သံုးရက္အတြင္း သံသယရွိသူ ၈၀၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္း ခဲ့ရသည့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္

သံုးရက္အတြင္း သံသယရွိသူ ၈၀၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္း ခဲ့ရသည့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္

( ရွိန္းထက္ )

ဇြန္ ၁ဝ ရက္ ေသာၾကာေန႔ တြင္ စတင္ခဲ့ေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ၏ အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး တန္ျပန္ အစီအစဥ္တြင္ သံုးရက္အတြင္း လူေပါင္း ၈ဝဝဝ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္း ခဲ့သည္။ ထိုအထဲတြင္ ISIS ႏွင့္ အယ္လ္ေကးဒါး အၾကမ္းဖက္ သမားေပါင္း ရာခ်ီလည္း ပါဝင္ခဲ့ၿပီး ပိတ္ပင္ခံထား ရေသာ JMB ပါတီမွ အစြန္းေရာက္ အစၥလာမ္မစ္ မ်ားလည္း ပါဝင္ခဲ့သည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ၌ လြန္ခဲ့ေသာ လမ်ားက လူသတ္မႈမ်ား ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြား ခဲ့ၿပီး ဟိႏၵဴ ဘုန္းေတာ္ႀကီး တစ္ပါး၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း အလုပ္သမား တစ္ဦး၊ ခရစ္ယာန္ ဆိုင္ရွင္တစ္ဦး အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အရာရွိ၏ ဇနီး အပါအဝင္ တကၠသိုလ္ ပါေမာကၡတစ္ဦး တို႔ ဆက္တိုက္ ဆိုသလို အသတ္ခံခဲ့ ရသည္။ ယင္းမတိုင္မီ ကလည္း ဘေလာ့ဂါမ်ား၊ လိင္တူခ်စ္သူမ်ား၊ ႏိုင္ငံျခား အကူအညီေပး ေနသူမ်ားႏွင့္ အစၥလာမ္ ဘာသာ မယံုၾကည္သူ မ်ားကို အၾကမ္းဖက္ အစြန္းေရာက္ တို႔က အိမ္တိုင္ရာေရာက္ ေသဒဏ္ေပးခဲ့ ၾကသည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ၏ၿမိဳ႕ေတာ္ ဒါကာ သည္ပင္ အၾကမ္းဖက္ ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီး တစ္ခုကဲ့သို႔ ဒုစ႐ိုက္မႈမ်ားႏွင့္ အခ်ိန္ျပည့္ ဖံုးလႊမ္းေနခဲ့ၿပီး ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ မ်ားေၾကာင့္ ေန႔တိုင္းလိုလို လူသတ္မႈ မ်ားႏွင့္ ေသြးစြန္းေနေသာ ေနရာျဖစ္သည္။ ISIS တို႔ကလည္း စိမ့္ဝင္လ်က္ ရွိေနခ်ိန္ အယ္လ္ေကးဒါး တို႔ကလည္း ေျခကုပ္ ယူထားသည္။ ထိုသူမ်ားႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ျပည္တြင္း အစၥလာမ္မစ္ တို႔ႏွင့္ ေပါင္းမိသြား ခ်ိန္တြင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဒါကာ သည္ အၾကမ္းဖက္ၿမိဳ႕ေတာ္ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ သြားခဲ့သည္။

ယခု သံုးရက္အတြင္း ဖမ္းဆီးခံထား ရေသာလူ ၈၅၅၉ ဦးလံုးသည္ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္သူမ်ား ျဖစ္ကာ ISIS ၊ အယ္လ္ေကးဒါး တို႔ႏွင့္ မသက္ဆုိင္ ေသာ္လည္း တျခား လူသတ္မႈမ်ား၊ တရားမဝင္ လက္နက္ ကိုင္ေဆာင္မႈမ်ား၊ မူးယစ္ေဆး အမႈမ်ားကို က်ဴးလြန္သူမ်ား ျဖစ္သည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ဟာစီနာက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို မေကာင္းမႈမ်ား အားလံုး ေပ်ာက္ကြယ္ၿပီး တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ရရွိေအာင္ ျပဳလုပ္မည္ဟု ဇြန္ ၁၁ ရက္က ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ၿပီး ဒါကာ ၏ ဆင္ေျခဖုံးႏွင့္ လမ္းႀကိဳလမ္းၾကား ပါမက်န္ အၾကမ္းဖက္မႈ က်ဴးလြန္သူမ်ားကို လိုက္လံ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံေရးျပဳလုပ္ခြင့္ ပိတ္ပင္ခံထား ရေသာ JMB ဂ်မားမူဂ်ာဟစ္ဒင္ အစၥလာမ္မစ္ အုပ္စုသည္ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားတြင္ ထဲထဲဝင္ဝင္ ပါဝင္ပတ္သက္ ေနသည္ဟု ရွိတ္ဟာစီနာ အစိုးရက ေျပာသည္။ အဖြဲ႕၏ ရန္ပံုေငြအတြက္ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား ေရာင္းသူ လက္နက္ေမွာင္ခို သြင္းသူ အၾကမ္းဖက္ အုပ္စုမ်ားႏွင့္ ေပါင္းၿပီး သူတို႔ အဖြဲ႕ကို ဖိႏွိပ္ေသာ လက္ရွိအစိုးရကို တိုက္ခိုက္သည္။ သူတို႔၏ အာဏာရ လက္ရွိအစိုးရ ကို တိုက္ခိုက္ေသာ နည္းသည္ ျပည္သူမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္ၿပီး အစိုးရကို အယံုအၾကည္ နည္းေအာင္ လုပ္သည့္နည္း ျဖစ္သည္။ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားကို မကိုင္တြယ္ ႏိုင္ေသာ အစိုးရကို ျပည္သူက ယံုၾကည္မႈ ကင္းမဲ့ၿပီး ေနာက္ဆံုး ရာထူးမွဆင္းရ ေစမည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္သည္။ သူတို႔၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ေၾကာင့္ ၾကားထဲက ျပည္သူမ်ားမွာ ေျမစာပင္ ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး အျပစ္မဲ့ျပည္သူ တို႔၏ အသက္ေပါင္း မ်ားစြာကို စေတးေပး ခဲ့ရသည္။

ISIS အၾကမ္းဖက္ အဖဲြ႕သည္ သူတို႔ အေျခစိုက္သည့္ ဆီးရီးယားႏွင့္ အီရတ္၌ ယခင္ကကဲ့သို႔ အစစအရာရာ မျပည့္စံုႏုိင္ ေတာ့ဘဲ ရန္ပံုေငြရရွိရန္ အသည္းအသန္ ႀကိဳးပမ္းေန ရသည္။ ယခင္က ရရွိခဲ့ေသာ ေမွာင္ခို ေရနံေစ်းကြက္ သည္လည္း အေမရိကန္ ႏွင့္ ႐ုရွားတို႔ေၾကာင့္ ပ်က္စီး ခဲ့ရသည္။ ထို႔ျပင္ သူတို႔၏ ေမွာင္ခို လမ္းေၾကာင္းမ်ား အားလံုးကိုလည္း အေမရိကန္ႏွင့္ ႐ုရွားတို႔က အခ်ိန္ျပည့္ ေစာင့္ၾကည့္ၿပီး ဗံုးႀကဲေနသည္။ သူ၏တပ္ဖြဲ႕ဝင္ မ်ားကို လစာေပးရန္ ISIS တို႔ စဥ္းစား ေနရသည့္အခ်ိန္ကို ေရာက္ေနၿပီး ရန္ပံုေငြ အင္အားကို ေခြၽတာသည့္ အေနျဖင့္ စည္းကမ္း မလိုက္နာသည့္ ISIS အဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို ဒဏ္ေငြ႐ိုက္ ေနရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အာ႐ံုလႊဲသည့္ စနစ္တစ္ခု အေနျဖင့္ တျခားႏုိင္ငံမ်ား၌ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားကို ISIS တို႔ ျဖစ္သည့္နည္းႏွင့္ ေဆာင္ရြက္လိမ့္ မည္ဟု အေမရိကန္ တို႔က အေစာပိုင္း ကတည္းက ေဟာကိန္းထုတ္ ခဲ့ၾကသည္။

ISIS ကို ထိပ္ဆံုးမွ ေခ်မႈန္းေနေသာ ႐ုရွားႏွင့္ အေမရိကန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးသည္ ယခုဆိုလွ်င္ ISIS ၏ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားကို အသီးသီးခံ ခဲ့ရၿပီျဖစ္သည္။ ႐ုရွား ၌ ISIS အခ်ိတ္အဆက္ ေခ်ခ်င္းညာတို႔၏ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားကို ခံခဲ့ရၿပီး အေမရိကန္၌လည္း လူ ၄၉ ဦးေသဆံုး ခဲ့ေသာ ေအာ္လန္ဒို လူသတ္မႈႀကီး ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ အေမရိကန္ သမိုင္းေၾကာင္း တစ္ေလွ်ာက္ အႀကီးမားဆံုး အၾကမ္းဖက္မႈႀကီး ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ISIS တို႔၏ အေမရိကန္ အေပၚ ေအာင္ပြဲ တစ္ခုလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။

အထိနာေနေသာ ISIS တို႔သည္ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားကို အေယာင္ျပ ျပဳလုပ္ေနၿပီး ISIS တို႔၏ အာရွ၌ အားအထားရဆံုး ႏွစ္ႏိုင္ငံသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွား ျဖစ္သည္။ အင္ဒိုနီးရွားမွ ဆီးရီးယားႏွင့္ အီရတ္သို႔ ထြက္ခြာၿပီး ISIS တို႔ႏွင့္ သြားေရာက္ ပူးေပါင္းသူ ၅ဝဝ ေက်ာ္အထိ ရွိေသာ္လည္း အစိုးရ၏ လံုၿခံဳေရး ကိုင္တြယ္ပံု ေကာင္းမြန္ ခဲ့ေသာေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈ အနည္းငယ္ သာရွိခဲ့သည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ကေတာ့ ဆီးရီးယားႏွင့္ အီရတ္သို႔ သြားေရာက္ ပူးေပါင္းသူ အနည္းငယ္သာ ရွိၿပီး ISIS ကနည္းနည္း ျပည္တြင္း အၾကမ္းဖက္ အေျခခံမူဝါဒ လက္ကိုင္ထားသူ မ်ားေနေသာေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေနရျခင္း ျဖစ္သည္။ ISIS က ခင္းေပးလိုက္သည့္ အၾကမ္းဖက္ လမ္းေပၚ၌ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ျပည္တြင္းျဖစ္ အစၥလာမ္မစ္ မ်ားက သူ႔ျပည္သူကို သူသတ္ၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ၌ အၾကမ္းဖက္ အႏၲရာယ္ ပေပ်ာက္ခ်င္လွ်င္ ျပည္တြင္းျဖစ္ အစၥလာမ္မစ္ အစြန္းေရာက္ မ်ားကို အရင္ဆံုး ရွင္းပစ္ရမည္ ဟု အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ကြၽမ္းက်င္သူ မ်ားက အႀကံေပး ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ယခု ရွိတ္ဟာစီနာ ၏ လမ္းစဥ္သည္ ထိုအႀကံ ျပဳခ်က္၏ လမ္းစဥ္အတိုင္း လုိက္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္းျဖစ္ အၾကမ္းဖက္ သမားေရာ ျပည္ပ အၾကမ္းဖက္ သမားပါမက်န္ အားလံုးကို လိုက္ဖမ္းေနျခင္း ျဖစ္သည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သည္ ေလာကုတၱရာ ေရးရာမ်ား အေၾကာင္းကို ေရးသားေသာ ဘေလာ့ဂါ မ်ားကို သတ္မႈျဖင့္ ကမာၻေပၚ၌ နာမည္ႀကီးေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ထို ဘေလာ့ဂါမ်ားကို သတ္သည့္ သူမ်ားသည္ ISIS လည္းမဟုတ္၊ အယ္လ္ေကးဒါး လည္းမဟုတ္ သာမန္ျပည္သူ ထဲက ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ မ်ားသာလွ်င္ ျဖစ္သည္။ အီဂ်စ္ကဲ့သို႔ တျခား အစၥလာမ္မစ္ ႏိုင္ငံမ်ား၌ ဘာသာေရး ဥပေဒႏွင့္ ႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဆန္႔က်င္ေန ခ်ိန္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တြင္ေတာ့ ႏိုင္ငံကို ဘာသာေရး ဥပေဒႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ အစြန္းေရာက္ မြတ္စလင္ တို႔က ႀကိဳးစားေနသည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၌ အၾကမ္းဖက္မႈ လံုးဝ ပေပ်ာက္ရန္ ယင္းကဲ့သို႔ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ မူဝါဒမ်ားကို ခြာခ်ပစ္ဖို႔ လိုသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တြင္ေတာ့ အစြန္းေရာက္ ဘာသာေရး မူဝါဒက ႀကီးသည္ထက္ ႀကီးလာေနသည္။ ထို အေျခအေနကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ဟာစီနာ ထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္မွသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ကို အၾကမ္းဖက္မႈ ကင္းစင္ႏုိင္ငံ အျဖစ္ ေၾကြးေၾကာ္ ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ မဟုတ္ဘဲ ရွိတ္ဟာစီနာ သာ လက္ရွိ အေျခအေန ကို မထိန္းခ်ဳပ္ ႏုိင္လွ်င္ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ ဓာတ္ခံရွိသည့္ သာမန္ျပည္သူ မ်ားကိုသာ အၾကမ္းဖက္ သမားမ်ားက ပစ္မွတ္ထားၿပီး ဘာသာေရး ႏွင့္ မိႈင္းတိုက္ လိုက္လွ်င္ ထိုသူမ်ားသည္ အၾကမ္းဖက္ သမား ခ်က္ခ်င္း ျဖစ္သြားၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားလည္း ယခုကဲ့သို႔ ဆက္ျဖစ္ေနပါက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေထာင္မ်ား၌ အဖမ္းခံ ရသည့္ လူမ်ားေၾကာင့္ မၾကာမီ ျပည့္က်ပ္ သြားမည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေရးသား လိုက္ရပါသည္။

Bangladesh arrests more than 8,000 in anti-militant drive

PHOTO: Many of those arrested were suspected criminals with existing warrants against them (AFP)

ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၂၄)