေရွ႕အာရွက အိႏၵိယတို႔၏ မဟာဗ်ဴဟာ စီမံကိန္းနယ္ေျမ ျဖစ္သည္။ အေရွ႕အာရွ ႏွင့္ ေတာင္အာရွ ၌ ဗီယက္နမ္၊ နီေပါ ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံတို႔သည္ အိႏၵိယတို႔၏ အဓိက ပစ္မွတ္ ျဖစ္သည္။

အေရွ႕ေတာင္ အာရွ၌ ဗီယက္နမ္သည္ ဖိလစ္ပိုင္ႏွင့္ တန္းတူ တ႐ုတ္ကို ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္ အေရးတြင္ ဆန္႔က်င္သူ အျဖစ္ နာမည္ႀကီးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္၏ စစ္ေရး အလြတ္တန္း အကူအညီမ်ား ကို အေမရိကန္ ေဒၚလာသန္း ဆယ္ႏွင့္ခ်ီၿပီး ရခဲ့သည္။ ယခု ဖိလစ္ပိုင္က တ႐ုတ္အစိုးရႏွင့္ အဆင္ေျပၿပီး အေမရိကန္ကိုပင္ ပစ္ခြာခ်င္ ေနေသာေၾကာင့္ ဗီယက္နမ္ သည္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္ အေရးကို ဆန္႔က်င္ သည့္ အာဆီယံ၏ တစ္ခုတည္းေသာ ႏုိင္ငံျဖစ္လာၿပီ ျဖစ္သည္။

ဗီယက္နမ္သည္ စီးပြားေရးကိစၥ မ်ားကိုလည္း တ႐ုတ္ႏွင့္ တတ္ႏိုင္သမွ် ကင္းကင္းေနခ်င္ ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အိႏၵိယႏွင့္ ႐ုရွား ကိုဖိတ္ေခၚၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။ ယခု အိႏၵိယ တို႔သည္ ဗီယက္နမ္၌ တ႐ုတ္တို႔ တစ္ဦးတည္း ကဲ့သို႔ ပိုင္ဆိုင္ေနသည့္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ လုပ္ငန္းမ်ားကို ဘီလီယံႏွင့္ခ်ီ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ ရန္ ဗီယက္နမ္ အစိုးရႏွင့္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိသြားၿပီ ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္အစိုးရ၏ ေစ်းကြက္ လုသူအျဖစ္ အိႏၵိယတို႔ စြပ္စြဲခံရကာ သတိေပးျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ နီေပါကိုလည္း အိႏၵိယ တို႔ ဆက္ဆံေရး လမ္းမ်ား ျပန္လည္ခင္း ေနသည္။ မၾကာေသးမီက ျဖစ္ပြားေသာ နယ္စပ္ျပႆနာ မ်ားေၾကာင့္ အိႏၵိယတို႔သည္ နီေပါအစိုးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရး မ်ားကို ရပ္ဆိုင္း ခဲ့ရသည္။ ယခု ျပန္လည္ စတင္ၿပီး နီေပါ အစိုးရႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မ်ား ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ရန္ ေဆြးေႏြးေနၿပီ ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္တို႔သည္ နီေပါကဲ့သို႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံ မ်ားကို အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၃ဝ ဘီလီယံ ေလာက္အထိ အတိုးမဲ့ ေခ်းေငြမ်ား ထုတ္ေပးၿပီး ရထားလမ္းႏွင့္ ကားလမ္းမ်ား ေဖာက္လုပ္ ေပးသည္။ အဓိကအေျခခံ အေဆာက္အအံု က႑မ်ားကို နီေပါ၌ ေဆာက္လုပ္ ေပးသည္။ အာဆီယံႏိုင္ငံ မ်ားကို လႊမ္းမိုးႏိုင္ သကဲ့သို႔ နီေပါႏိုင္ငံ သို႔လည္း ေခ်းေငြ အလံုးအရင္းႏွင့္ ဝင္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။

ယခုအိႏၵိယ ကလည္း နီေပါ၌ စီးပြားေရးရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား အလံုးအရင္းႏွင့္ ဝင္ေရာက္ရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္။ အိႏၵိယ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မိုဒီ ၏ အာရွ၌ တ႐ုတ္ႏွင့္ အၿပိဳင္ ဖြင့္လွစ္မည့္ စီးပြားေရး စာမ်က္ႏွာသစ္ ျဖစ္သည္။ မိုဒီ သည္ အာရွမူဝါဒမ်ားကို ကန္႔သတ္ခ်က္ အခ်ိန္ အတိုင္းအတာႏွင့္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ကာ ေဆာင္ရြက္ေနသူ ျဖစ္သည္။ အာဆီယံႏွင့္ စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈ တိုးျမႇင့္ရန္ အာဆီယံ - အိႏၵိယ ညီလာခံမ်ားကို အိမ္ရွင္ အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပ ေပးသည္။

ယခင္က အိႏၵိယဝန္ႀကီး မ်ားႏွင့္ အစိုးရထိပ္တန္း အရာရွိႀကီးမ်ား ၿငိမ္ေနခဲ့ သေလာက္ မုိဒီ လက္ထက္ေရာက္မွ ကမၻာ့အႏွံ႔ အာဖရိကႏွင့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း အထိပါ ခရီးဆက္ ေနသည္။ မိုဒီ တက္လာခဲ့သည့္ အခ်ိန္

အတြင္းမွာ သူကိုယ္တိုင္ ႏိုင္ငံျခားခရီး မ်ားကို ပထမ ရက္ ၁ဝဝ အတြင္း အေမရိကန္ အထိ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး အီရန္၊ နီေပါ၊ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံတို႔ကိုပါ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးႏွင့္ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး အပါအဝင္ တျခားဝန္ႀကီး မ်ားလည္း စီးပြားေရး၊ ဆက္ဆံေရး တိုးျမႇင့္ေရးကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အာဖဂန္နစၥတန္၊ ေမာ္လ္ဒိုက္၊ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်၊ စင္ကာပူ၊ ဘာရိန္း၊ တာဂ်စ္ကစၥတန္ ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံတို႔သို႔ သြားေရာက္ ခဲ့သည္။ ၂၁ ရာစုႏွစ္ကို မိုဒီ က အိႏၵိယ၏ ရာစုႏွစ္တစ္ခု ျဖစ္လာရန္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသူ ျဖစ္သည္။

တ႐ုတ္တို႔သည္ ကမာၻ ့စီးပြားေရး ေႏွးေကြးေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ကတည္းက ဦးေဆာင္ေမာင္းႏွင္ ခဲ့သကဲ့သို႔ အိႏၵိယတို႔ ကလည္း ဦးေဆာင္ ေမာင္းႏွင္ခ်င္သူ ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ကာကြယ္ေရး ပိုင္းတြင္လည္း အိႏၵိယတို႔သည္ တ႐ုတ္ေစ်းကြက္ မ်ားအထိ ေအာင္ျမင္စြာ ဝင္ေရာက္ လာေနၿပီး အေမရိက ရွိ တ႐ုတ္၏ စစ္လက္နက္ ေစ်းကြက္သည္ အိႏၵိယေၾကာင့္ အထိနာခဲ့ သည္။ ဘရာဇီး၊ ပီ႐ူး၊ ဥ႐ုေဂြး၊ ခ်ီလီႏွင့္ အာဂ်င္တီးနား တို႔သည္ အိႏၵိယ၏ လက္နက္ ေစ်းကြက္သစ္မ်ား ျဖစ္လာ ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆယ္စုႏွစ္ တစ္စုဆိုသည့္ အတိုင္းအတာႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔ကို စီမံကိန္းခ်ကာ အမီလိုက္ရန္ အိႏၵိယတို႔သည္ မဟာဗ်ဴဟာ မ်က္ႏွာမ်ားကို အေရွ႕ အလယ္ပိုင္း၊ အာဖရိကႏွင့္ အေမရိက အထိပါ အေရာက္လွမ္း ေနၿပီး အာရွ စာမ်က္ႏွာသစ္ကို Made in India ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ဖြင့္လွစ္ရန္ ႀကိဳးစားေန ပါေၾကာင္း ေရးသား လိုက္ရပါသည္။ 

ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၂၄)