( ရွိန္းထက္ )
၂၀၁၆ ခုႏွစ္၏ ႏွစ္သစ္ စစခ်င္းပင္ စစ္၏ေခၚသံတစ္ခုက ကမၻာႀကီးကို ထပ္မံၿခိမ္းေျခာက္ လာျပန္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆုိေသာ္ ဇန္နဝါရီ ၆ ရက္ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား၏ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး စမ္းသပ္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယား၏ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး စမ္းသပ္မႈေၾကာင့္ ျပင္းအား ၅ ဒသမ ၁ မဂၢနီက်ဴ႕ဒ္ ရွိ ငလ်င္တစ္ခု လႈပ္ခတ္သြား ခဲ့ၿပီး မၾကာမီမွာပင္ ၿပံဳယမ္း၏ ေၾကညာခ်က္ တစ္ေစာင္ ထြက္ေပၚ လာခဲ့သည္။ ေျမာက္ကိုရီးယား သည္သူတို႔၏ ပထမဆံုး ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး ကို ေအာင္ျမင္စြာ စမ္းသပ္ ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ျဖစ္သည္။ ငလ်င္လႈပ္ခတ္မႈ ၿပီးၿပီးခ်င္းပင္ ေတာင္ကိုရီးယား သည္ တ႐ုတ္ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ ငလ်င္ျဖစ္ေပၚ
ရျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာေဖြခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ လူလုပ္ငလ်င္ တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔ မေၾကညာမီ ကပင္ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး မည္သူ႔ လက္ခ်က္ ျဖစ္သည္ကို အေျဖရွာေနစဥ္ မွာပင္ ကင္ဂ်ဳံအြန္ ၏ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္အတြက္ ေအာင္ျမင္သည့္
အဖြင့္စာမ်က္ႏွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ကို ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ ေတာင္ကုိရီးယား သမၼတ ပတ္ဂြမ္ေဟး သည္ ခ်က္ခ်င္းပင္ ေတာင္ကိုရီးယား အဆင့္ျမင့္ အရာရွိႀကီးမ်ားကို အစည္းအေဝး ခန္းမထဲသို႔
ဆင့္ေခၚခဲ့သည္။ ထို႔အတူ ဂ်ပန္သည္လည္း ကင္ဂ်ဳံအြန္ ၏ ေၾကညာခ်က္ ထြက္လာ ၿပီးၿပီးခ်င္းပင္ အဆင့္ျမင့္ လံုၿခံဳေရး အစည္းအေဝး ကို ဆင့္ေခၚခဲ့သည္။
ဂ်ပန္ကမူ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔၏ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး စမ္းသပ္မႈကို သံသယရွိခဲ့ၿပီး ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္မႈ စတုတၴအႀကိမ္ ေျမာက္ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေၾကညာခဲ့သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ခဲ့ပါက တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔ ႏ်ဴကလီးယားဗံုး ရရွိမည့္ အခြင့္အေရး နီးသည္ထက္ နီးလာေနၿပီး ေနာက္ဆံုး အေမရိကန္ အထိပါ ပစ္ခတ္ႏိုင္ ေတာ့မည္။ အေမရိကန္ ကလည္း ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔၏ ယခု စမ္းသပ္မႈသည္ အေမရိကား အထိပါ ေျမာက္ကိုရီးယား လက္နက္ မၾကာမီေရာက္ရွိ လာႏိုင္ေၾကာင္း ပြင့္လင္းစြာ ဝန္ခံထားခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္ကေတာ့ သူ၏လံုၿခံဳေရး ကို အဆိုးရြားဆံုး ၿခိမ္းေျခာက္မႈဟု ေခါင္းစဥ္ တပ္ထားသည္။
ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ ပတ္ဂြမ္ေဟး က ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔ ကန္႔သတ္ထားသည့္ စမ္းသပ္မႈမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ အတြက္ ထိုက္တန္သည့္ ေပးဆပ္မႈမ်ဳိးကို ျပန္လည္ ေပးဆပ္ရမည္ဟု ဆိုသည္။ ေျမာက္ကိုရီးယား သည္ ယမန္ႏွစ္ ကလည္း မိုးေခါင္ေရရွားမႈ ဒဏ္ကို အဆိုးရြားဆံုး ခံစားခဲ့ရၿပီး အစာေရစာ ရွားပါးေနေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီမ်ားကို ရယူခဲ့ရၿပီး ျပည္သူမ်ား ခဲခဲယဥ္းယဥ္း အသက္ဆက္ ခဲ့ရသည္။
ႏိုင္ငံ၏ GDP ကို စစ္အသံုးစရိတ္ အျဖစ္ အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳထားၿပီး ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ရရွိေအာင္ အဓိကထား ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဆင္းရဲတြင္းနက္ သည္ထက္ နက္ေနသည့္ ႏိုင္ငံလည္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေတာင္ကိုရီးယား အပါအဝင္ ကုလသမဂၢသည္ ေျမာက္ကိုရီးယား ကို ႏွစ္စဥ္ အစားအစာ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းႏွင့္ခ်ီ ေထာက္ပံ့ေပး ေနရသည္။
ကုလသမဂၢ က ေျမာက္ကိုရီးယားကို ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္အပါအဝင္ ဒံုးက်ည္မ်ား စမ္းသပ္ခြင့္ကို ပိတ္ပင္ထားသည္။ ထို စမ္းသပ္မႈမ်ားကို မျပဳလုပ္ဘဲ လိုက္နာခဲ့ပါက ေျမာက္ကိုရီးယား ကို အေမရိကန္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ ကုလသမဂၢတို႔က လိုအပ္ေနသည့္ အကူအညီ မွန္သမွ်ကို ေထာက္ပံ့ေပးမည္ဟု ကမ္းလွမ္း ထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယား က လက္မခံဘဲ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္
ပိုင္ဆိုင္ေရးကိုပင္ အေလးထား ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိသည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ သူ၏ အိမ္နီးခ်င္း ရန္ဘက္ ေတာင္ကိုရီးယား ကလည္း စစ္အသံုးစရိတ္ကို တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ တိုးျမႇင့္လာၿပီး ကမၻာ့လက္နက္ တင္သြင္းမႈ အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံလည္း ျဖစ္လာသည္။ ေျမာက္ကိုရီးယား ၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကို တန္ျပန္ခုခံႏိုင္ရန္ ေတာင္ကိုရီးယား ၏ တစ္ခုတည္းေသာ အခြင့္အေရး ျဖစ္သည္။ သံတမန္ေရး အရ အေျဖရွာမရ ခဲ့သည္မွာလည္း ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ထိုအေတာအတြင္း ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔၏ ရန္လိုမႈမ်ား ကလည္း တစ္စတစ္စ ျမင့္တက္လာသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ႏိုင္ စြမ္းအားကိုလိုက္ၿပီး ေတာင္ကိုရီးယား ကလည္း သူ၏ စစ္တပ္အင္အားကို အလံုးအရင္းႏွင့္ ျဖည့္တင္းသည္။ ကမၻာ့လက္နက္ တင္ပို႔မႈ အမ်ားဆံုး၊ အေမရိကန္၏ ေခတ္အမီဆံုး လက္နက္မ်ားကို သူ႔စစ္တပ္အတြက္ ဝယ္ယူသည္။ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ တစ္ခုတည္းတြင္ပင္ အေမရိကန္တို႔ ထံမွ ေတာင္ကိုရီးယား ၏ လက္နက္ဝယ္ယူမႈ သည္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၇ ဒသမ ၈ ဘီလီယံအထိ ရွိခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကမၻာ့လက္နက္ တင္သြင္းမႈ အမ်ားဆံုးႏိုင္ငံ အျဖစ္ စာရင္းဝင္သြား ခဲ့သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယား ကလည္း သူ႔ႏိုင္ငံ၏ GDP ကို ေလးပံုတစ္ပံုေလာက္ အထိ စစ္ အသံုးစရိတ္အျဖစ္ အသံုးျပဳထားသူ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံ၏ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ အင္အားမွာလည္း တစ္သန္းေက်ာ္ ရွိေနသည္။ ကမၻာ့တပ္ဖြဲ႕ဝင္ အင္အား စာရင္းတြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္ ၿပီးေနာက္ ကမၻာ့ တတိယအဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ ရွိသည္။ ေတာင္ကိုရီးယား၏ တပ္ဖြဲ႕ဝင္အင္အား ေျခာက္သိန္းေက်ာ္ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ ေလးသိန္း နီးပါးေလာက္ ေတာင္ႏွင့္ေျမာက္ၾကား ကြာဟေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ကလည္း ေတာင္ကိုရီးယားကို မေၾကာက္ သကဲ့သို႔ ေတာင္ကိုရီးယား ကလည္း သူ၏ ေခတ္မီ တပ္မေတာ္ေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔က သူ႔ကို စစ္ေရးအရ ရန္စလာလွ်င္ စစ္ေရးအရ တံု႔ျပန္မည္ဟု ျပတ္သားစြာ ေျပာထားသူ ျဖစ္သည္။
ေတာင္ကိုရီးယား တို႔၏ ေျမာက္ကိုရီးယား ထက္ အားနည္းခ်က္ ရွိရသည္မွာ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ထုတ္လုပ္ခြင့္ မရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ႏ်ဴကလီးယား မျပန္႔ပြားေရး စာခ်ဳပ္တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုး ထားေသာ ေတာင္ကိုရီးယား သည္ ေျမာက္ကိုရီးယားကို အေကာင္းဆံုး ရင္ဆိုင္ႏိုင္ရန္ သူ၏ ေလတပ္အင္အား၊ ေရတပ္အင္အားႏွင့္ ေခတ္အမီဆံုး လက္နက္ မ်ားကိုသာ အားထားျဖည့္တင္း ေနရသည္။ အကယ္၍မ်ား ေျမာက္ကိုရီးယား ၏ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္တစ္ခု ေတာင္ကိုရီးယား ေျမေပၚသုိ႔ က်သြားခဲ့ပါက ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံ တစ္ဝက္ခန္႔ႏွင့္ စစ္တပ္အင္အား တစ္ဝက္ခန္႔ က်ဆံုးသြားမည္ ျဖစ္သည္။
ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္ေသာ ေနရာသည္ သာမန္အားျဖင့္ စမ္းသပ္မႈၿပီးၿပီးခ်င္း အပူပိုင္းဇုန္ေနရာ တစ္ခုအျဖစ္ ခ်က္ခ်င္းေျပာင္းလဲ သြားတတ္သည္။ ထိုအခ်က္ကို သက္ေသထူ သည့္အေနျဖင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား သည္
စမ္းသပ္မႈၿပီးၿပီးခ်င္း ေနရာ၏ ေျပာင္းလဲသြားေသာ အပူအတိုင္းအတာ မ်ားကို လည္းျပသခဲ့သည္။ ေအာင္ျမင္သည့္ ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္မႈအျဖစ္ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔ ပထမဆံုး အတည္ျပဳ လုိက္သည့္ ေၾကညာခ်က္ လည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔က သူတို႔တြင္ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး ပိုင္ဆိုင္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ကတည္းက ေၾကညာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယံုၾကည္ရန္ ခဲယဥ္းလြန္းသည့္ အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း က ေဝဖန္သံ အနည္းငယ္သာ ထြက္ေပၚခဲ့သည္။ ယခု စမ္းသပ္မႈသည္ ေဝဖန္မႈပင္ မကေတာ့ဘဲ ကမၻာႀကီးကိုပါ ၿခိမ္းေျခာက္ ႏိုင္ခဲ့သည္။ ကမၻာ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ နံနက္ ေစာေစာစီးစီး အဖြင့္ စာမ်က္ႏွာကို မလွပေစခဲ့ဘဲ အက်ည္းတန္သြား ေစခဲ့သည္။
ဂ်ပန္တို႔က အတိအက် ေျပာသည္မွာ အကယ္၍ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုးသာ မဟုတ္ခဲ့ပါက ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔ ယူေရနီယံ သို႔မဟုတ္ ပလူတိုနီယံ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကို အသံုးျပဳၿပီး ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အေသအခ်ာ ေျပာခဲ့သည္။ ေျမာက္ကိုရီးယား ၏ ယခု စမ္းသပ္မႈက ေတာင္ႏွင့္ေျမာက္ ဆက္ဆံေရးကို ပိုမိုတင္းမာ သြားေစၿပီး ေတာင္ကိုရီးယား ကို တပ္လွန္႔ လိုက္သည့္ သေဘာ ျဖစ္ေနသည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ဒီဇင္ဘာလက ေျမာက္ကိုရီးယား ၏ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရး အဆင့္ျမင့္ဆံုး သံတမန္ ေသဆံုးမႈေၾကာင့္ ေတာင္ႏွင့္ေျမာက္ ဆက္ဆံေရး ပိုမိုဆိုးရြား လာႏိုင္သည္ဟု ေဝဖန္ေနစဥ္ မွာပင္ ယခု စမ္းသပ္မႈသည္ ေတာင္ႏွင့္ေျမာက္ ကို စစ္ပြဲ ဆီသို႔ပင္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ေခၚေဆာင္သြား ေစႏိုင္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရ ပါသည္။
ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၂၅)
.jpg)
No comments:
Post a Comment