ေဆးလိပ္ေသာက္ခ်င္စိတ္ကုိ ခ်ိဳးႏွိမ္နည္း

ေဆးလိပ္ေသာက္ခ်င္စိတ္ကုိ ခ်ိဳးႏွိမ္နည္း

( ေပါက္ေပါက္ )

ေဆးလိပ္ တစ္လိပ္မွာ ဓာတုပစၥည္း ေပါင္း ၄ဝဝဝ ေက်ာ္ပါဝင္ၿပီး ၄င္းတုိ႔အနက္ ၄၃ မ်ဳိးေသာ ဓာတုပစၥည္း မ်ားဟာ ကင္ဆာေရာဂါ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ျဖစ္ေစႏုိင္ေၾကာင္း၊ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ႏွင့္ သက္လတ္ပိုင္း အရြယ္ကတည္းက ေဆးလိပ္ စေသာက္လာသူ ေတြဟာ ေဆးလိပ္လံုးဝ မေသာက္သူထက္ အသက္ ၂၄ ႏွစ္ပိုတို ႏုိင္ေၾကာင္း၊ ေဆးလိပ္ေငြ႕ဟာ ကာဗြန္ မိုေနာက္ဆိုက္ ျဖစ္ၿပီး ၄င္းဟာ အဆိပ္ေငြ႕ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုအဆိပ္ေငြ႕က ေဆးလိပ္ ေသာက္သံုးသူေရာ တစ္ဆင့္ခံ စီးကရက္ မီးခိုးေငြ႕႐ွဴ႐ိႈက္ သူေတြပါ ေျမာက္ျမားစြာေသာ က်န္းမာေရး ေဘးထြက္ ဆိုးက်ဳိးေတြ ျဖစ္ေစေၾကာင္း စသည့္ဆိုးက်ဳိး မ်ားေၾကာင့္ က်န္းမာေရး သုေတသီေတြက မၾကာခဏ ဆိုသလို အသိပညာေပး ႏႈိးေဆာ္လ်က္ ရွိပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ကမၻာတစ္ဝန္းက ေဆးလိပ္ရဲ႕ဆိုးျပစ္ မ်ားကို သိျမင္လာၾကၿပီး ေဆးလိပ္ တုိက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းကို တစ္စထက္တစ္စ ေဆာင္ရြက္လာရာမွ ႏွစ္စဥ္ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔ကို  ''ကမၻာ့ေဆးလိပ္ တုိက္ဖ်က္ေရးေန႔ (ေဆးလိပ္ မေသာက္ရေန႔)'' သတ္မွတ္ကာ ေဆးလိပ္ တုိက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆာင္ရြက္ လာၾကပါတယ္။

သို႔ေသာ္ ေဆးလိပ္ေသာက္သူ ဦးေရ ေလ်ာ့က်မလာဘဲ ပို၍သာတိုးပြားလုိ႔ ေနပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းမွာ ပတ္ဝန္းက်င္၌ ေဆးလိပ္ကို အလြယ္တကူ ရျခင္း၊ ေစ်းႏႈန္း ခ်ဳိသာျခင္း၊ စီးပြားေရးသမား မ်ား၏ ေစ်းကြက္ ျမႇင့္တင္မႈ ေၾကာ္ျငာအား ေကာင္းျခင္း၊ အခေၾကးေငြျဖင့္ ေၾကာ္ျငာေပးေသာ သ႐ုပ္ေဆာင္ ေမာ္ဒယ္လ္မ်ားကို အားက်မိကာ အတုခိုးမွားျခင္း၊ စူးစမ္းေလ့လာမိ ရာမွစ၍ စြဲလမ္းသြားျခင္း၊ အတုျမင္ အတတ္သင္ျခင္း၊ သူငယ္ခ်င္း အေပါင္းအသင္း မ်ား၏ အဆြယ္ေကာင္းျခင္း၊ အုပ္စု လုိက္အဖြဲ႕လိုက္ အေပါင္းအသင္း တခ်ဳိ႕၏ ဖိအားေပးမႈ ခံရျခင္း၊ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတနည္းကာ မိ႐ိုးဖလာ လက္ဆင့္ကမ္း ေသာက္သံုးျခင္း စသည့္ အေၾကာင္းေၾကာင္း မ်ားေၾကာင့္ ေဆးလိပ္စေသာက္ လာျဖစ္ၾကပါ တယ္။ နီကိုတင္းဓာတ္ဟာ လူကိုစြဲလမ္း ေစတတ္ေသာ ဂုဏ္သတၱိရွိၿပီး စိတ္ကိုပါ ေျပာင္းလဲ ေစတတ္ပါတယ္။ ေလ့လာမႈမွတ္တမ္း မ်ားအရ နီကိုတင္းကို စြဲလမ္းမႈဟာ အရက္ကို စြဲလမ္းမႈထက္ ၆ ဆမွ ၈ ဆအထိ ပိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း နီကိုတင္းကို သံုးစြဲမိသြားသူမ်ားမွာ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၁ဝဝ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ျဖစ္သြားၾကပါတယ္။

ေဆးလိပ္ရဲ႕ ဆိုးျပစ္ေတြကို သိလုိ႔ ေဆးလိပ္ျဖတ္ခ်င္ ေပမယ့္ စိတ္ဆႏၵ ျပင္းျပျခင္းကို ခ်ဳိးႏွိမ္ဖုိ႔ ခဲယဥ္းတာမုိ႔ တခ်ဳိ႕သူေတြမွာ ခဏတာမွ်သာ ေဆးလိပ္ျပတ္ ၾကၿပီး တခ်ဳိ႕ကလည္း လံုးဝျဖတ္မရ ျဖစ္ေနၾက ပါတယ္။ မည္သူမွ် ေမြးကတည္းက ေဆးလိပ္ မေသာက္တတ္ ၾကပါဘူး။ အဓိက အခ်က္ကေတာ့ မခ်ဳိးႏွိမ္ႏုိင္တဲ့ စိတ္ကို မိမိစိတ္ နဲ႔ပဲ အႏုိင္ယူရမွာ ျဖစ္လို႔ စိတ္ဓာတ္ စစ္ဆင္ေရး ကိုသံုးၿပီး ေတာ့ ေအာက္ပါနည္းလမ္း ကိုးသြယ္ျဖင့္ ႀကိဳးစားၾကည့္ ေစလိုပါတယ္။

အခ်ိန္ဆြဲပါ

ေဆးလိပ္ ေသာက္ခ်င္စိတ္ ျဖစ္လာတဲ့အခါ ေသာက္ခ်င္စိတ္ကို ခ်ဳိးႏွိမ္ၿပီး ၁ဝ မိနစ္ေလာက္ ေအာင့္ထားပါ။ အဲဒီ ၁ဝ မိနစ္အတြင္း အာ႐ံုေျပာင္း သြားေအာင္ တစ္ခုခုကို စိတ္ႏွစ္ထားပါ။ ၁ဝ မိနစ္ျပည့္တဲ့ အခါ ေၾသာ္... ငါေနႏုိင္သားပဲ ဆိုၿပီး ေဆးလိပ္ မေသာက္ပါနဲ႔။ ေနာက္ထပ္ ၁ဝ မိနစ္ အခ်ိန္ထပ္ဆြဲပါ။

ေနာက္ထပ္တစ္လိပ္ထဲ ပါကြာ မလုပ္မိပါေစနဲ႔

ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့ ပမာဏကို တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေလွ်ာ့ပါ။ တစ္လိပ္ ေသာက္ၿပီးတဲ့ အခါ ေနာက္ထပ္ တစ္လိပ္ထဲ ပါကြာဆိုၿပီး မိမိကိုယ္ကို အလိုမလုိက္ပါနဲ႔။ ခါတုိင္း ေဆးလိပ္ေသာက္ဖက္ မိတ္ေဆြေတြက သင့္ကိုေဆးလိပ္ ကမ္းလာခဲ့ရင္ လည္း အားနာရွက္ရြံ႕ျခင္း ျဖစ္မေနဘဲ ေဆးလိပ္ျဖတ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာျပပါ။

ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ တစ္ခုခုထလုပ္လိုက္ပါဦး

ေဆးလိပ္ ေသာက္ခ်ိန္မွာ မေသာက္ရလို႔ စိတ္ထဲ တစ္ခုခုလိုေနရင္ ၿငိမ္ထိုင္မေနဘဲ ေခတၱခဏ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ လမ္းထေလွ်ာက္ပါ သုိ႔မဟုတ္ အလုပ္တစ္ခုခု ရွာလုပ္ေနပါ။

ေလ့က်င့္ခန္းယူပါ

အသက္ျပင္းျပင္း ႐ွဴျခင္း၊ ၾကြက္သား ေလ့က်င့္ခန္း၊ ေယာဂ၊ အိပ္ေမြ႕ခ်ျခင္း၊ အႏွိပ္ခံျခင္း စသည္တုိ႔က ေဆးလိပ္ ေသာက္ခ်င္တဲ့စိတ္ကို ေျပေပ်ာက္ သြားေအာင္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းက ကူညီေပးပါတယ္။

ေဆးလိပ္ျဖတ္ျခင္းရဲ႕ က်န္းမာေရး ေကာင္းက်ဳိးကို အၿမဲသတိရေနေပးပါ

သင္ေဆးလိပ္ ေသာက္တတ္ေအာင္ ဘယ္သူမွ သင္ေပးျခင္း မဟုတ္ပါ။ မိမိသာလွ်င္ ဆရာ၊ မိမိသာလွ်င္ တပည့္ပါ။ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ေဆးလိပ္စြဲ ေနခဲ့ၿပီျဖစ္ရာ ေဆးလိပ္ျဖတ္တဲ့ စဦးပိုင္း ကာလေတြမွာ ကသိကေအာက္ စိတ္အလုိမက် ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆးလိပ္ ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ဆိုးက်ဳိးမ်ား၊ ေငြကို မီး႐ိႈ႕ေနျခင္း၊ မိမိပတ္ဝန္းက်င္ ေလထုညစ္ညမ္း၍ တစ္ဆင့္ခံ ေဆးလိပ္ရနံ႔ ႐ွဴ႐ိႈက္ေနသူ မ်ားအတြက္ ပရဟိတစိတ္ စတဲ့ ေကာင္းက်ဳိး အေထြေထြကို စဥ္းစားသံုးသပ္ပါ။

ဘဝတူခ်င္းမိတ္ဖဲြ႕ပါ

မိမိလိုပဲ ေဆးလိပ္ျဖတ္သူ ေတြနဲ႔ မိတ္ဖြဲ႕ၿပီး သူတုိ႔ေရာ ဘယ္လိုႀကိဳးစား ေနတယ္ဆိုတာ နည္းနာယူပါ။ မိမိရဲ႕ ႀကိဳးစားမႈကိုလည္း တစ္ဆင့္မွ်ေဝ ေပးပါ။ ေဆးလိပ္ျပတ္ သြားၿပီးသူ ေတြရဲ႕ နည္းစနစ္ကို ေမးျမန္းဖုိ႔ ဝန္မေလးပါနဲ႔။ သူတုိ႔ရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳက သင့္အတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစႏုိင္ ပါတယ္။

နီကိုတင္းဓာတ္ အစားထိုးမီွဝဲပါ

လက္ဖက္ေျခာက္ ခတ္ထားတဲ့ ေရေႏြးပူပူ၊ ပူရွိန္းဓာတ္ ပါတဲ့ ပီေက၊ သၾကားလံုးမ်ား၊ ပူရွိန္း ငံုေဆးျပားတုိ႔က ေဆးလိပ္ ေသာက္ခ်င္စိတ္ ကို ခ်ဳိးႏွိမ္ကာ ခံတြင္းခ်ဥ္ျခင္း မွ သက္သာ ေစပါတယ္။ နီကိုတင္း အစားထိုး ႐ွဴေဆးေတာင့္ သံုးပါ။ ေဆးလိပ္ျဖတ္ျခင္းကို အေထာက္အကူ ျပဳတဲ့ bupropion (Zyban) နဲ႔ varenicline (Chantix) စေသာေဆးဝါးမ်ား မွီဝဲေသာက္သံုးပါ။

အာသာေျပ တစ္ခုခုစားပါ

စိတ္သက္သာရာ ရေအာင္ သၾကား(အခ်ဳိ)ဓာတ္ မပါတဲ့ ပီေကဝါးပါ။ ပဲႀကီးေလွာ္၊ ေနၾကာေစ့ေလွာ္ တုိ႔စားပါ။

မိမိကိုယ္ကိုယံုၾကည္မႈ ရွိေနပါေစ

ေဆးလိပ္ျဖတ္လုိက္တဲ့ အတြက္ အပိုေငြ မကုန္ေတာ့ဘဲ အဲဒီေငြကို စုႏုိင္သလို အလွဴဒါနျပဳရာမွာ သံုးႏုိင္ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ျဖတ္ တာေၾကာင့္ အနံ႔နဲ႔ အရသာခံ အာ႐ံုေတြ ပိုေကာင္းသြားပါတယ္။ သြား၊ ႏႈတ္ခမ္းမ်ားလည္း မည္းမေနေတာ့ဘဲ နီကိုတင္းဓာတ္ေၾကာင့္ ခံတြင္း၊ ဆီး၊ ေခြၽးရနံ႔ဆိုးေတြပါ ေပ်ာက္ကင္းသြား ပါတယ္။ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ေဆးလိပ္စြဲေနတဲ့ အက်င့္ကို ျဖတ္ႏုိင္တာေၾကာင့္ မိမိကိုယ္မိမိ ယံုၾကည္မႈ ပိုရွိလာပါတယ္။

ေဆးလိပ္ ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ ခုခံအားက် အေရျပားေရာဂါ၊ မ်က္စိအတြင္းတိမ္စြဲ ေရာဂါ၊ မ်က္ဝန္းတစ္ဝိုက္ အေရျပားတြန္႔ျခင္း၊ မ်က္စိနီျခင္း၊ ႏႈတ္ခမ္းမည္းျခင္း၊ သြားဝါျခင္း၊ ဆံပင္ကြၽတ္ျခင္း၊ လက္ညိႇဳးနဲ႔ လက္ခလယ္ အေရာင္ ေျပာင္းသြားျခင္း၊ အၾကားအာ႐ံုခ်ဳိ႕တဲ့ ေရာဂါ၊ သြားပိုးစား သြားပုပ္ေရာဂါနဲ႔ ခံတြင္းရနံ႔ ဆိုးရြားျခင္း၊ အဆုတ္ေလအိတ္ ေတြမွာ ေလခိုၿပီးပြပ်က္ ေရာဂါ၊ အသက္႐ွဴမဝျခင္း၊ အ႐ိုးပြ၊ အ႐ိုးပါးေရာဂါနဲ႔ အ႐ိုးက်ဳိးလြယ္ျခင္း၊ ေလေၾကာင္း ပိတ္ဆို႔ေသာ အဆုတ္ေရာဂါ၊ ေသြးေၾကာမ်ား က်ဳံ႕၍ က်ဥ္းလာျခင္း၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါမ်ားနဲ႔ ႏွလံုးခုန္ မမွန္ျခင္း၊ ေသြးေၾကာငယ္မ်ား က်ဥ္းသြားကာ ေျခပုပ္လက္ပုပ္ ေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ အစာအိမ္မွ အစာေျခရည္ အက္စစ္ အထြက္မ်ား လာျခင္း၊ အမ်ဳိးသား မ်ား သုတ္ရည္ မေအာင္ေတာ့ဘဲ သားသမီး မရႏုိင္ျခင္း၊ အိမ္ေထာင္ေရး သုခ အျပည့္အဝ မခံစားႏိုင္ျခင္း၊ DNA ပ်က္စီးေစျခင္း၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ား သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာ နဲ႔ သားေလွ်ာ သားပ်က္ျခင္း၊ လမေစ့ /ေပါင္မျပည့္ေသာ ကေလးေမြးဖြားျခင္း၊ ကေလးအေသ ေမြးျခင္းမ်ား ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ေဆးလိပ္ထဲမွာ Carcinogen လုိ႔ေခၚတဲ့ ကင္ဆာ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ ဓာတ္ေပါင္း ၄၃ မ်ဳိးမွ် ပါဝင္ျခင္းေၾကာင့္ ေမး႐ိုး၊ အဆုတ္၊ ႏွာေခါင္း၊ လည္ေခ်ာင္း၊ ေလျပြန္၊ အသံအိုး၊ ခံတြင္း၊ အစာမ်ဳိျပြန္၊ အူ၊ ရင္သား၊ ေက်ာက္ကပ္၊ ပန္ကရိယ၊ ဆီးအိတ္ စသည့္ ကင္ဆာမ်ား အျပင္ တခ်ဳိ႕သူေတြမွာ ေသြးကင္ဆာ ျဖစ္လာေစပါတယ္။ 

ဒါတင္မကေသး ပါဘူး။ ေဆးလိပ္ ေသာက္သူရဲ႕ ႐ုပ္ရည္ဟာ မေသာက္သူနဲ႔ ယွဥ္လုိက္ရင္ ပိုၿပီးအိုစာကာ အသားအေရေတြ ညစ္ၿပီး အႀကိဳအေရျပား ဇရာျဖစ္တဲ့ အရြယ္မတုိင္ခင္ အေရးအေၾကာင္းေတြ ေပၚလာေစ ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္သူ ေတြမွာ အိပ္မရျခင္း၊ စိတ္ဓာတ္က် လြယ္ျခင္းေတြ ပိုမိုျဖစ္ပြား ေစႏုိင္ၿပီးေတာ့ ေဆးလိပ္တစ္လိပ္ ေသာက္လွ်င္ ငါးမိနစ္ အသက္တိုေစကာ ပ်မ္းမွ်သက္တမ္း အသက္ ၁ဝ ႏွစ္ ပိုတိုသြား တယ္လုိ႔ ေဆးသုေတသီ ေတြက ဆိုပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေဆးလိပ္ ေသာက္သူ လူငယ္မ်ား စာသင္ၾကားမႈကို ထိခုိက္ေစႏုိင္ၿပီး အေမာမခံႏိုင္ သက္လံုခ်ဳိ႕ယြင္း လာေစတာေၾကာင့္ လူႀကီး၊ လူရြယ္၊ လူငယ္အားလံုး ေဆးလိပ္ျဖတ္သင့္ ပါေၾကာင္း ...။

ျမ၀တီေန႔စဥ္သတင္းစာ ၊ စာ(၈)