ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါး
စစ္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေလ့ရွိသည့္ ဆီးရီးယားႏွင့္အစၥေရးတို႔၏ ရန္ပြဲမ်ားသည္ ဆီးရီးယားျပည္တြင္းစစ္ စတင္ခဲ့သည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ IS တို႔ စတင္ေပၚေပါက္လာသည့္ အခ်ိန္၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္တြင္ အဆံုးသတ္သြားခဲ့သည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။
ထိုအခ်ိန္ကတည္းက အစၥေရးကလည္း ဆီးရီးယားကို ဗံုးႀကဲျခင္း၊ ဒံုးက်ည္မ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္ျခင္း မရွိေတာ့ဘဲ ၿငိမ္သက္ခဲ့ၿပီး ဂိုလန္ကုန္းျမင့္ ေဒသကလည္း ၿငိမ္သက္ေနခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဇြန္ ၂၅ ရက္က ၿငိမ္သက္ေနသည့္ ဂိုလန္ကုန္းျမင့္ေဒသ အနီးတြင္စစ္ပြဲမ်ားက ျပန္လည္စတင္ လာသည္။
ၿငိမ္သက္ေနသည့္ နယ္စပ္စစ္ပြဲမ်ားကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ဆီးရီးယားအစိုးရက သူ႔စစ္တပ္အား ဂိုလန္ကုန္းျမင့္နားကို ပို႔ထားခဲ့သည္။ တိုက္ပြဲဝင္ တင့္ကားမ်ား အပါအဝင္ လူအင္အား အသင့္အတင့္ရွိသည့္ သူ႔စစ္တပ္က ဂိုလန္ ကုန္းျမင့္အနီးတြင္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ေနရာယူေစခဲ့ၿပီး မည္သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ ေၾကာင့္စစ္တပ္ လာခ်ထားသည္ ကိုေတာ့မသိေပ။ သို႔ေသာ္နယ္စပ္ကို အၿမဲမျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနသည့္ အစၥေရးတို႔ေၾကာင့္ ထိုေနရာသည္ ခဏအတြင္း မွာပင္ၿပိဳလဲ ခဲ့ရသည္။
အစၥေရးေလေၾကာင္းက ခ်က္ခ်င္းဗံုးႀကဲၿပီး နယ္ျခားေစာင့္တပ္မ်ားက ထိုအုပ္စုကိုသုတ္သင္ အျမစ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ ထိုေနရာသည္ဆီးရီးယား-လက္ဘႏြန္နယ္စပ္လည္း ျဖစ္ေန၍ ဆီးရီးယားကိုေရာ၊ လက္ဘႏြန္ကိုေရာ၊ အစၥလာမ္မစ္ IS တို႔ကိုပါ အစၥေရးတို႔က စိုးရိမ္ေနရသည့္ ေနရာျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ အစၥေရးတို႔ ေန႔ညမျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီး ယခုေတာ့ ၿငိမ္သက္ေနသည့္ ဂိုလန္ကုန္းျမင့္၌ စစ္ပြဲမ်ားျပန္လည္ စတင္လာၿပီ ျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားအစိုးရက ယင္းတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား ေသဆံုးခဲ့ရသည္ဟု ထုတ္ျပန္ထားၿပီး အစၥေရးကေတာ့ သူ႔နယ္ေျမကို အထိခံမည္ မဟုတ္ေပ။
ဂိုလန္ကုန္းျမင့္သည္ အာရပ္၊အစၥေရးတို႔ နာမည္ႀကီး ေျခာက္ရက္ၾကာ စစ္ပြဲတြင္လက္ဘႏြန္ဆီမွ အစၥေရးတို႔ရရွိထားသည့္ ေနရာျဖစ္သည္။ ထိုေနရာသည္ ဟစ္ဇ္ဘိုလာတို႔၏ တိုက္ခုိက္မႈ ကိုလည္း မၾကာခဏခံရသည့္ ေနရာ လည္းျဖစ္ကာ ဆီးရီးယားအစိုးရတိုင္းက ဟစ္ဇ္ဘိုလာတို႔ကို လက္နက္တပ္ဆင္ ေပးသည္ဟူ၍ နာမည္ႀကီးေနသည္။
အထူးသျဖင့္ အာရပ္မ်ားႏွင့္ စစ္ျဖစ္တိုင္း ေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္ အစၥေရးကို ဆီးရီးယားက မေက်နပ္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား အကူအညီျဖင့္ပင္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ စက္႐ံုကို ဆီးရီးယားတို႔ တည္ေဆာက္ခဲ့ ေသးသည္။ သူတို႔အေတြးက အစၥေရးကို ကမၻာ့ေျမပံုေပၚမွ ဖယ္ရွားပစ္ေရး ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ႏ်ဴကလီးယားစက္႐ံု သည္လည္း အစၥေရးတို႔၏ လက္ခ်က္ျဖင့္ ၂ဝဝ၇ခုႏွစ္တြင္ေျမခ ပ်က္စီးခဲ့သည္။ လွ်ဳိ႕ဝွက္စစ္ဆင္ေရးျဖင့္ မည္သူမွ်မသိသည့္ ေနရာကို ေလေၾကာင္းျဖင့္ ဗံုးႀကဲ တုိက္ခုိက္ခဲ့သည့္ အစၥေရးတို႔၏ ၂ဝ ရာစုေနာက္ပိုင္း အာရပ္မ်ားကို ေအာင္ႏိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားႏွင့္ အစၥေရးတို႔၁၉၄၈၊ ၁၉၄၉၊ ၁၉၆၄၊ ၁၉၆၆၊ ၁၉၆၇၊ ၁၉၇၃၊ ၁၉၈၂၊ ၁၉၈၄၊ ၁၉၇၈၊ ၂ဝဝ၇၊၂ဝ၁ဝ ႏွင့္၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ တို႔တြင္စစ္ပြဲမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ခဲ့သမွ်အားလံုး လိုလုိပင္ ဆီးရီးယားတို႔ အ႐ႈံးႀကီး႐ႈံးနိမ့္ ခဲ့ရျခင္းသာ ျဖစ္သည္။
၁၉၆၇ ခုႏွစ္ ေျခာက္ရက္ၾကာ စစ္ပြဲ၌ ပါဝင္ခဲ့ၾကသည့္ အီဂ်စ္၊ေဆာ္ဒီႏွင့္ ေဂ်ာ္ဒန္တို႔ကလည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစၥေရးႏွင့္ ပတ္သက္သမွ် လက္ေရွာင္ေနခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္သူတို႔ထဲမွ ဆီးရီးယားကေတာ့ ခြၽန္ထြက္ကာ အစၥေရးကို အၿမဲတမ္း အမွတ္ထားခဲ့ သူျဖစ္သည္။
ယခုေတာ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္က အေရွ႕အလယ္ပိုင္း အင္အားအႀကီးဆံုး ထဲမွတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ခဲ့သည့္ ဆီးရီးယားသည္ သူကိုယ္တုိင္ျပာပံု ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ IS ကိုလည္းတိုက္ရ၊ အေမရိကန္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ သူပုန္အုပ္စုကို လည္း တိုက္ရသျဖင့္ သမၼတအာဆတ္ ျပဳတ္က်လုနီးပါး ျဖစ္ေနသည့္ အခ်ိန္မွာပင္ ႐ုရွားကဝင္လာ ေသာေၾကာင့္အသက္ ဆက္လက္ရွင္သန္ ႏိုင္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ယခု႐ုရွား အကူအညီျဖင့္ IS ကိုေရာ၊ သူပုန္တို႔ကိုပါ ေကာင္းမြန္စြာျပန္လည္ တုိက္ထုတ္ႏိုင္ၿပီ ျဖစ္သည္။ ဂိုလန္ကုန္းျမင့္နား ေရႊ႕လာခဲ့သည့္ စစ္စခန္းကလည္း ေလ့က်င့္ေရး စစ္စခန္းတစ္ခု ျဖစ္ပံုရသည္။ အစၥေရးကို တိုက္ရန္ မဟုတ္လွ်င္ေတာင္မွ သူပုန္မ်ားကို တိုက္ရန္ျဖစ္ ဟန္တူသည္။
သို႔ေသာ္ထူးျခားေနသည့္ အခ်က္ကဆီးရီးယား စစ္သားမ်ားႏွင့္ အတူ လက္ဘႏြန္စစ္သားမ်ားကိုပါ အတူေတြ႕ရျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္က စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေနၿပီး အစၥေရး တို႔ကလည္း ထိုအတြက္ပင္ လက္ဦးမႈ ရယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ကမၻာေပၚတြင္ အႀကီးမားဆံုးလူ႔ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈထဲမွတစ္ခု အျဖစ္လူသိရွင္ၾကား အစၥေရးေဝဖန္ခံခဲ့ ရသည့္ကိစၥတစ္ခုမွာ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္အစၥေရးတို႔ နယ္စပ္ က်ဴးေက်ာ္လာသူမ်ားကို ႏွိမ္နင္းခဲ့သည့္ကိစၥ ျဖစ္သည္။
၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ လက္ဘႏြန္ႏိုင္ငံသားမ်ား လူအင္အားစုစည္းၿပီး ဂိုလန္ကုန္းျမင့္ အားျဖတ္ေက်ာ္လာသည္ကို အစၥေရးနယ္ျခားေစာင့္တပ္က လက္နက္အင္အားသံုး ကာၿဖိဳခြဲခဲ့သည့္ ျဖစ္ရပ္ျဖစ္သည္။
ဂိုလန္နယ္စပ္မ်ဥ္း ျဖတ္ေက်ာ္လာသည့္ မည္သူ႔ကိုမဆို အစၥေရးတို႔ ပစ္သတ္၊ကားျဖင့္တုိက္ သတ္ခဲ့သည့္ ဗီဒီယိုဖိုင္က ထြက္ေပၚလာခဲ့ ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ထိုအတြက္ အစၥေရးသည္ ကုလသမဂၢ၏ အႀကီးအက်ယ္ေဝဖန္မႈ ကိုခံခဲ့ရၿပီး အစၥေရးတို႔ေပးသည့္ ဆင္ေျခကေတာ့ သူ႔ႏုိင္ငံအခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို က်ဴးေက်ာ္လာသည့္အတြက္ ဟုသာျဖစ္သည္။
ကမၻာေပၚတြင္ ကုလသမဂၢ၏ ဖိအားမေပးႏိုင္ဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားကို ျပပါဆိုလွ်င္ အေကာင္ေသးသည့္ အစၥေရးကလည္း ထိပ္ဆံုးမွပါမည္ ျဖစ္သည္။ မည္မွ်ပင္ ကုလသမဂၢႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာက ေဝဖန္ေဝဖန္ အစၥေရးကေတာ့ သူလုပ္ခ်င္ သည့္အရာမ်ားကို မည္သူ႔ကိုမွ် ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ လုပ္ေနသည္ခ်ည္း သာျဖစ္သည္။
အကယ္၍ ကုလသမဂၢေျပာသည့္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုသည့္ အရာႀကီးကို အစၥေရးတို႔ လုိက္နာေနမည္ ဆိုလွ်င္ယခုအခ်ိန္တြင္ အစၥေရးဆိုသည့္ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ ကမၻာေျမႀကီးေပၚတြင္ တည္ရွိေနလိမ့္မည္ မဟုတ္ဟုပင္ အစၥေရးတို႔ ကဆိုၾကသည္။
ေဘးပတ္လည္တြင္ အစၥေရးကို အျမစ္ျဖဳတ္ခ်င္သည့္ အာရပ္မ်ားက ဝုိင္းေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။အစၥေရးတို႔ အာရပ္ကမၻာတြင္ လက္မေထာင္ၿပီး မည္သူ႔မွ်ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ ေနႏိုင္သည့္အဓိက အေၾကာင္းရင္းမွာ သူ႔ေနာက္တြင္ အေမရိကန္က မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ေပးေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အုိဘားမားကမည္မွ်ပင္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဒါသထြက္ထြက္ ေနာက္ဆံုးကမၻာေပၚတြင္ အေကာင္းဆံုးဟု ဆိုသည့္ အသစ္စက္စက္ သူတို႔ ဂ်က္တိုက္ေလယာဥ္ F35 ကိုျပည္ပႏုိင္ငံ အျဖစ္ပထမဆံုး အစၥေရးကို ေပးခဲ့ရသည္။
ထိုအရာမ်ားက အစၥေရးႏွင့္ အေမရိကန္တို႔ၾကားက ႏုိင္ငံေရးလွည့္ကြက္မ်ား ျဖစ္ၿပီးအစၥေရး ဘာလုပ္လုပ္ အေမရိကန္ကေထာက္ခံ ေပးခဲ့သည္ခ်ည္း သာျဖစ္သည္။
ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရး ေကာင္စီကမည္သည့္ ပိတ္ပင္မႈစည္းမ်ဥ္း ပဲခ်ခ်အေမရိကန္က ဗီတိုအာဏာသံုးၿပီး ပယ္ခ်သည္ခ်ည္း ျဖစ္သည္။ ထိုအတြက္ေၾကာင့္ အစၥေရးတို႔ ယခုအေနာက္ ဘက္ကမ္း႐ိုးတန္းတြင္ အိမ္ရာမ်ား တည္ေဆာက္ ေနျခင္းျဖစ္ၿပီး မည္သည့္ အာရပ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ျဖစ္လက္ဦးမႈ ရယူကာ ဗံုးသြားႀကဲ ႏိုင္သည္။
သို႔ေသာ္ အစၥေရး ေထာက္လွမ္းေရးမ်ားက အာရပ္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ အေမရိကန္ထက္ပင္ လက္သြက္ေသးသည္။ ယခုလည္း ဂိုလန္ကုန္းျမင့္နားကို ေရာက္လာလာခ်င္းပင္ ဆီးရီးယားတပ္မ်ားကို ျပာပံုဘဝ ေရာက္ေအာင္ လုပ္ခဲ့သည္။ ထိုအတြက္ ဆီးရီးယားကို ထိလွ်င္မခံ တတ္သည့္ ႐ုရွားမည္သို႔ တုံ႔ျပန္မည္ကိုေတာ့ အစၥေရးတို႔ ေစာင့္ၾကည့္ ရဦးမည္ျဖစ္သည္။ ။
ျမ၀တီေန႔စဥ္သတင္းစာ စာ (၂၄)
#Themyawadydaily
.jpg)
