( ရွိန္းထက္ )
အေမရိကန္က ဂ်ပန္၊ အိႏၵိယတို႔ႏွင့္ ဂ်ပန္ပင္လယ္ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာ ႏွင့္ အိႏၵိယသမုဒၵရာ တို႔တြင္ ပူးတြဲစစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈမ်ားကို ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္က တိုးျမႇင့္ျပဳလုပ္ ခဲ့သည္။ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ စစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈ အမ်ားစုထဲတြင္ တ႐ုတ္ တပ္မေတာ္ PLA ကို ေခ်မႈန္းေရး ဗ်ဴဟာမ်ားပင္ ျဖစ္ခဲ့သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကလည္း သူ၏ အမာခံ မဟာမိတ္႐ုရွား ႏွင့္ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္တြင္ စစ္ေရး ေလ့က်င့္ခန္း မ်ားကို ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ကထက္ တိုးျမႇင့္ျပဳလုပ္ ေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ပင္လယ္တြင္ မလုပ္စဖူး စစ္ေရး ေလ့က်င့္ခန္း ကို ႐ုရွားႏွင့္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ပထမဆံုး ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္တို႔ကို စစ္အင္အား ျပသခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ကလည္း ႐ုရွားႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔၏ အႀကီးမားဆံုး စစ္ေရးပူးေပါင္း ေလ့က်င့္ခန္းကို ထပ္မံျပဳလုပ္ ခဲ့ေသးသည္။
တ႐ုတ္တို႔၏ ႐ုရွားႏွင့္ ပူးတြဲစစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈမ်ားက ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ပစိဖိတ္ သမုဒၵရာႏွင့္ ေျမထဲပင္လယ္ထဲ အထိပါ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္သေဘၤာမ်ား ကမၻာအႏွ႔ံ ေျခဆန႔္ခဲ့ ၾကသည္။
႐ုရွားႏွင့္တ႐ုတ္ တုိ႔၏ ပူးေပါင္း ေလ့က်င့္မႈမ်ားသည္ အေမရိကန္ႏွင့္ ဂ်ပန္တို႔၏ စစ္ေရးပူးေပါင္း မႈကို တန္ျပန္ရန္ ရည္ရြယ္သည္။ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္က ဂ်ပန္၏စစ္ေရး အသံုးစရိတ္ သည္ ၄၂ ဘီလီယံအထိ ရွိခဲ့ၿပီး ၂ ရာခုိင္ႏႈန္း ျမင့္တက္ခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္တြင္ စစ္အသံုးစရိတ္ကို ထပ္မံတိုးျမႇင့္ရန္ ရည္ရြယ္ထား ေသးသည္။ ဂ်ပန္သည္ တ႐ုတ္၏ စစ္အင္အား လႊမ္းမိုးမႈမ်ားကို တန္ျပန္ႏိုင္ရန္ စစ္ေရး အသံုးစရိတ္ကို တစိုက္မတ္မတ္ တိုးျမႇင့္ လာေနၿပီး ကိုယ္ပိုင္ ဂ်က္တိုက္ ေလယာဥ္မ်ားကို တီထြင္ ထုတ္လုပ္ခဲ့သည္။ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာမ်ားကို ေရခ်ခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံရပ္ျခား တိုက္ခိုက္ေရး မူဝါဒမ်ားကိုလည္း အတည္ျပဳ ခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္ ယခင္က တစ္ႀကိမ္ တစ္ခါမွ်မျပဳလုပ္ ဖူးေသာ သူ၏ ဒုတိယကမၻာစစ္ အတြင္းက ကိုလိုနီႏိုင္ငံ မ်ားကို စစ္သေဘၤာမ်ား ေစလႊတ္သည္။ ဧၿပီလ အေစာပိုင္းက ဂ်ပန္၏ ေရငုပ္သေဘၤာႏွင့္ ဖ်က္သေဘၤာမ်ား ဖိလစ္ပိုင္သို႔ ေရာက္ရွိ လာခဲ့သည္။ ဤသည္မွာ ဂ်ပန္၏ စစ္ေရးမဟာမိတ္ ခ်ဲ႕ထြင္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ တစ္စိတ္တစ္ေဒသ ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္သည္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္တြင္ ကြၽန္းမ်ား ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံငယ္ေပါင္း ငါးႏိုင္ငံႏွင့္ အျငင္းပြား ေနသကဲ့သို႔ ဂ်ပန္ႏွင့္လည္း ကြၽန္းစုမ်ား အျငင္းပြားမႈ ရွိေနသည္။
ထိုသို႔ အျငင္းပြားလ်က္ ႏွင့္ပင္ တ႐ုတ္က လူလုပ္ကြၽန္းစုမ်ား ဆက္၍ တည္ေဆာက္သည္။ ယခု စပရတ္တလီ ကြၽန္းစုရွိ ကြၽန္းတုသည္ ဂ်က္တိုက္ ေလယာဥ္ပင္ ဆင္းသက္ ေနႏိုင္ၿပီ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ထိုကြၽန္းသာ တ႐ုတ္တို႔၏ စစ္အေျခစိုက္ စခန္းတစ္ခု ျဖစ္သြားခဲ့ပါက အေမရိကန္၏ စစ္အင္အားကို တ႐ုတ္တို႔ အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ ၿခိမ္းေျခာက္ ေနႏိုင္ၿပီျဖစ္သည္။ အေမရိကန္တြင္ မိုင္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ ပ်ံသန္းႏိုင္သည့္ ေလယာဥ္မ်ား ရွိသည္။ တ႐ုတ္တို႔တြင္ ထိုအားနည္း ခ်က္ ရွိသည္။ ထို အားနည္းခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းရန္ တ႐ုတ္တို႔က အၿမဲတမ္း ႀကံစည္ ေနခဲ့သည္။ ယခု စပရတ္တလီ ကြၽန္းစုရွိ ထို စစ္အေျခစိုက္ စခန္းက တ႐ုတ္တို႔၏ ထိုးစစ္အတြက္ မိုင္ေပါင္း ၁ဝဝဝ နီးပါးခန္႔ တိုသြားေစမည္ ျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္မႀကီးရွိ စစ္အေျခစိုက္ စခန္းတစ္ခုကဲ့သို႔ ဘက္စံုသံုး ႏိုင္ရန္ ထိုလူလုပ္ကြၽန္း ကို တ႐ုတ္တို႔က တည္ေဆာက္ ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္က ထိုကြၽန္းစု အသက္ဝင္ လာမည္ကို လြန္စြာ စိုးရိမ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ တစ္ဖက္တြင္ ႐ုရွားကလည္း သူ၏အင္အား အေကာင္းဆံုး ရန္သူေတာ္ ႏွစ္ဦးႏွင့္ အားၿပိဳင္ ေနရသည္။ အေမရိကန္ႏွင့္ ေျမာက္ အတၱလႏၲိတ္ စာခ်ဳပ္အဖြဲ႕ ေနတိုး တို႔ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္သည္ ႐ုရွားကိုၿပိဳင္ရန္ ေနတိုးကို ဥေရာပတြင္ လႊတ္ထားခဲ့သည္။
သူကိုယ္တိုင္ ကေတာ့ အာရွ-ပစိဖိတ္ ကို ေရာက္ရွိ လာခဲ့သည္။ အာရွတြင္ တ႐ုတ္ စစ္အင္အား လႊမ္းမိုးမႈကို တန္ျပန္ႏိုင္ေရး ျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယား နယ္စပ္တြင္ ႐ုရွား တိုက္ေလယာဥ္ ပစ္ခ်ခံခဲ့ ရေသာေၾကာင့္ တူရကီႏွင့္႐ုရွား တို႔ တင္းမာမႈ အထြတ္အထိပ္ သို႔ ေရာက္ရွိသြား ခဲ့ၿပီး စစ္ပြဲတစ္ခု ျဖစ္ပြားႏိုင္ေလာက္ သည္အထိ စစ္ေရး တင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ေနတိုးကလည္း အကယ္၍ ႐ုရွားႏွင့္ တူရကီ စစ္ျဖစ္ပါက တူရကီဘက္က ဝင္တိုက္မည္ဟု ႐ုရွားကို သတိေပးထား ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဥေရာပတြင္ ထိပ္တိုက္ ေတြ႕ေနရေသာ ေနတိုးကို ႐ုရွား ေဒါသထြက္ ၿပီးရင္းထြက္ခဲ့ ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေနတိုးကို သူ၏ ပထမဆံုး ရန္သူေတာ္ အျဖစ္ အေမရိကန္ကို ေက်ာ္ၿပီး ေၾကညာခဲ့သည္။
ယခုဥေရာပတြင္ ေနတိုးကို ရင္ဆိုင္ႏိုင္ရန္ ပူတင္က အသင့္ျပင္ခိုင္း ထားသည္။ ေနတိုးကို စစ္ေရးအရ ယွဥ္ၿပိဳင္ အႏိုင္ယူရန္ ရာခိုင္ႏႈန္း မေသခ်ာေသး ခ်ိန္တြင္ အေမရိကန္သာ ေနတိုးဘက္က ပါဝင္လာခဲ့ပါက ႐ုရွားတို႔ က်ိန္းေသ စစ္႐ႈံးမည္ ျဖစ္သည္။ ႐ုရွား၏ စစ္ အသံုးစရိတ္သည္ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့နည္း လာေနသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ေနတိုးက တိုးျမႇင့္လာသည္။ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ႐ုရွား၏ စစ္အသံုးစရိတ္ သည္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၆ဝ ဘီလီယံ ေအာက္သာ ရွိခဲ့သည္။ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ထပ္မံေလွ်ာ့ခ် ဦးမည္။
တ႐ုတ္၏ စစ္အသံုးစရိတ္ ၁၁၆ ဘီလီယံ ႏွင့္ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ ႐ုရွား၏ စစ္အသံုးစရိတ္ သည္ ထက္ဝက္ နီးပါးသာသာ ရွိေတာ့သည္။ ေရနံေစ်းႏႈန္း ကလည္းက်၊ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈကလည္း ခံရ၊ ဆီးရီးယား ကိုလည္း စစ္ဝင္တုိက္ လိုက္ရေသာေၾကာင့္ ႐ုရွားသည္ ေနတိုးႏွင့္ အေမရိကန္ကို ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ရန္ လမ္းစက နည္းသည္ထက္ နည္းလာေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္၏ စစ္အသံုးစရိတ္ကို အမီလိုက္ ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားေနေသာ တ႐ုတ္ႏွင့္ ပိုမိုခိုင္ၿမဲေသာ ခ်စ္ၾကည္ေရး တည္ေဆာက္ရန္ အစကတည္းက ႐ုရွား၏ စိတ္ကူးမ်ားသည္ ပိုမို အျမစ္တြယ္ လာခဲ့ရသည္။
တ႐ုတ္ကလည္း အေမရိကန္၏ စစ္အင္ အားကို အမီလိုက္ရန္ သည္ ႐ုရွား၏ စစ္အင္အား အကူအညီ မျဖစ္မေန လိုအပ္သည္။ လတ္တေလာ တြင္ အေမရိကန္ႏွင့္ ဂ်ပန္တို႔၏ ပူးေပါင္းအားကို ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္တြင္ ျမင္ေနရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္၏ စစ္ေရး အင္အားကို ယွဥ္ခ်င္ ေနေသာ ႐ုရွားႏွင့္ တ႐ုတ္သည္ စစ္ေရးအရ အလိုအေလ်ာက္ ယခင္ကထက္ ပူးေပါင္းသြား ရေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အေမရိကန္၏ စစ္ အသံုးစရိတ္ သည္ ႐ုရွားႏွင့္တ႐ုတ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ စစ္အသံုးစရိတ္ အားလံုး ေပါင္း႐ံု သာမက ထိပ္ဆံုး စစ္အသံုးစရိတ္ အမ်ားဆံုး ႏုိင္ငံ ေျခာက္ႏိုင္ငံ ေပါင္းလွ်င္ ေတာင္မွ လိုက္မမီ ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေနသည္။
အေမရိကန္၏ စစ္အသံုး စရိတ္သည္ ၆ဝဝ ဘီလီယံေက်ာ္ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း တစ္ကမၻာလံုးရွိ စစ္အေျခစိုက္ စခန္းမ်ားကို ျပန္႔ေနေသာ အေမရိကန္၏ စစ္အသံုးစရိတ္ သည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ စစ္ျဖစ္ခဲ့ပါက ခ်က္ခ်င္းျပန္ စုစည္းႏုိင္ရန္ လ အေတာ္အတန္ ၾကာႏိုင္သည္။ ထိုအခ်က္ကို သိေသာ တ႐ုတ္တို႔သည္ ႐ုရွားႏွင့္ ပူးေပါင္းျခင္း အားျဖင့္ အေမရိကန္အား တုံ႔ျပန္ ႏိုင္သည္ကို ေကာင္းစြာ ရိပ္မိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႐ုရွားႏွင့္ စစ္ေရး အရ ပူးေပါင္းမႈမ်ားကို တိုးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္သည္။
ယခုတ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုရွားတို႔၏ မဟာမိတ္ ျဖစ္လာသူမွာ ပါကစၥတန္ ျဖစ္သည္။ ပါကစၥတန္ သည္ ႏ်ဴကလီးယား ပိုင္ဆိုင္ ေသာေၾကာင့္ အကယ္၍ စစ္ျဖစ္ခဲ့ပါက တ႐ုတ္ႏွင့္႐ုရွား အတြက္ မဟာမိတ္ေကာင္း ျဖစ္လာမည္ ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္က စီးပြားေရးအရ ပါကစၥတန္ ကို ကူညီသည္။ ယခု ႐ုရွားကလည္း ပါကစၥတန္ကို စစ္ေရးအရ အကူအညီမ်ား တိုးျမႇင့္ ေပးအပ္ေတာ့မည္။ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ထဲမွာပင္ ႐ုရွားႏွင့္ ပါကစၥတန္ တို႔၏ ပထမဆံုး ပူးေပါင္း စစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ႐ုရွားႏွင့္တ႐ုတ္ တုိ႔၏ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အႀကီးမားဆံုး စစ္ေရး ေလ့က်င့္ခန္း မ်ားထဲတြင္ မၾကာမီ ပါကစၥတန္ ပါဝင္လာ ေတာ့မည္။ အိႏၵိယ သမုဒၵရာတြင္ ႏွစ္စဥ္ျပဳလုပ္ သည့္ အိႏၵိယ၊ အေမရိကန္ႏွင့္ ဂ်ပန္တို႔ ပူးေပါင္း ပါဝင္ေသာ မာလာလာ ပူးတြဲစစ္ေရး ေလ့က်င့္ခန္းကို တန္ျပန္ရန္အတြက္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္သည္ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ မွစတင္ကာ အာရွ-ပစိဖိတ္ ရွိ အေမရိကန္၏ စစ္ေရး ေလ့က်င့္ခန္း မ်ားကို အမီလိုက္ရန္ ႐ုရွားႏွင့္ အနည္းဆံုး တစ္ႏွစ္လွ်င္ စစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈေပါင္း သံုးခုထက္ မနည္း ျပဳလုပ္ေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသား လိုက္ရေပသည္။
ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၂၄)