The MYAWADY Daily: ဒန္႔သလြန္ႏွင့္ က်န္းမာေရး

Thursday, November 19, 2015

ဒန္႔သလြန္ႏွင့္ က်န္းမာေရး

ေဒါက္တာခင္ေမာင္လြင္ (FAME)

ဒန္႔သလြန္႐ြက္ကို မၾကာခဏစားရင္ ရ႐ွိႏိုင္တဲ့ က်န္းမာေရး အက်ိဳးေက်းဇူး ေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။ အေရးပါတဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့..

(၁) အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းကေန ကာကြယ္ေပးျခင္း
(၂) ေရာဂါပိုးမ်ား ႏွိမ္နင္းႏိုင္ျခင္း
(၃) ကင္ဆာေရာဂါမွ ကာကြယ္ေပးျခင္း
(၄) ေသြးတိုးႏွင့္ ႏွလံုးေရာဂါမ်ားမွ ကာကြယ္ေပးျခင္း
(၅) ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါ သက္သာေစျခင္း
(၆) အျခားအေထြေထြအာနိသင္ တို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္

ဒန္႔သလြန္႐ြက္ဟာ အာဟာရဓာတ္ ျမင့္မားစြာ ပါတဲ့အတြက္ မွန္မွန္စားခဲ့ရင္ အာဟာရဓာတ္ မခ်ိဳ႕တဲ့ေအာင္ ကာကြယ္ေပးတဲ့ ေနရာမွာ မ်ားစြာ အေထာက္အကူ ျပဳပါတယ္။ သူ႔မွာ ပါဝင္တဲ့ ပ႐ိုတင္းဓာတ္ ေတြဟာ ကေလးသူငယ္ ေတြနဲ႔ သက္ႀကီး႐ြယ္အို ေတြအတြက္ မ်ားစြာ အက်ိဳး႐ွိလွ ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္မို႔ အခုအခါမွာ အာဟာရဓာတ္ ခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ ေနရာေတြမွာ ဒန္႔သလြန္ပင္ေတြ စိုက္ပ်ိဳးၿပီး လူေတြ စားသံုးဖို႔ ကမၻာ့ က်န္းမာေရး အဖြဲ႕က စတင္လုပ္ေဆာင္ ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ႐ွိတဲ့ Johns Hopkins University ရဲ႕ ေလ့လာေတြ႕႐ွိခ်က္ အရ အာဖရိကမွာ႐ွိတဲ့ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈကို တိုက္ဖ်က္ရာမွာ ဒန္႔သလြန္႐ြက္ဟာ အသင့္ေတာ္ဆံုး လို႔ ဆိုပါတယ္။ သဘာဝ သစ္သီးသစ္႐ြက္ ေတြမွာ ကင္ဆာ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္တားဆီး ႏိုင္တဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းေတြ ပါဝင္ေနတယ္ ဆိုတာ သိပၸံပညာ႐ွင္ေတြ သိ႐ွိေဖာ္ထုတ္ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအထဲမွာ ဒန္႔သလြန္႐ြက္ ဟာလည္း တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ Asian Pacific Journal of Cancer Prevention ရဲ႕ အဆိုအရ ဒန္႔သလြန္႐ြက္မွာ ကင္ဆာေရာဂါ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ ေပးႏိုင္တဲ့ Thiocarbamate ဆိုတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းနဲ႔ Isothiocyanate ဆိုတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းေတြ ပါဝင္ၿပီး သူတို႔ဟာ ကင္ဆာ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ ေပးတယ္လို႔ သိပၸံနည္းက် ေလ့လာေတြ႕႐ွိ ခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ Adenocarcinoma အမ်ိဳးအစားကို ကာကြယ္ေပးတယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။

ဒန္႔သလြန္႐ြက္ဟာ ေသြးထဲမွာ ႐ွိတဲ့ အဆီပမာဏကို ေလွ်ာ့ခ်ေပး ႏိုင္စြမ္း႐ွိပါတယ္။ ေသြးထဲမွာ႐ွိတဲ့ ကိုလက္စေရာလ္ ကိုခ်ေပးတဲ့ အတြက္ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ ေဝဒနာသည္ေတြ အတြက္ အက်ိဳး႐ွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူက ဆီး႐ႊင္ေစတဲ့ အာနိသင္ (Diuretic effect) ႐ွိတဲ့အတြက္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ က်ေစဖို႔ အေထာက္အကူ ျပဳပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒန္႔သလြန္႐ြက္ကို ေသြးေပါင္က် ေနသူေတြ အေနနဲ႔ မ်ားမ်ားမစားသင့္ ပါဘူးလို႔ ပညာ႐ွင္ေတြက အႀကံျပဳ ထားပါတယ္။ အ႐ြက္ သာမကဘဲ ဒန္႔သလြန္ပင္ရဲ႕က်န္အစိတ္အပိုင္း ေတြျဖစ္တဲ့ အသီး၊ အေစ့၊ အေခါက္နဲ႔ အျမစ္ေတြ မွာလည္း အခုလို အာနိသင္ေတြ ႐ွိပါတယ္။

အျခားက်န္းမာေရး အေထာက္အကူျပဳ အက်ိဳးေက်းဇူး ေတြလည္း ရႏိုင္ပါေသးတယ္။ အဲ့ဒီထဲက အေရးႀကီးတာ ေတြကိုေျပာရရင္-

(၁) အသည္းရဲ႕လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ေတြ ပိုေကာင္းေစပါတယ္။ အသည္းေရာင္တာ၊ အသည္း ေျခာက္တာေတြ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
(၂) အေရာင္က်ေစတဲ့ အာနိသင္႐ွိေတာ့ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အစိတ္အပိုင္းေတြ ေရာင္တာကို ေလ်ာ့နည္း ေစပါတယ္။
(၃) အင္တီေအာက္ဆီဒင့္ အာနိသင္ ေပးပါတယ္။
(၄) ေက်ာက္ကပ္မွာ ေက်ာက္မတည္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
(၅) အသက္ႀကီးတဲ့ လူေတြမွာ မွတ္ဉာဏ္ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
(၆) ပန္းနာရင္ၾကပ္ကို သက္သာေစပါတယ္။

ဒန္႔သလြန္႐ြက္ဟာ ေရေသေသ ခ်ာခ်ာေဆးၿပီး ဟင္းခါး လုပ္ေသာက္ေလ့ ႐ွိေတာ့ သူ႔မွာပါဝင္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ ေတြ ဆံုး႐ံႈးမႈ ႐ွိ/မ႐ွိ ပညာ႐ွင္ေတြ ေလ့လာၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ ဟင္းခါးကို ပထမအႀကိမ္ ခ်က္စဥ္မွာ အပူခ်ိန္ကို ၾကာၾကာ မေပးဘဲ ေရပြက္ပြက္ ဆူၿပီး (၁၀) မိနစ္ေလာက္ အၾကာမွာ စားမယ္ဆိုရင္ အာဟာရဓာတ္ အျပည့္အဝနီးပါး ရ႐ွိပါတယ္။ ဆက္ၿပီး အပူေပး ထားရင္ေတာ့ အခ်ိဳ႕ေသာ အာဟာရဓာတ္ ေတြဟာ အပူေၾကာင့္ ပ်က္စီး သြားတတ္ပါတယ္။ ဥပမာ ဗီတာမင္စီ လိုမ်ိဳးဟာ အပူေပးခ်ိန္ ၾကာေလေလ ပိုပ်က္စီးေလ ျဖစ္ေတာ့ မီးဖိုေပၚမွာ အၾကာႀကီး အပူမေပးသင့္ ပါဘူး။ စားလို႔ရတဲ့ အတိုင္းအတာ ကိုသာ အပူေပးသင့္ ပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္း ျပန္စားရင္လည္း ပြက္ပြက္ဆူတဲ့ အထိ အပူျပန္ မေပးဘဲ စားလို႔ေကာင္း႐ံု ခပ္ေႏြးေႏြးသာ အပူေပးၿပီး စားရပါမယ္။

ဒန္႔သလြန္သီးဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ေပါေပါမ်ားမ်ား ရ႐ွိႏိုင္ၿပီး ေဈးႏႈန္းလည္း ခ်ိဳသာတာေၾကာင့္ အသက္အ႐ြယ္ မေ႐ြး မၾကာခဏ စားသံုးေပးသင့္တဲ့ က်န္းမာေရး အေထာက္အကူျပဳ ဟင္းလ်ာတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္လို႔ သတင္းေကာင္း ေျပာၾကားပါရေစ။