မုိးရာသီ ေရႀကီးေရလွ်ံျခင္း ႏွင့္ ေျမြအႏၲရာယ္

(ေပါက္ေပါက္)

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏွစ္စဥ္လူဦးေရ ၁ဝဝဝဝ ခန္႔ ေျမြကိုက္ခံရတဲ့ အနက္ ၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔မွာ ေသဆံုး ေနရေၾကာင္း က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္ ထားပါတယ္။ ေျမြကိုက္ခံရျခင္း ေၾကာင့္ အသက္ဆံုး႐ံႈးျခင္း၊ အေရးေပၚ ေဆးကုသမႈ ခံယူရျခင္း စတာေတြကို ေက်းလက္ေဒသ ေတြမွာသာမက လူစည္ကားရာ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြရွိ ဆင္ေျခဖံုးအရပ္ ေဒသေတြ မွာ ေတြ႕ႀကံဳ လာရပါတယ္။ ျမန္မာ့ေဆးဝါး လုပ္ငန္းအေနနဲ႔ ၂ဝ၁၅-၂ဝ၁၆ ဘ႑ာႏွစ္ အတြင္း ျပည္တြင္းမွာ ျဖန္႔ေဝႏိုင္ဖို႔ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆး အလံုးေပါင္း ၈ဝဝဝဝ ခန္႔ ထုတ္လုပ္ ႏိုင္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ေန ၿပီး အဆိုပါ စီမံခ်က္ကို က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနက တရားဝင္ ထုတ္ျပန္တဲ့ ႏွစ္အလိုက္ ေျမြကိုက္မႈႏႈန္းနဲ႔ ေျမြကိုက္ခံ ရမႈေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈႏႈန္းေတြ အေပၚမွာ အေျခခံကာ ေရးဆြဲခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။

ျပည္တြင္းမွာ ပိုမို အစြမ္းထက္တဲ့ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆး ထုတ္လုပ္ႏိုင္ ေစဖို႔ ကမၻာ့ က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ၊ ၾသစေၾတးလ် နဲ႔ ဘရာဇီးႏိုင္ငံ ေတြက အကူအညီေတြ ရယူ ထားတယ္လို႔ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာန က သိရပါတယ္။

အခုလို မိုးရာသီ ေရာက္တဲ့အခါ ေျမြအႏၲရာယ္ကို အထူးသတိျပဳ သင့္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာ အဆိပ္ျပင္းတဲ့ ေျမြႏွစ္မ်ဳိးရွိၿပီး ေျမြေပြးနဲ႔ ေျမြေဟာက္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမြေပြးရဲ႕အဆိပ္က လူ႔ခႏၶာကိုယ္ ေသြးခဲတဲ့စနစ္ကို

ထိခိုက္ပ်က္စီး ေစတာေၾကာင့္ ေျမြေပြး အကိုက္ခံရရင္ ေသြးမတိတ္ဘဲ ဦးေႏွာက္၊ အစာ လမ္းေၾကာင္းေတြမွာ ေသြးယိုစိမ့္ျခင္း အျပင္ ဆီးထဲမွာ ေသြးပါၿပီး ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီး တတ္ပါတယ္။ ေျမြေဟာက္ အဆိပ္ကေတာ့ အာ႐ုံေၾကာ စနစ္ကို ထိခိုက္တာေၾကာင့္ လူနာက မွိန္းလာၿပီး အာ႐ုံခံစားမႈ မရွိေတာ့ဘဲ ထံုက်ဥ္လာရာက ေနာက္ဆံုးမွာ အာ႐ံုေၾကာေတြ ပ်က္စီးၿပီး ၾကြက္သား လႈပ္ရွားမႈ အားေပ်ာ့ကာ အသက္ရွဴျခင္းနဲ႔ အဆုတ္ကို ထိခိုက္ လာပါတယ္။

ေျမြဆိပ္ေျဖေဆး မွာ Monovalent နဲ႔ Polyvalent ဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ဳိး ရွိပါတယ္။ Monovalent က သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေျမြ (အကိုက္ခံ ရတဲ့ေျမြ) အမ်ဳိးအစား တစ္မ်ဳိးတည္း အတြက္သာ သံုးႏုိင္ၿပီး Polyvalent ကေတာ့ ေျမြအမ်ဳိးအစား တစ္မ်ဳိးသာ မဟုတ္ဘဲ ဘယ္ေျမြမဆို အဆိပ္ေတြကို ေျပေပ်ာက္ေစ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သံုးရမယ့္ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆး ဟာလည္း မတူတာမို႔ ေျမြကိုက္ခံရရင္ ကိုက္တဲ့ေျမြ ကိုပါ တစ္ပါတည္း ေဆး႐ုံယူသြားျပဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

ေျမြကိုက္ခံရတဲ့ သူကို အဆိပ္မျပန္႔ ေစဖို႔ ဒဏ္ရာရဲ႕ ၂ လက္မ သို႔မဟုတ္ ၃ လက္မ အထက္ကေန အဝတ္ သို႔မဟုတ္ ပတ္တီး တင္းတင္း စည္းေႏွာင္ပါ။ ျပင္ပကူးစက္ ပိုး မဝင္ေစဖို႔ ေျမြကိုက္ခံ ရတဲ့ ေနရာကို ဆပ္ျပာ၊ ေရနဲ႔ စင္ၾကယ္စြာ ေဆးပါ။ (ကာေဘာ္လိပ္ ဆပ္ျပာ သို႔မဟုတ္ ဒက္ေတာလ္ ပိုးသတ္ ဆပ္ျပာ ရႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္း ပါတယ္) ေရခဲ မအံုပါနဲ႔။ အဆိပ္ မျပန္႔ေအာင္ ကိုယ္ခႏၶာ ကိုမလႈပ္ရွားဘဲ ၿငိမ္ၿငိမ္ေလး ထားၿပီး နီးစပ္ရာ ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္းသို႔ အျမန္ဆံုး ပို႔ေဆာင္ ရပါမယ္။

ဒါ့အျပင္ ေျမြဆိပ္ အႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ႏုိင္ဖို႔ ျမင္းခြာရြက္ စားပါ။ ျမင္းခြာရြက္ကို ႀကိတ္လို႔ရလာတဲ့ အရည္ကို ဒဏ္ရာေပၚ လူးအံုေပးပါ။ သို႔မဟုတ္ ေဆးျမင္းခြာရြက္ အနီပင္ကို က်င္ငယ္ေရ (ဆီး)နဲ႔ ေသြးၿပီး ေျမြကိုက္ဒဏ္ရာ ေပၚကို လူးေပးပါ။ ၾကက္သ ဟင္းရြက္စားပါ။ ၾကက္သ ဟင္းပင္အျမစ္ ကို ေထာင္းထုၿပီး ေရစိမ္ေသာက္ပါ။ ေဆးခါးႀကီးပင္ (ေခၚ) ရွမ္းေဆးခါး ႀကီးပင္ အေျခာက္မႈန္႔ ထမင္းစားဇြန္း တစ္ဇြန္းကို ေရေႏြးဆူဆူ ထည့္ထားတဲ့ မတ္ခြက္ႀကီး တစ္လံုးမွာ ေဖ်ာ္ၿပီး လက္ဖက္ရည္ၾကမ္း ပန္းကန္ႏွစ္လံုး ေသာက္ပါ။ တကယ္လို႔ ေဆးခါးႀကီးပင္ အစိမ္းရရင္ ေဆးပင္လက္ တစ္ဆုပ္ကို ေရသံုးပုလင္း ထည့္ၿပီး တစ္ဝက္ ခန္းေအာင္က်ဳိေသာက္ပါ။

ေျမြကိုက္ခံ ရသူဟာ ေရအလြန္ဆာ တာေၾကာင့္ ေရက်က္ေအး အသင့္ထားၿပီး ေဆးရည္ တစ္ဇြန္းခန္႔ ေသာက္ၿပီးေနာက္ ေရဆာတိုင္း အဲဒီေရကို ေသာက္ပါ။ ေျမြကိုက္ခံရတဲ့ အခါ ေျမြအစြယ္ရာက ႏွစ္ေပါက္ျဖစ္ တာေၾကာင့္ ၾကက္ဥ (အစိမ္း) ကို ဒဏ္ရာနဲ႔တိုင္းၿပီး အေပါက္ ႏွစ္ေပါက္ေဖာက္ ကပ္ေပးပါ။ ၾကက္ဥက ဒဏ္ရာထဲက အဆိပ္ကို မိနစ္ပိုင္း အတြင္း စုပ္ယူသြား ပါလိမ့္မယ္။ ဣႆရမူလီ ပင္ရဲ႕အျမစ္ကို ေသြးလိမ္းေပးရင္ ေျမြအဆိပ္ တစ္မုဟုတ္ခ်င္း ေျပေစႏိုင္ ပါတယ္။ သၾကားသီး အေစ့နဲ႔ အရြက္ကို ေထာင္းထုၿပီး သတၱဳ ရည္ လိမ္းက်ံ ေပးျခင္းျဖင့္ အဆိပ္ေျပ ေစႏိုင္ပါတယ္။ ေျမြကိုက္ဒဏ္ရာ ေပၚကို ပင္စိမ္းရြက္ ႀကိတ္အံုေပးျခင္း ျဖင့္လည္း အဆိပ္ေျပ ေစပါတယ္။ ေျမြကိုက္ခံရပါက ေဆး႐ုံ၊ ေဆးခန္းသို႔ မေရာက္မီ အဆိပ္ရဲ႕ စုဖြဲ႕မႈကို အပူနဲ႔ တိုက္ထုတ္တဲ့ အေနနဲ႔ ဆားရည္ပ်စ္ပ်စ္ ေဖ်ာ္ေသာက္ေပးပါ။ သေဘၤာသီး အကင္းကို ထိပ္ကျဖတ္ၿပီး ေျမြ အကိုက္ခံရတဲ့ ေနရာမွာ ကပ္ေပးျခင္းျဖင့္ အဆိပ္ေျပကာ အနာအျမန္ဆံုး က်က္ေစပါတယ္။

မိုးသည္းထန္စြာ ရြာသြန္းမႈ ေတြေၾကာင့္ ေရေျမာင္းေတြမွာ ေရလွ်ံ လာတတ္ၿပီး ေရဆိုးေျမာင္းေရ ေတြနဲ႔အတူ ေျမြဆိုးေတြလည္း ပါလာတတ္ ပါတယ္။ ေျမြ အကိုက္မခံ ရေအာင္ ေရေျမာင္းေတြကို ေရစီးေရလာ ေကာင္းေအာင္ ျပဳျပင္ပါ။ ၿခံထဲမွာ သတိထား သြားလာပါ။ ျမက္ဖုတ္ေတြ၊ ေျမက်င္းေတြနဲ႔ သစ္ေခါင္းေပါက္ ေတြကို သတိထားၿပီး ေဝးေဝးေရွာင္ပါ။ ညဘက္ အျပင္ထြက္ တဲ့အခါမွာလည္း လက္ႏွိပ္ဓာတ္မီး နဲ႔ ထိုးၾကည့္ၿပီးမွ သြားလာပါ။ ဒါ့အျပင္ ေျမြကို အသံေပး ေျခာက္လွန္႔ ႏိုင္ေစဖို႔ တုတ္ရွည္ရွည္ ေဆာင္သြား သင့္ေၾကာင္း ေျမြအႏၲရာယ္ မွ ကာကြယ္ၾကပါရန္ သတိေပး ႏိႈးေဆာ္ လိုက္ရပါတယ္။

ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၄)