အဲယားကြန္း ႏွင့္ အိပ္စက္လွ်င္
ၾကည္လြင္ျမင့္ (မုျဒာ)
တစ္ေန႔ေသာ နံနက္ ေစာေစာတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ စာေရးသူ၏ မိတ္ေဆြလည္းျဖစ္ အလင္းသစ္ စာေပႏွင့္ စာအုပ္တုိက္ ပုိင္ရွင္လည္း ျဖစ္သူ ဦးဉာဏ္ေအာင္ ထံမွ ဖုန္းဆက္လာသည္။ သူသည္ က်န္းမာေရးကုိ အထူး ဂ႐ုစုိက္သူ ျဖစ္ၿပီး အေနအထုိင္ေရာ ၊ အစားအေသာက္ ပါ ဆင္ျခင္သူလည္း ျဖစ္သည္။ မႏၲေလးသုိ႔ သူ၏ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ သင္တန္း ပုိ႔ခ်ရန္ ေရာက္ရွိေသာ အခါတြင္လည္း စာေရးသူ၏ မုျဒာအေၾကာျပင္ ေဆးခန္းသို႔ အၿမဲမျပတ္ ၀င္လာၿပီး သူ႕ က်န္းမာေရး အေျခအေနကို တင္ျပေလ့ ရွိသူျဖစ္သည္။
တစ္ေန႔ နံနက္ သူဖုန္းဆက္ လာသည္မွာ သူ ညကပူ၍ အဲယားကြန္း ဖြင့္အိပ္ရာမွ ေဆာင္းဝင္လာ သျဖင့္ ညဥ့္နက္ပုိင္းတြင္ ႐ုတ္တရက္ ေအးလာၿပီး အေအးပတ္ သလုိျဖစ္ကာ နံနက္ အိပ္ရာထတြင္ အေၾကာအျခင္မ်ား ေတာင့္တင္းသလုိ ထုံေနသလုိ ျဖစ္သျဖင့္ ဖုန္းဆက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဦးဉာဏ္ေအာင္က- ''အခု ေဆာင္းဝင္စမွာ ညဥ့္ဦးပုိင္း သိပ္မေအးဘဲ ညဥ့္နက္သန္းေခါင္မွာ ေအးလာတယ္ဆရာ။ ညဥ့္ဦးပုိင္းမွာ ပူေတာ့ အဲယားကြန္းဖြင့္ အိပ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ညဥ့္လယ္မွာ အေအးပတ္မွ စုိးတယ္။ မဖြင့္ဘဲ အိပ္ျပန္ ေတာ့လည္း ေတာ္ေတာ္နဲ႔ အိပ္မေပ်ာ္ဘူး။ ေလျဖတ္တာနဲ႔ အဲယားကြန္းနဲ႔ ဆက္စပ္မႈ ရွိ-မရွိ သိခ်င္ပါတယ္" ဟု ဆုိလာသည္။
''အဲယားကြန္း ဖြင့္အိပ္လုိ႔ ေလျဖတ္တယ္ ဆုိတာ အေထာက္အထား မရွိပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ ကိုယ္တုိင္လည္း ေႏြ၊ မုိး၊ ေဆာင္း သုံးရာသီလုံး အဲယားကြန္း ဖြင့္အိပ္ပါတယ္။ မဖြင့္ရင္လည္း မရပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ တုိက္ခန္းက အလုံခန္းပုံစံ ျဖစ္ေနလုိ႔ပါ။ မီးမလာရင္ ဒုကၡေရာက္ ပါတယ္။ အျပင္ထြက္အိပ္ ရပါတယ္။ ဦးဉာဏ္ေအာင္ လည္း ကြၽန္ေတာ့္အိမ္ ေရာက္ဖူးတာပဲ " ဟု ျပန္ေျဖ လုိက္ရသည္။
''မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ ခရီးထြက္လို႔ ဟုိတယ္မွာ ႏွစ္ေယာက္ တစ္ခန္း တည္းခုိတဲ့ အခါ ကြၽန္ေတာ္က ေအးေအးစိမ့္စိမ့္ ေလး ေနရတာကုိ ႀကိဳက္တဲ့ အတြက္ အဲယားကြန္း ဖြင့္ပါတယ္။ ဖြင့္တယ္ ဆုိေပမယ့္လည္း တအား ေအးစိမ့္ေန ေအာင္ေတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီအခါ က်ရင္ မိတ္ေဆြက ခင္ဗ်ား အေအးသိပ္ႀကိဳက္ တာပဲ။ အဲယားကြန္းက ေလျဖတ္ တတ္တယ္ " လုိ႔ ဆုိလာပါတယ္။ ဒါကုိကြၽန္ေတာ္က သေဘာမေတြ႕ ပါဘူး။ လက္မခံ ပါဘူး။ အဲယားကြန္း ဆုိတာ တစ္ကမၻာလုံး၌ ကမာၻ ့ လူေနမႈစနစ္မွာ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သုံးစြဲေနတာပါ။ အဲယားကြန္း ထုတ္လုပ္ ျဖန္႔ခ်ိတဲ့ ကုမၸဏီေတြဟာ ကမၻာတစ္ဝန္း တစ္ေန႔ထက္ တစ္ေန႔ ပိုမုိမ်ားျပား လာၿပီး လူေနမႈစနစ္ ေတြမွာ ပုိမုိသုံးစြဲ လာတာကိုသာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈ သုေတသန အားေကာင္းတဲ့ အေနာက္ႏုိင္ငံ ေတြက က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီဘူးဆုိ တာကုိ မသိဘဲနဲ႔ မေနပါဘူး။ ေရာဂါ ျဖစ္တတ္တယ္။ က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီဘူးဆုိရင္ ဘာေၾကာင့္ လူေနမႈစနစ္ မွာ ပိုပုိၿပီးေတာ့ သုံးစြဲလာရသလဲ။ အဲဒါ အဲယားကြန္း နဲ႔ ေလျဖတ္ႏုိင္မႈ ဆက္စပ္တာကုိ ႐ုိးရာ တုိင္းရင္းေဆး ႐ႈေထာင့္က ေျပာျပေပးပါ''လုိ႔ ဦးဉာဏ္ေအာင္ က ဆုိလာျပန္သည္။
သုိ႔ျဖင့္ အဲယားကြန္း အသံုးျပဳျခင္းသည္ က်န္းမာေရး ႏွင့္ ညီညြတ္ျခင္း ရွိ-မရွိကုိ က်န္းမာေရး ႐ႈေထာင့္မွ တင္ျပရန္ လုိအပ္လာၿပီ ဟု ထင္ျမင္မိသျဖင့္ အဲယားကြန္း ႏွင့္ က်န္းမာေရး ဆက္စပ္မႈကုိ ေရးသား လုိက္ရပါသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အိပ္ခန္း ကလည္း ေလမဝင္ႏုိင္တဲ့ ေနရာမ်ဳိးျဖစ္၊ ပန္ကာ ေလပူႀကီး ကိုလည္းမႀကိဳက္၊ ေငြေၾကးလည္း တတ္ႏုိင္လွ်င္ အိမ္မ်ား၏ အိပ္ခန္း မ်ားတြင္ အဲယားကြန္း တပ္ဆင္ေလ့ ရွိပါသည္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ အဲယားကြန္း ဆုိတာကုိ ဇိမ္ခံပစၥည္း အေနနဲ႔ပဲ ျမင္ေလ့ ရွိပါသည္။
အဲယားကြန္း သည္ အခန္းအပူခ်ိန္ ကုိ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ႏွင့္ လူ႔ခႏၶာကုိယ္ အပူ ၊ အေအးကုိ ထိန္းညိႇေပး ႏုိင္ရန္အတြက္ သိပၸံပညာရွင္ႏွင့္ အီလက္ထရြန္နစ္ အင္ဂ်င္နီယာမ်ား ပူးေပါင္းတီထြင္ ထားေသာ ပစၥည္းျဖစ္သည္။ လူသား အက်ိဳးအတြက္ တီထြင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဇိမ္ခံပစၥည္း မဟုတ္ပါ။ ဇိမ္ခံပစၥည္းဟု ထင္လွ်င္ မွားပါလိမ့္မည္။ ေခတ္မီ တုိးတက္မႈႏွင့္ အညီ လူသားမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈ အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ား သည္လည္း ယခင္ေခတ္ ကာလမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ တုိးတက္ မ်ားျပားလာသည္။
လူေနမႈဘဝအတြင္း ပုိ၍ သက္ေသာင့္ သက္သာ အဆင္ေျပေျပ ေနႏုိင္ေစရန္ အသံုးျပဳရမည့္ လူသံုးပစၥည္း မ်ားကို တီထြင္ႀကံဆ ထုတ္လုပ္လာ ခဲ့ၾကသည္။ ယေန႔ေခတ္ အဲယားကြန္း ၊ ေရခဲေသတၱာ ၊ တီဗြီ ၊ ဟန္းဖုန္း တုိ႔သည္ ဇိမ္ခံပစၥည္းမ်ား မဟုတ္ေတာ့ဘဲ အေျခခံ လူသုံးပစၥည္းမ်ား ျဖစ္လုိ႔လာပါၿပီ။ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၊ လူေနမႈစနစ္တြင္ သက္ေသာင့္ သက္သာ ေနထုိင္ႏုိင္ေအာင္ ပညာရွင္မ်ား တီထြင္ ထုတ္လုပ္ လုိက္ေသာ အဲယားကြန္းသ ည္ ေျပာင္းလဲ လာေသာ ရာသီဥတု ၊ သဘာ၀ႏွင့္ လူသားမ်ား ေနထုိင္မႈတြင္ အပူ၊ အေအးကို မွ်တေအာင္ ထိန္းညိႇေပးရာ တြင္ အသုံးျပဳေသာ ပစၥည္းအျဖစ္ လုိအပ္ လာသည္။
သို႔ေသာ္ ညဥ့္အခ်ိန္ အဲယားကြန္း ဖြင့္၍ အိပ္စက္ပါက သတိျပဳရမည့္ အခ်က္မ်ား ရွိေနသည္။ အဲယားကြန္း သည္ သုံးတတ္လွ်င္ မိတ္ေဆြ၊ မသုံးတတ္လွ်င္ ရန္သူဟု ေျပာေလ့ရွိေသာ မီးကဲ့သုိ႔ ပစၥည္းမ်ဳိး ျဖစ္သည္။ အဲယားကြန္း ဆုိသည္မွာ အေအး ထုတ္လႊတ္ေသာ ပစၥည္းျဖစ္ေၾကာင္း လူတုိင္းသိထားၿပီး ျဖစ္သည္။ အဲယားကြန္း တြင္ ပန္ကာလည္း ပါပါသည္။ ပန္ကာေလ၏ သေဘာ သဘာဝမွာ လူသားမ်ား၏ ေခြၽးထြက္မည့္ ေမႊးညင္းေပါက္ေလး မ်ားကုိ က်ဳံ႕ေစေသာ သတၱိ ရွိသျဖင့္ လူႏွင့္မတည့္ပါ။ အဲယားကြန္း ၏ Fan ဆုိေသာ အလုပ္ကုိ အျမင္ဆံုး (High) မွာ မထားသင့္ပါ။ တစ္ညလံုး ဖြင့္မည္ ဆုိလွ်င္ အနိမ့္ (Low) မွာသာထား၍ အိပ္စက္သင့္သည္။
အဲယားကြန္းဖြင့္၍ အိပ္စက္ေသာ အခါ အခန္းတြင္ ထားရွိရမည့္ အေအးဒီဂရီ (စင္တီဂရိတ္) သည္ အခန္းအက်ယ္ အဝန္းအေပၚ တြင္ မူတည္ ပါလိမ့္မည္။ တခ်ဳိ႕ အခန္းႀကီး မ်ားသည္ က်ယ္၀န္းသျဖင့္ 16' C ၊ 18' C ထားေသာ္လည္း သိပ္မေအးတတ္ သည္ကုိ ေတြ႕ရပါမည္။ သုိ႔ေသာ္ ၁၀ ေပပတ္လည္ အခန္း အက်ယ္အ၀န္း ဆုိလွ်င္မူ 25' C ၀န္းက်င္ေလာက္ သာထားလွ်င္ ပုိ၍ ေကာင္းပါသည္။ သက္ႀကီးရြယ္အုိ လူႀကီးမ်ား ျဖစ္ပါမူ 25'C မွ 30' C အတြင္းၾကားတြင္ ထားပါက ေကာင္းမြန္ သင့္ေလ်ာ္သည္။ ေရေငြ႕ အထြက္မ်ားလွ်င္ လူႀကီးမ်ား၏ အသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းတြင္ ျပႆနာ ေပၚတတ္ၿပီး ခြၽဲပိတ္တတ္သည္။
ထုိ႔ျပင္ အဲယားကြန္းႏွင့္ ပန္ကာ ကြာျခားမႈ ရွိသည္။ ပန္ကာကုိ ရင္ဘတ္တည့္တည့္ ဖြင့္အိမ္သျဖင့္ ေလျဖတ္သြားသည့္ သူမ်ားလည္း ရွိသည္။ ပန္ကာေလ ေၾကာင့္ ေလျဖတ္ႏုိင္သည္ ဆုိၿပီး ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္က သတင္းစာမွာ ကြၽန္ေတာ္ ေဆာင္းပါးေရးဖူး သည္။ အသက္ ၄၅ ႏွစ္ခန္႔ အရြယ္ မိတ္ေဆြတစ္ဦး ၏ အျဖစ္အပ်က္ ကုိ အေျခခံ၍ ေရးသားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ျပင္ ပန္ကာကုိ အိမ္ရာေဘးတြင္ ကပ္ဖြင့္ၿပီး အိပ္သျဖင့္ ခြၽဲက်ပ္ေသဆုံး သြားေသာ လူငယ္တစ္ဦးႏွင့္ အက်ႌခြၽတ္လ်က္ ပန္ကာဖြင့္အိပ္ၿပီး နံနက္ခင္း ေရာက္ေသာအခါ ေသဆံုးေနေသာ အသက္ ၄၀ ခန္႔လူလတ္ပိုင္း တစ္ဦးကိုလည္း ေတြ႕ဖူးႀကံဳဖူး သည္။ ပန္ကာက ေလကုိ တုိက္႐ိုက္မႈတ္ ေပးသည္။ ပန္ကာေလ လာလွ်င္ လူ႔ခႏၶာကုိယ္မွ ထြက္ေနေသာ အခုိးကုိ ငုပ္ေစၿပီး Stoma ဟု ေခၚေသာ ေမြးညင္းေပါက္ ကေလးမ်ားကုိ ပိတ္သြား ေစသည္။ ပတ္ခ်ာလည္ ေနေသာ ပန္ကာကို ေဝးေဝးတြင္ ထား၍ ဖြင့္အိပ္လွ်င္ ေတာ့ ဘာမွ မျဖစ္ႏုိင္ပါ။ အနားတြင္ ကပ္ထားၿပီး ဖြင့္၍ မအိပ္သင့္ပါ။ ျခင္၊ ယင္ မလာ႐ုံ ေလာက္ေတာ့ ဖြင့္လွ်င္ ဖြင့္ႏုိင္သည္။ အိပ္ၿပီး နံနက္ထ လာလွ်င္ ပန္ကာေၾကာင့္ တစ္ကုိယ္လံုး ေညာင္းေနတတ္ သည္။ ေန႔လယ္ ေန႔ခင္းတြင္ မ်က္ႏွာၾကက္ ပန္ကာေအာက္မွာ ထုိင္၍ အလုပ္လုပ္ေလ့ ရွိသူမ်ားသည္ ဆံပင္ကြၽတ္ၿပီး ထိပ္ေျပာင္ လြယ္တတ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။
ထုိ႔ျပင္ အဲယားကြန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ တျခားသတိထား သင့္သည္မ်ားလည္း ရွိေသးသည္။ တခ်ဳိ႕သည္ အခန္းထဲ မေရာက္မီ အဲယားကြန္းကုိ ႀကိဳတင္ ဖြင့္ခိုင္းထား တတ္သည္။ ယင္းသုိ႔ ဖြင့္ထားေသာ အခါ ၾကာလာလွ်င္ အတြင္းတြင္းမွာ အေအးဓာတ္မ်ား ေနတတ္သည္။ 16'C ေလာက္ရွိေန သည္ ဆုိပါစုိ႔။ အျပင္အပူထဲမွ လာေသာ သူက 16'C ခန္႔ရွိေသာ အခန္းထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္လာ ပါက ခႏၶာကုိယ္ ၏ ႐ုတ္တရက္ တုံ႔ျပန္မႈေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ထဲက ေသြးေၾကာငယ္ ေလးမ်ား ေပါက္သြား တတ္သည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ျပင္ပအပူခ်ိန္ႏွင့္ အတြင္း အပူခ်ိန္ေတြ ျခားနားခ်က္ 15' C ရွိလွ်င္ ေလျဖတ္တတ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။
ညဥ့္ဦးပုိင္းမွာ အုိက္ၿပီး ညဥ့္နက္ပုိင္းမွာ ေအးေသာ ဥတုေျပာင္းခ်ိန္ မ်ဳိးမွာ ဆုိလွ်င္လည္း အဲယားကြန္းကို တားျမစ္ခ်ိန္ Timer သံုးၿပီး ဖြင့္ထားသင့္သည္။ တစ္နာရီ ၊ ႏွစ္နာရီ စသည္ျဖင့္ ရာသီဥတု ေအးလာခ်ိန္တြင္ အဲယားကြန္း အလုိအေလ်ာက္ ပိတ္သြားေစရန္ ခ်ိန္ကုိက္လုပ္ ထားရမည္။
အိပ္ခန္းအတြင္း အဲယားကြန္းကို တပ္ဆင္ရာတြင္ အေနအထား မွန္ရန္လည္း လုိအပ္သည္။ အိပ္ခန္း ဖံြ႕ည္းစည္းပံု ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တြင္ အဲယားကြန္း ကုိ ျပတင္းေပါက္၏ ဆန္႔က်င္ဘက္ နံရံမွာ ထားေလ့ ရွိသည္ကုိ ေတြ႕ရွိ ရသည္။ သတိျပဳသင့္ သည္မွာ အိမ္ရာ ေခါင္းရင္း ၊ ေခါင္းေပၚတည့္တည့္ တြင္ မထားသင့္ေပ။ ေျခရင္းဘက္တြင္ အလွမ္းေ၀းပါက ထားႏုိင္သည္။ အိပ္သည့္ ကုတင္၏ ေဘးတုိက္ အေနအထား ေတာင္ဘက္ သုိ႔မဟုတ္ ေျမာက္ဘက္တြင္ ထားလွ်င္ ပုိၿပီး သင့္ေလ်ာ္သည္။ ယင္းေနာက္ အိပ္ခန္းထဲတြင္ Split Type ဟုေခၚေသာ အျပင္တြင္ ထားသည့္ စက္အမ်ိဳးအစား ကုိသာ သံုးသင့္သည္။
အဆိုပါ Split Type အမ်ိဳးအစား သည္ စက္ကုိ အခန္းအျပင္တြင္ တပ္ဆင္ေလ့ ရွိသျဖင့္ ဆူညံမႈမရွိပါ။ Window Type ဟုေခၚသည့္ စက္ႏွင့္ တဲြထားေသာ အဲယားကြန္းသည္ တုန္ခါမႈႏွင့္ အသံဆူညံမႈ ရွိသျဖင့္ အိပ္စက္သည့္ အခါ အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစသည့္ အျပင္ အသံတစ္ခုကုိ နားယဥ္သြားလွ်င္ ေနာက္ပုိင္း ထုိအသံ မၾကားရပါက အိပ္မေပ်ာ္ ျဖစ္ေလ့ ရွိတတ္သည္။
တခ်ိဳ႕ ကားေမာင္းေနစဥ္ အဲယားကြန္း ဖြင့္ေလ့ရွိသည္။ ထုိသုိ႔ ကားေမာင္းစဥ္ အဲယားကြန္း ဖြင့္ပါက သတိႏွင့္ ဆင္ျခင္သံုးစဲြသင့္ သည္။ အျပင္ အပူခ်ိန္ႏွင့္ အတြင္းအပူခ်ိန္ ကြာျခားမႈ မ်ားလွ်င္ မေကာင္းပါ။ ယခုေခတ္တြင္ ကုိယ္ပုိင္ ဆလြန္းကားမ်ား သာမကေတာ့ဘဲ လူစီးဘတ္စ္ကား ႀကီးမ်ားမွာပါ အဲယားကြန္း ကုိ တြင္တြင္ က်ယ္က်ယ္ သံုးစဲြလာၾက သည္ကုိ ေတြ႕ျမင္ရသည္။ အဲယားကြန္း ဖြင့္ထားသည့္ ကားထဲမွ အျပင္သုိ႔ ႐ုတ္တရက္ အထြက္တြင္ အပူလံုး႐ုိက္ၿပီး မူးလဲသြားသည့္ အျဖစ္မ်ိဳး ေတြ႕ဖူးသည္။ အတြင္း အပူခ်ိန္ ႏွင့္ ျပင္ပ အပူခ်ိန္ ကြာဟခ်က္ မ်ားသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အပူ အေအး အေျပာင္းအလဲ တြင္ ႐ုတ္တ႐က္ မူးလဲတတ္ သျဖင့္ လူႀကီးေတြဆုိလွ်င္ ေဘးကေန ေစာင့္ၿပီး တဲြဆင္းသင့္သည္။ ေလေအးေပး စက္ႏွင့္ အိပ္စက္သူ ၊ သံုးစဲြေနၾကသူ မ်ားအတြက္ ဗဟုသုတအျဖစ္ စာေရးသူ ၏ အျမင္႐ႈေထာင့္မွ တင္ျပရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၈)
