ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ေရေၾကာင္းဥပေဒ ကုိ တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံတုိ႔ လာမည့္ႏွစ္တြင္ အၿပီးေရးဆဲြမည္

ေပက်င္း ၊ ၁၈-၈-၂၀၁၆

ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ အတြင္း အျငင္းပြား ေရပုိင္နက္ မ်ားေၾကာင့္ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ တင္းမာမႈမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္အတြင္း လုိက္နာက်င့္သံုးရမည့္ ေရေၾကာင္း ဥပေဒကုိ တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံ အဖဲြ႕ ေပါင္းစပ္ကာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္ပုိင္းတြင္ အၿပီးေရးဆဲြသြားမည္ ျဖစ္သည္။

တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံ အဖဲြ႕သည္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္အတြင္း ႏုိင္ငံတကာသေဘၤာမ်ား ျဖတ္သန္းရာ လမ္းေၾကာင္း ၊ ႏုိင္ငံတကာ ေရပုိင္နက္ ၊ ႏုိင္ငံအလုိက္ ေရပုိင္နက္ အစရွိသည္တုိ႔ကုိ သတ္မွတ္မည့္ ပံုစံႏွင့္ ယင္းေရျပင္ အတြင္း သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံအားလံုးက လုိက္နာ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း မ်ားကို ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ကတည္းက ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္း တည္ေဆာက္ ေနခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ဇူလုိင္လက The Hague အထူးတရား႐ံုးမွ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အတြင္းရွိ နယ္ေျမ တစ္စံုတစ္ရာ ကို သမုိင္း၀င္ ပုိင္ဆုိင္မႈအျဖစ္ ေၾကညာခြင့္ မရွိေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ေပး ခဲ့ၿပီးေနာက္ တ႐ုတ္က လက္မခံဘဲ စစ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ မ်ားကုိ တစ္ဆင့္ၿပီး တစ္ဆင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အတြက္ ဂ်ပန္ ၊ အေမရိကန္ ၊ တ႐ုတ္ ႏွင့္ အာဆီယံ တို႔အၾကား အေျခအေန မွာ တင္းမာလာခဲ့ ၾကသည္။

သုိ႔ေသာ္ တ႐ုတ္အေနျဖင့္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ကတည္းက သံတမန္နည္းျဖင့္ ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့သည့္ အတုိင္း ေျဖရွင္းရန္ ဆႏၵရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္ကုိ ေတြ႕ရွိရၿပီး တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံ ပူးေပါင္းကာ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ ေရေၾကာင္း ဥပေဒကုိ ေရးဆဲြရန္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။

ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႀကိဳတင္ စီစဥ္ထားျခင္း မရွိဘဲ  ထိပ္တုိက္ ရင္ဆုိင္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ မည္သုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရမည္ကုိ တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံ တုိ႔အၾကား ၂၀၁၅ ခုႏွစ္က ေရးထုိးခဲ့ေသာ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ကုိလည္း အတည္ျပဳထားရွိ သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ေနာက္လတြင္ လာအုိႏုိင္ငံ၌ တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံ အႀကီးအကဲမ်ား ေတြ႕ဆံုသည့္အခါ ယင္းစာခ်ဳပ္ကုိ အတည္ျပဳ သြားႏုိင္ရန္ ေဆြးေႏြး ေဆာင္ရြက္မည္ ျဖစ္သည္။

ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္အေရး ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေရေၾကာင္းဥေပဒ တစ္ရပ္ ထြက္ေပၚလာရန္ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံမ်ား အားလံုး ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္း ေရးဆဲြသြားရန္ သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိထားေၾကာင္း ၊ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံမ်ားကလည္း အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတြ႕ဆံုက အေျဖရသည္အထိ အျမန္ဆံုး ညိႇႏႈိင္းရန္ သေဘာတူထားၿပီး လာမည့္ႏွစ္ ႏွစ္လယ္ပုိင္းတြင္ ေရေၾကာင္းဥပေဒ မူၾကမ္းကုိ အၿပီး ေရးဆဲြႏုိင္မည္ ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း တ႐ုတ္ ဒုတိယသမၼတ က ေျပာၾကား ခဲ့သည္။

ရတနာပံုေန႔စဥ္ ၊ စာ(၃)