ေနျပည္ေတာ္၊ ဘုရင့္ေနာင္ရိပ္သာ၌ တပ္မေတာ္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္

ညိႇႏႈိင္းကြပ္ကဲေရးမွဴး (ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ) ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမထြန္းဦး တပ္မေတာ္သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြတြင္

 ျဖစ္စဥ္အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရွင္းလင္းေျပာၾကားစဥ္

ညိႇႏႈိင္းကြပ္ကဲေရးမွဴး (ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ) ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမထြန္းဦး တပ္မေတာ္သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြတြင္

 ျဖစ္စဥ္အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရွင္းလင္းေျပာၾကားစဥ္

ညိႇႏႈိင္းကြပ္ကဲေရးမွဴး (ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ) ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမထြန္းဦး တပ္မေတာ္သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြသုိ႔ 

တက္ေရာက္လာၾကသူ မ်ားအား ရင္းရင္းႏွီးႏွီး လုိက္လံႏႈတ္ဆက္စဥ္

တပ္မေတာ္သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြတြင္ မွတ္တမ္းဓာတ္ပံုမ်ား ခင္းက်င္းျပသထားသည္ကုိ ေတြ႕ရစဥ္

ေနျပည္ေတာ္ (၁-၃-၂၀၁၇)

၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ အတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာေဒသ တြင္ျဖစ္ပြား ခဲ့သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕စခန္းမ်ားအား အၾကမ္းဖက္ စီးနင္း တိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလ အတြင္း ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ေျမာက္ေဒသ၌ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မံုးကိုးေဒသတြင္ အၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းသူမ်ား ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ တပ္မေတာ္သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲကို ယမန္ေန႔မြန္းလြဲ ၂ နာရီတြင္ ေနျပည္ေတာ္၊ ဘုရင့္ေနာင္ရိပ္သာ ၌ က်င္းပ ျပဳလုပ္သည္။

အဆိုပါအခမ္းအနားသို႔ ညိႇႏိႈင္းကြပ္ကဲေရးမွဴး (ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမထြန္းဦး၊ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္႐ံုး(ၾကည္း)မွ တပ္မေတာ္ အရာရွိႀကီးမ်ား၊ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ ဒုတိယဝန္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျမင့္ႏြယ္ ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖဲြ႕မွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ သတင္းမီဒီယာ ေကာင္စီ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ သတင္းစာ ဆရာအသင္း၊ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္ မ်ားအသင္း၊ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ ကြန္ရက္တို႔မ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၊ ျပည္တြင္းသတင္း ဌာနမ်ား၊ ျပည္တြင္း အေျခစိုက္ ျပည္ပသတင္းဌာန မ်ားမွ သတင္းေထာက္မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ ၾကသည္။

ပထမဦးစြာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမထြန္းဦးက ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလအတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မံုးကုိးျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မံုးကုိးေဒသ၏ ေနာက္ခံ အေျခအေနမ်ား ျဖစ္သည့္ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္မွစ၍ ဗကပတို႔၏ အေရွ႕ေျမာက္ စစ္ေဒသအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ လႈပ္ရွားခဲ့မႈ၊ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္ စီစီဝမ္တာပန္ တိုက္ပြဲႀကီးတြင္ တပ္မေတာ္၏ တန္ျပန္ထိုးစစ္ေၾကာင့္ ဗကပ တို႔စစ္ေရး႐ံႈးနိမ့္မႈ၊ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ တြင္ ကိုးကန္႔အုပ္စုမွ သိမ္းပိုက္ခဲ့မႈ၊ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ မံုးကိုး၌ ''ဖုန္'' အုပ္စုႏွင့္ ''ရန္'' အုပ္စု ျပႆနာျဖစ္ပြားခဲ့မႈ၊ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ အထူးေဒသ(၁) မံုးကိုးကာကြယ္ေရး တပ္ဖြဲ႕အတြင္း အာဏာလု တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့မႈ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ေလာက္ကိုင္ အေရးအခင္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အေျခအေနမ်ား၊ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ေလာက္ကိုင္ေဒသ အား KIA/ MNDAA/ TNLA /AA ႏွင့္ SSA (ဝမ္ဟိုင္း)အဖြဲ႕မ်ား စုေပါင္းတိုက္ခိုက္ လာျခင္းေၾကာင့္ တပ္မေတာ္မွ တန္ျပန္တိုက္ခိုက္ ေခ်မႈန္းခဲ့ရသည့္ အေျခအေနမ်ားကို ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။

ဆက္လက္ၿပီး ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ လအတြင္း KIA/MNDAA/ TNLA အၾကမ္းဖက္ ေသာင္းက်န္းသူ စုစုေပါင္းအင္အား ၁ဝဝဝ ဦးခန္႔ျဖင့္ တပ္ေပါင္းစု အမည္ခံ၍ ကိုးကန္႔ေဒသအတြင္း ျပန္လည္အေျခခ် ႏိုင္ရန္ႏွင့္ မံုးကိုး၊ ေဖာင္းဆိုင္နယ္ေျမ အတြင္း အေျခခံနယ္ေျမ တည္ေဆာက္ရန္ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္လာသည့္ အေျခအေနမ်ား၊ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာ ၂ဝ ရက္တြင္ မံုးကိုး၊ ေဖာင္းဆိုင္၊ မန္ကန္၊ ၾကဴကုတ္(ပန္ဆုိင္း) တပ္စခန္းမ်ားႏွင့္ မူဆယ္ တပ္စခန္း၊ ရဲကင္းစခန္းႏွင့္ ၁ဝ၅ မိုင္ကုန္သြယ္ေရးဇုန္ တို႔အား တစ္ခ်ိန္တည္း တစ္ၿပိဳင္တည္း အင္အားသံုး၍ အခ်ိန္အငိုက္ရယူ တုိက္ခိုက္ ခဲ့သည့္ အေျခအေနမ်ား၊ တစ္ဆက္တည္းတြင္ လား႐ိႈး-မူဆယ္ ျပည္ေထာင္စု ကားလမ္းမႀကီးအား ျဖတ္ေတာက္ ပိတ္ဆုိ႔ျခင္း၊ လမ္းတံတားမ်ားအား ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးျခင္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈမ်ား၊ လက္နက္ႀကီးမ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္ျခင္း၊ လက္နက္ငယ္ မ်ားျဖင့္ အေၾကာင္းမဲ့ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ မိုင္းေထာင္ေဖာက္ခြဲျခင္း စသည့္အၾကမ္းဖက္ လုပ္ရပ္မ်ားေၾကာင့္ အျပစ္မဲ့ျပည္သူမ်ား ေသဆံုးဒဏ္ရာ ရရွိမႈ အေျခအေနမ်ား၊ ၁ဝ၅ မုိင္ ကုန္သြယ္ေရးဇုန္ အား ပစ္မွတ္ထား တုိက္ခုိက္ျခင္း၊ လား႐ိႈး-မူဆယ္ ျပည္ေထာင္စု ကားလမ္းမႀကီးအား နည္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ ေႏွာင့္ယွက္ဟန္႔တား ပိတ္ဆို႔ ျခင္း မ်ားေၾကာင့္ နယ္စပ္ေဒသ ကုန္စည္စီးဆင္းမႈ ေခတၱရပ္ဆုိင္း ခဲ့ရၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏ ဆံုး႐ံႈးနစ္နာရမႈ အေျခအေန မ်ားအား ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။

သို႔ျဖစ္၍ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာႏွင့္ ပိုင္နက္နယ္ေျမကို ကာကြယ္ရန္၊ နယ္ေျမေဒသ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရး၊ ေဒသခံျပည္သူ မ်ား၏ ဘဝလံုၿခံဳစိတ္ခ်မႈ ရွိေစေရး၊ အစုိးရ၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ယႏၲရားမ်ားမထိ ခိုက္ေစေရး တုိ႔အတြက္ စစ္ဆင္ေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရး တာဝန္မ်ားကို ဟန္ခ်က္ညီစြာ ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈ အေျခအေနမ်ား၊ ႏုိဝင္ဘာ ၂၆ ရက္တြင္ လား႐ိႈး-မူဆယ္ ျပည္ေထာင္စု ကားလမ္းကို ျပန္လည္ထိန္းခ်ဳပ္၍ နယ္စပ္ေဒသ ကုန္စည္စီးဆင္းမႈ ပံုမွန္လုပ္ေဆာင္ ႏုိင္ေရး ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈႏွင့္ မံုးကုိးတြင္ သာလြန္အင္အားျဖင့္ ဝိုင္းပတ္တုိက္ခုိက္ ေနသည့္ အၾကမ္းဖက္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားကို ရဲဝံ့စြန္႔စားစြာ တုိက္ခိုက္ေခ်မႈန္း ခဲ့မႈအေျခအေန မ်ား၊ တုိက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားစဥ္ကာလႏွင့္ တုိက္ပြဲမ်ားၿပီးဆံုးခ်ိန္ တို႔တြင္ ေဒသခံျပည္သူ မ်ားအား တပ္မေတာ္မွ ကူညီေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးမႈ၊ မံုးကုိးၿမိဳ႕အတြင္း ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးမႈ အေျခအေနမ်ား၊ မံုးကိုးေဒသတြင္ လက္ရွိတည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေနမႈ အေျခအေနမ်ားအား ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။

ဆက္လက္ၿပီး တပ္မေတာ္ အေနျဖင့္ ပါတီစံုဒီမုိကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ခုိင္ခိုင္မာမာ ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ေရး အတြက္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိသကဲ့သို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရလိုစိတ္ အျပည့္ျဖင့္ ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိသည္အထိ ႀကိဳးပမ္း လုပ္ေဆာင္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီမုိကေရစီ က်င့္စဥ္တြင္ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား၊ လက္နက္ကုိင္စြဲ၍ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားကို လက္မခံေၾကာင္း၊ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား ရပ္ဆုိင္းေရး၊ အၿပီးတုိင္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေရးအတြက္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တုိက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (CNA) ကို လက္မွတ္ေရးထုိးရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္တြင္ ပါဝင္သင့္ ပါဝင္ထုိက္သူ အားလံုး ပါဝင္ႏုိင္ေရး အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တံခါးမ်ားအစဥ္ ဖြင့္ထားၿပီး တန္းတူရည္တူ ပါဝင္ႏုိင္ေရး ဖိတ္ေခၚလ်က္ ရွိေၾကာင္း ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။

ယင္းေနာက္ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၉ ရက္တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဖားကန္႔ေဒသမွ တရားဝင္ ေက်ာက္စိမ္း သယ္ေဆာင္လာသည့္ ကားမ်ား၏ ေအာက္ၾကမ္းခင္းႏွင့္ ေရတုိင္ကီ မ်ားအတြင္း တရားမဝင္ ေက်ာက္စိမ္း (ခန္႔မွန္း ၂၁ တန္ေက်ာ္) သိုဝွက္သယ္ေဆာင္ လာသည္ကို တပ္မေတာ္ႏွင့္ တာဝန္ရွိသူ မ်ားက ဖမ္းဆီး ရမိခဲ့ေၾကာင္း၊ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီ ၁၃ ရက္ ႏွင့္ ၁၈ ရက္တုိ႔တြင္ ကင္းေထာက္ ေလယာဥ္မ်ား၏ ေထာက္လွမ္းမႈျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ (ေျမာက္ပုိင္း) ဆက္စပ္နယ္ေျမတြင္ ေရႊလီျမစ္အနီး စုပံုထားသည့္ သစ္မ်ား၊ သစ္တင္ယာဥ္မ်ား ေတြ႕ရွိရေသာေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္းမ်ားက နယ္ေျမရွင္းလင္း ရာတြင္ တရားမဝင္ သစ္မ်ဳိးစံု ၄၂၇ တန္၊ သစ္တင္ယာဥ္ မ်ဳိးစံု ၇၅ စီး၊ သစ္စက္ ရွစ္လံုး၊ စက္ေလွေလးစင္း တို႔အား ဖမ္းဆီးရမိ ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး ဖမ္းဆီးရရွိမႈ အေနျဖင့္ ဘိန္းျဖဴ၊ ဘိန္းစိမ္း၊ ဘိန္းမည္း၊ ေဆးေျခာက္ ႏွင့္ စိတ္ၾကြ႐ူးသြပ္ ေဆးျပားမ်ား တန္ဖိုးအားျဖင့္ ေငြက်ပ္ ၁၆၃ ဒသမ ၆၃ ဘီလီယံေက်ာ္ အားလည္းေကာင္း၊ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ တြင္လည္း ဘိန္းျဖဴ ၅ ဒသမ ၃၉ ကီလုိဂရမ္၊ ဘိန္းစိမ္း ၁ ဒသမ ၉ ကီလုိဂရမ္၊ ဘိန္းဆီ သုည ဒသမ ဝ၃ ကီလုိဂရမ္၊ စိတ္ၾကြ႐ူးသြပ္ ေဆးျပား ၁ ဒသမ ၃ သိန္းျပား တန္ဖိုးအား ျဖင့္ ေငြက်ပ္ ၁ ဒသမ ၂၂ ဘီလီယံ ေက်ာ္အား လည္းေကာင္း၊ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၆ ရက္တြင္ ဟဲဟိုးၿမိဳ႕နယ္၊ ဘဝသံသရာ တံတားအနီး၌ စိတ္ၾကြ႐ူးသြပ္ ေဆးျပား ၆ဝ ဒသမ ၅ သိန္းျပား တန္ဖိုးအားျဖင့္ ေငြက်ပ္ ၆ ဒသမ ဝ၅ ဘီလီယံခန္႔ အားလည္းေကာင္း တပ္မေတာ္က ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္ အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ သယံဇာတ ပစၥည္းမ်ားအား ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္မႈ၊ ကူးသန္း ေရာင္းဝယ္မႈ မ်ားကို တားဆီးႏွိမ္နင္းျခင္း မ်ားအား အေလးထား လုပ္ေဆာင္ေနမႈ အေျခအေန မ်ားကို ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။

ထုိ႔ေနာက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ၊ ေမာင္ေတာေဒသ အၾကမ္းဖက္ ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရွင္းလင္း ေျပာၾကားရာတြင္ ၿဗိတိသွ်ကိုလုိနီ ေခတ္ကာလ မွစတင္၍ ဘဂၤလားနယ္၊ စစ္တေကာင္းမွ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးမ်ား ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္း တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာခဲ့မႈ၊ ၁၈၆၉ ခုႏွစ္တြင္ လယ္ယာလုပ္ငန္း တုိးခ်ဲ႕လုပ္ကိုင္ရန္ အတြက္ ဘဂၤလားနယ္မွ ဘဂၤါလီမ်ား အလံုးအရင္းျဖင့္ ထပ္မံ ဝင္ေရာက္ခဲ့မႈ၊ ၁၈၆၁ ခုႏွစ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာ မီးရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္ရန္ အတြက္ စစ္တေကာင္း ဘဂၤါလီမ်ားအား ေခၚယူရာမွ ျပန္လည္ ထြက္ခြာျခင္းမရွိဘဲ အေျခခ် ေနထုိင္မႈ မ်ားရွိလာခဲ့မႈ၊ ဒုတိယကမၻာစစ္ ၿပီးခါနီးအခ်ိန္ ၿဗိတိသွ်မ်ား ရခုိင္ေဒသမွ တစ္ဆင့္ ဘဂၤလားနယ္ သို႔ထြက္ခြာစဥ္ ရခုိင္ေဒသရွိ ဘဂၤါလီမ်ားအား မိမိကုိယ္ကို ကာကြယ္ရန္ အေၾကာင္း ျပခ်က္ျဖင့္ လက္နက္မ်ား ေပးအပ္ခဲ့မႈ၊ ၄င္းလက္နက္ မ်ားကုိင္ေဆာင္ၿပီး ဘဂၤါလီမ်ားက ရခုိင္တုိင္းရင္းသား ေက်းရြာမ်ားအား တုိက္ခုိက္ ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ မီး႐ိႈ႕ျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈ၊ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္တြင္ အလယ္သံေက်ာ္ အေရးအခင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ရခုိင္ တုိင္းရင္းသား ၂ဝဝဝဝ ေက်ာ္ အသတ္ခံရကာ က်န္တုိင္းရင္းသား မ်ားလည္း ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ နယ္ေျမမွ စစ္ေတြ စသည့္ၿမိဳ႕ေပၚမ်ားသို႔ လက္လြတ္ ထြက္ေျပးခဲ့ရမႈ၊ ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီး ကာလ အိႏိၵယ၊ ပါကစၥတန္ ခြဲျခား တည္ေထာင္ေရး ကာလတြင္ အေရွ႕ပါကစၥတန္ ထူေထာင္ရာ၌ အိႏိၵယႏုိင္ငံမွ အာသံျပည္နယ္ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ (ေမယုေဒသ) တုိ႔ကို ထည့္သြင္းရန္ ဘဂၤါလီ ႏုိင္ငံေရးသမား မ်ားက ႀကိဳးပမ္းခဲ့ ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့မႈ အေျခအေန မ်ားကို ရွင္းလင္းေျပာၾကားသည္။ 

ဆက္လက္ၿပီး ရခိုင္ေဒသတြင္ ဘဂၤါလီ လူဦးေရ တုိးတက္လာမႈ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာၾကားရာတြင္ ကိုလိုနီေခတ္ ၿဗိတိသွ် လက္ထက္ သန္းေခါင္စာရင္း မ်ားအရ ၁၈၇၂ ခုႏွစ္တြင္ ၅၈၂၂၅ ဦး၊ ၁၉ဝ၁ ခုႏွစ္တြင္ ၁၉၃၈၈၄ ဦး၊ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္တြင္ ၂၁၇၈ဝဝ ဦး အထိ တုိးတက္ လာေၾကာင္း၊ လက္ရွိတြင္ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္း အရ ရခိုင္ျပည္နယ္ ၏လူဦးေရ ၃၁၈၈၈ဝ၇ ရွိရာ ဘဂၤါလီ ၁ဝ၉ဝဝဝဝ ပါဝင္ၿပီး လူဦးေရ၏ ၃၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေၾကာင္း၊ ဘူးသီးေတာင္ ေဒသတြင္လူဦးေရ ၏ ၉ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ေမာင္ေတာ ေဒသတြင္ လူဦးေရ၏ ၉၇ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ဘဂၤါလီမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

ရခုိင္ေဒသရွိ ဘဂၤါလီမ်ား အေနျဖင့္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္က စတင္ၿပီး မူဂ်ာဟစ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးေနာက္ ပါလီမန္အစိုးရ လက္ထက္ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္၊ အလယ္သံေက်ာ္ ရြာတြင္ မြတ္စလင္ညီလာခံ က်င္းပ၍ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းကုိ လြတ္လပ္ေသာ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ အျဖစ္ အျမန္ဆံုးဖြဲ႕စည္း ေပးရန္ အစိုးရ အဖြဲ႕ထံသို႔ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ ေရးသားေပးပို႔ ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္တြင္ ဘဂၤါလီမ်ား၏ မူဂ်ာဟစ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျပန္လည္ လုပ္ေဆာင္ၿပီး ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား၏ အေနာက္ဘက္ျခမ္း တစ္ခုလံုးကို အာကစၥတန္ (Arkistan) အမည္ျဖင့္ ႏုိင္ငံထူေထာင္ရန္ ႀကံရြယ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ ေသာ္လည္း တပ္မေတာ္က ထုိးစစ္ဆင္မႈ ေၾကာင့္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ ၿပိဳကြဲၿပီး တစ္ဖက္ႏုိင္ငံသို႔ တိမ္းေရွာင္ခဲ့ေၾကာင္း ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။

ထုိ႔ေနာက္ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၂၈ ရက္တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕နယ္၊ သေျပေခ်ာင္း ေက်းရြာေန မသီတာေထြး၊ ရခုိင္/ဗုဒၶအား ဘဂၤါလီလူမ်ဳိး သံုးဦးက အဓမၼျပဳက်င့္၍ သတ္ျဖတ္ခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ စစ္ေတြ၊ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္၊ ရမ္းၿဗဲ၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေျမာက္ဦး၊ ေပါက္ေတာ၊ မင္းျပား စသည့္ၿမိဳ႕နယ္ မ်ားတြင္ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးမ်ား အၾကား ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့မႈ အေျခအေန မ်ားကို ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။ ဆက္လက္ၿပီး ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိဘာလ ၉ ရက္ နံနက္ ၁ နာရီခြဲတြင္ က်ီးကန္းျပင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ ဌာနခ်ဳပ္အား လည္းေကာင္း၊ နံနက္ ၃ နာရီခြဲတြင္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ရွိ ကိုးတန္ေကာက္ ရဲကင္းအား လည္းေကာင္း၊ နံနက္ ၄ နာရီခြဲတြင္ ငါးခူရ ရဲကင္းအား လည္းေကာင္း၊ ဘဂၤါလီ အၾကမ္းဖက္ စီးနင္းတိုက္ခုိက္သူ အင္အား ၁၈ဝ ဦးခန္႔က ေသနတ္၊ ဓား၊ လွံ၊ ဂ်င္ကလိမ်ား အသုံးျပဳ၍ အင္အားသုံး ဝင္ေရာက္စီးနင္း တိုက္ခိုက္ခဲ့မႈ ျဖစ္စဥ္တြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္ ကုိးဦးက်ဆုံး၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္ ေျခာက္ဦးႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္ ဇနီးတစ္ဦး၊ အရပ္သားတစ္ဦး ဒဏ္ရာရရွိၿပီး လက္နက္မ်ဳိးစုံ ၆၇ လက္ႏွင့္ ခဲယမ္းမ်ား၊ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား ဆံုး႐ႈံးခဲ့မႈ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ တပ္မေတာ္ ပူးေပါင္း၍ အၾကမ္းဖက္စီးနင္း တုိက္ခုိက္သူမ်ား ဖမ္းဆီးရမိေရး၊ ၄င္းတို႔ ယူေဆာင္သြားသည့္ လက္နက္ခဲယမ္းမ်ား ျပန္လည္သိမ္းဆည္း ရမိေရးအတြက္ နယ္ေျမရွင္းလင္း ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ားႏွင့္ အၾကမ္းဖက္သမား မ်ားက လူစုလူေဝးျဖင့္ ေစာင့္ႀကိဳ တုိက္ခုိက္မႈ၊ ဝိုင္းပတ္ တိုက္ခုိက္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ အျပင္ အၾကမ္းဖက္ ဘဂၤါလီမ်ားက ေနအိမ္မ်ားအား မီး႐ိႈ႕ျခင္း၊ အျပစ္မဲ့ျပည္သူ မ်ားအား အစိုးရ သတင္းေပးဟု စြပ္စြဲသတ္ျဖတ္ျခင္း မ်ားေၾကာင့္ ေက်းရြာေပါင္း ၁၇ ရြာတြင္ အေဆာက္အအုံ ၉၆၃ လုံး မီးေလာင္ပ်က္စီး ဆုံး႐ႈံး၍ အျပစ္မဲ့ ျပည္သူ ၁၈ ဦး ေသဆုံးၿပီး ေျခာက္ဦးဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့မႈ အေျခအေနမ်ားအား ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။

အဆုိပါ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခုိက္မႈမ်ားမွာ RSO အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေနေသာ ေမာင္ေတာေဒသတြင္ လႈပ္ရွားသည့္ Aqa Mul Mujahidin အဖြဲ႕၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဦးေဆာင္သူမွာ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ ရွိ တာလီဘန္မ်ား ထဲတြင္ ၆ လ သင္တန္းတက္ေရာက္ ခဲ့သူ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္၊ ေက်ာက္ျပင္ဆိပ္ ေက်းရြာေန ဟာမစ္ကူဟာရ္ (၄၅) ႏွစ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၄င္းအေနျဖင့္ လူမႈကြန္ရက္မ်ားမွ တစ္ဆင့္ ေမာင္ေတာေဒသ အတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ေရး ဗီဒီယိုဖုိင္မ်ားျဖင့္ လႈံ႔ေဆာ္ဝါဒျဖန္႔ ခဲ့ေၾကာင္း၊ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခိုက္မႈ က်ဴးလြန္ရာတြင္ ပါဝင္သူ ဘဂၤါလီစုစုေပါင္း ၇၄၄ ဦးဖမ္းဆီးရမိၿပီး ျဖစ္စဥ္တြင္ ပါဝင္ျခင္း မရွိသူ ၆၈ ဦးအား ျပန္လည္ေစလႊတ္ ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းတို႔အနက္ ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ၿပီးသူ ၁၂၇ ဦး၊ ထိန္းသိမ္း စစ္ေဆး ေမးျမန္းဆဲ ၅၄၁ ဦး၊ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးသူ ရွစ္ဦး ရွိခဲ့ေၾကာင္း ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။

ဆက္လက္ၿပီး အၾကမ္းဖက္ ဘဂၤါလီမ်ားက ပိတ္ဆို႔ တိုက္ခုိက္မႈ မ်ားေၾကာင့္ ေနရပ္ျပန္ရန္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနသည့္ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ မ်ားအတြင္း တာဝန္ ထမ္းေဆာင္လ်က္ ရွိေသာ ဌာနဆိုင္ရာ ဝန္ထမ္းမ်ား၊ ပညာေရး ဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ မိသားစုဝင္ ၃၈၆ ဦးတို႔အား တပ္မေတာ္ ရဟတ္ယာဥ္မ်ားျဖင့္ ဘူးသီးေတာင္ သို႔ စုစည္းပို႔ေဆာင္၍ ေနရပ္ျပန္ႏိုင္ေရး စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေပး ခဲ့ေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ကိုယ္တိုင္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားသို႔ သြားေရာက္၍ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား၊ နယ္ေျမလုံၿခံဳေရး တာဝန္ထမ္းေဆာင္ ေနသည့္ တပ္မေတာ္သားမ်ား၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္ မိသားစုဝင္မ်ား၊ ျပည္သူ႔စစ္ ဌာေနအဖြဲ႕ဝင္ မ်ားအား ေတြ႕ဆံု အားေပးစကား ေျပာၾကား၍ စားေသာက္ကုန္ ႏွင့္လူသံုးကုန္ ပစၥည္းမ်ား ေထာက္ပံ့ေပးအပ္ ခဲ့ေၾကာင္း ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။

ဆက္လက္ၿပီး အဆိုပါ ေမာင္ေတာေဒသ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္ပ သတင္းမီဒီယာ ႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက တစ္ဖက္သတ္ စြပ္စြဲေဖာ္ျပမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား အေနျဖင့္ ဘဂၤါလီမ်ား အေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ား ကလည္း ဘဂၤါလီမ်ား ခံစားေနရသည့္ ေဘးဒုကၡမ်ား အတြက္ အာမခံ ေပးႏုိင္ေသာ လြတ္လပ္စြာ သြားေရာက္ခြင့္ႏွင့္ စံုစမ္း စစ္ေဆးခြင့္ မ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ေၾကာင္း စြပ္စြဲေျပာဆို သည့္အျပင္ ျပည္ပႏုိင္ငံ အခ်ဳိ႕မွ အစိုးရအဖြဲ႕၊ ပါတီအဖြဲ႕ အစည္းမ်ား၊ ျပည္ပေရာက္ ဘဂၤါလီမ်ား ဦးေဆာင္ဆႏၵ ေဖာ္ထုတ္မႈ၊ ျမန္မာသံ႐ံုးေရွ႕ တြင္ ဆႏၵျပမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ ေနသည္ကို ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေနာက္ခံ အေျခအေနႏွင့္ အျဖစ္မွန္ ေပၚေပါက္ေစေရး စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ံုးမွ ဒုတိယသမၼတ(၁) ဦးေဆာင္သည့္ စံုစမ္းစစ္ေဆး ေရး အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံ႐ံုး ဝန္ႀကီးဌာနမွ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္ အပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၊ ႏုိင္ငံတကာမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဆုိင္ရာ အႀကံေပး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္း ေဆာင္ရြက္မႈ၊ တပ္မေတာ္ အေနျဖင့္လည္း တပ္မေတာ္ စစ္ေဆးေရး အရာရွိခ်ဳပ္ဦးစီးသည့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္း ေဆာင္ရြက္မႈ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕ အေနျဖင့္ ရဲေရးခ်ဳပ္ ဦးစီးသည့္ စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္း ေဆာင္ရြက္မႈ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ လက္ရွိစံုစမ္း စစ္ေဆးခ်က္ မ်ားအရ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား အေပၚ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားမွာ မွန္ကန္မႈ မရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိသည့္ အေၾကာင္းအခ်က္ မ်ားကို ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ေနာက္ အၾကမ္းဖက္သူ မ်ား၏ လက္ဝယ္တြင္ ရဲစခန္းမ်ားက ယူေဆာင္သြားသည့္ လက္နက္မ်ား ရွိေနသည့္အျပင္ လက္လုပ္မိုင္းမ်ား၊ လုပ္ေသနတ္မ်ား၊ အျခားလက္နက္မ်ား ေဖာ္ထုတ္ဖမ္းဆီး ရရွိမႈမ်ား ရွိေနေသးေၾကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္မွ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး ဖမ္းဆီးရမိမႈ ၂၂၄ ႀကိမ္တြင္ တန္ဖိုးေငြက်ပ္ ၁၁ ဒသမ ၁ ဘီလီယံခန္႔ရွိၿပီး ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ တစ္ႏွစ္တည္းတြင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ဖမ္းဆီးရမိမႈ ၆၁ ႀကိမ္ရွိၿပီး တန္ဖိုးေငြက်ပ္ ၅၄ ဒသမ ၅၆ ဘီလီယံခန္႔ ရွိေသာေၾကာင့္ ေဒသတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး အႏၲရာယ္ လြန္စြာႀကီးမား လာေၾကာင္း၊ ရပ္ရြာတည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရး၊ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအတြက္ အခ်ိန္ယူ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္ အေနျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ေဒသႏၲရအဆင့္ တည္ၿငိမ္မႈ ထိန္းသိမ္းေရး စစ္ဆင္ေရး (Stability Operation) ကို အဆင့္လိုက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၄င္းအျပင္ ဥပေဒအရ လိုအပ္သည့္ အတုိင္းအတာ ေဆာင္ရြက္ျခင္း (Legitimacy)  ၊ လိုအပ္သေလာက္သာ ေဆာင္ရြက္ျခင္း (Necessity) ၊ ျပစ္မႈ၏ အတိမ္အနက္ ႏွင့္ အခ်ဳိးညီစြာ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ျခင္း (Proportionality ႏွင့္ ႏွိမ္နင္းတားဆီး တိုက္ဖ်က္ရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ လူ/လက္နက္ အင္အားညီမွ်မႈ ရွိေစျခင္း (Use of Force and Firearms) တို႔ကို တည္ဆဲဥပေဒမ်ား၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း (Universal Declaration of Human Rights- UDHR) ႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူမႈက႐ုဏာ ဥပေဒ (International Humanitarian Law- IHL) တို႔ႏွင့္အညီသာ ေဆာင္ရြက္ ေနေၾကာင္း၊ နယ္ေျမတည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈအေပၚ မူတည္ၿပီး ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီ ၁ ရက္မွစ၍ (Stability Operation) ကို ဒုတိယအဆင့္ (Stage-2 Level) သို႔ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့ၿပီး နယ္ေျမ တည္ၿငိမ္ေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး၊ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေကာင္းမြန္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္၊ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္း ယႏၲရားမ်ားႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္း၊ ေဆး႐ံု စသည့္လူထု အေထာက္အကူျပဳ လုပ္ငန္းမ်ား ပံုမွန္လည္ပတ္ ႏုိင္ရန္အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕၊ ၿမိဳ႕/ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပိုင္းဆုိင္ရာ တာဝန္ရွိသူ မ်ားက အဓိက ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိၿပီး တပ္မေတာ္က ဝန္းရံေပးကာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁ ရက္မွစ၍ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရး ေဒသႏၲရ အဆင့္ (Stability Operation) အား ရပ္ဆုိင္း ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိတြင္ လံုၿခံဳေရးတာဝန္ အား ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ တာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္ အေနျဖင့္လည္း လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ မ်ား၏ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းေရး ေဆာင္ရြက္မႈသည္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ အပါအဝင္ ဥပေဒႏွင့္ မညီေသာ ျပစ္မႈမ်ားကို က်ဴးလြန္ေၾကာင္း စစ္ေဆးေပၚေပါက္ ပါက ထုတ္ျပန္ထားေသာ ဥပေဒမ်ား အရ လည္းေကာင္း၊ စစ္စည္းကမ္း အရ လည္းေကာင္း ထိေရာက္ ျပင္းထန္စြာ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။

၄င္းေနာက္ တက္ေရာက္လာ ၾကသည့္ သတင္းဌာန အသီးသီးတို႔မွ သိရွိ လိုသည္မ်ား ေမးျမန္းမႈအေပၚ ညိႇႏိႈင္းကြပ္ကဲေရးမွဴး (ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမထြန္းဦးက ျပန္လည္ ရွင္းလင္းေျပာၾကားၿပီး တက္ေရာက္ လာၾကသူ မ်ားအား ရင္းရင္းႏွီးႏွီး လိုက္လံႏႈတ္ဆက္ ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ျမ၀တီေန႔စဥ္သတင္းစာ ၊ စာ(၃၂)