၀န္ႀကီးခ်ဳပ္သစ္ႏွင့္ ၿဗိတိန္ ဘယ္လုိခရီး ဆက္ေလွ်ာက္မွာလဲ

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္သစ္ႏွင့္ ၿဗိတိန္ ဘယ္လုိခရီး ဆက္ေလွ်ာက္မွာလဲ

( ရွိန္းထက္ )

ဇြန္လက ျပည္သူမ်ား၏ မဲအသာစီးျဖင့္ EU မွခြဲထြက္ေရး အဆို ေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္ ၿဗိတိန္သည္ ႏုိင္ငံသစ္ တစ္ခုကဲ့သို႔ ျဖစ္သြားခဲ့ကာ အေကာင္းမြန္ဆံုး ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ ႏုိင္ဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံ့ဦးေသွ်ာင္ ေကာင္းတစ္ဦး ကို လိုအပ္ေနခ်ိန္ ျဖစ္သည္။

လက္ရွိဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္း က သူ၏ EU ထဲတြင္ ဆက္လက္ ေနထိုင္ေရးအဆို မေအာင္ျမင္ ေသာေၾကာင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရာထူးမွ ႏုတ္ထြက္ဖို႔ ေၾကညာခဲ့သည္။ ဇူလိုင္ ၁၃ ရက္တြင္ ကင္မရြန္းဘာကင္ဟန္ နန္းေတာ္သို႔ သြားေရာက္၍ ဘုရင္မႀကီး အဲလိဇဘက္ ထံသို႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရာထူးမွ တရားဝင္ ႏုတ္ထြက္ေၾကာင္း သဝဏ္လႊာ ေပးပို႔သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံကို လိမၼာပါးနပ္စြာ ကိုင္တြယ္ဖို႔ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း တစ္ေယာက္ကို အာဏာရ ကြန္ဆာေဗးတစ္ ပါတီအေနျဖင့္ ရွာေဖြ ရေတာ့သည္။ ၿဗိတိန္ နုိင္ငံေရးသည္ လတ္တေလာတြင္ ေသြးကြဲေနသည့္ ႏုိင္ငံေရး ျဖစ္သည္။ ၿပိဳင္ဘက္ ေလဘာပါတီမွ ေခါင္းေဆာင္ ဂ်ယ္ရမီကိုဘင္ ကိုလည္း သူ႕ ပါတီဝင္မ်ား က အရည္အခ်င္း မရွိဟုဆိုကာ အယံုအၾကည္ မရွိ အဆိုတင္သြင္းျပီး ႏုတ္ထြက္ခိုင္း ေနသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံေရး သည္ EU မွ ခြဲထြက္ေရးႏွင့္ အတူ လိုက္ပါကာ ပိုမို႐ႈပ္ေထြး လာေတာ့သည္။ အာဏာရ ကြန္ဆာေဗးတစ္ ပါတီ၏ သက္တမ္း ကုန္ဆံုးဖို႔ ႏွစ္ႏွစ္ခန္႔ အခ်ိန္က်န္ရွိ ေနေသးသည္။ ကင္မရြန္း မရွိသည့္ ေနာက္ပိုင္း မည္သူ႔ကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အသစ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ၿပီး က်န္ရွိသည့္ ႏွစ္ႏွစ္ အခ်ိန္ကို တာဝန္ထမ္းေဆာင္ သြားမည္ ဆိုသည္ကို အာဏာရပါတီ ထိပ္သီး အသိုင္းအဝိုင္း တို႔ မဲေပးေရြးခ်ယ္ ရေတာ့သည္။

ေထာက္ခံမဲ အမ်ားဆံုးႏွင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သစ္ ေနရာကို ရရွိသြားသူမွာ ထရီဆာေမ ျဖစ္သည္။ သူသည္ ၿဗိတိန္၏ သမုိင္းဝင္မည့္ ဒုတိယေျမာက္ အမ်ဳိးသမီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္သည္။ သူမသည္ ေခါင္းေဆာင္မႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အရည္အခ်င္း ပိုင္းတြင္ ထူးခြၽန္သူဟူ၍ နာမည္ႀကီးသည္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ အတိုက္အခံ ကြန္ဆာေဗးတစ္ ပါတီ၏ ပညာေရးဌာန တာဝန္ခံ ရာထူးျဖင့္ စတင္ေနရာ ရလာခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

ေလဘာအစိုးရ လက္ထဲမွေန၍ လႊဲေျပာင္းကာ ကြန္ဆာေဗးတစ္ ပါတီ ၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရ ဖြဲ႕ႏိုင္ခ်ိန္တြင္ သူမ၏ ရာထူးသည္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး အဆင့္အထိ တိုးလာခဲ့သည္။ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး ပီပီ ရဲဌာနကို ႀကီးၾကပ္ရၿပီး မႈခင္း က်ဆင္းေရး၊ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး၊ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားကို အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေရး၊ အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ႏွင့္ တန္ျပန္ ထိုးစစ္ဆင္ေရး တို႔တြင္ ေကာင္းမြန္စြာ ကိုင္တြယ္ ထိန္းခ်ဳပ္ ႏုိင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီး ဝန္ႀကီးတစ္ဦး အေနျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္မႈ အရည္အခ်င္း ျပည့္ဝသူ ဟု လူတိုင္း က ခ်ီးက်ဴးခဲ့ ၾကသည္။

ထရီဆာေမ က EU ကေနထြက္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ ကိစၥအားလံုးက ၿပီးသြားၿပီ။ အဲဒီေနရာ ကေနပဲ ေအာင္ျမင္ မႈေတြကို ၿဗိတိန္ ျပန္ရေအာင္ ႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္ရမယ္။ ဒုတိယအေနနဲ႔ ၿပိဳကြဲေနတဲ့ ပါတီရဲ႕စည္းလံုးမႈနဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စည္းလံုးမႈကို ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းဖို႔ ႀကိဳးစားရမယ္။ တတိယ အေနနဲ႔ကေတာ့ ၿဗိတိန္ ယခင္က ရရွိခဲ့တဲ့ ျပည့္စံု ခိုင္မာမႈရွိတဲ့ အနာဂတ္ကို တည္ေဆာက္ဖို႔ ျဖစ္သည္ဟု သူမက ဆိုခဲ့သည္။ ၿဗိတိန္၏ စီးပြားေရး အတြက္ ပထမဆံုးေျခလွမ္း အေနျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ အရာက ဘာလဲဟူေသာ ေမးခြန္းကို ျပန္လည္ ေျဖဆိုရာတြင္ ထရီဆာေမ က လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ခြင့္ ရဖို႔ပဲျဖစ္တယ္ ဟု ေျပာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မၾကာမီကပင္ ၿဗိတိန္ ဘ႑ာေရး ဝန္ႀကီးက ကုန္သြယ္မႈ သစ္မ်ားရရွိဖို႔ အာရွကို ခရီးထြက္ ခဲ့ျခင္းသည္ အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္ေသာ ခရီးတစ္ခု ျဖစ္သြားခဲ့သည္။

ထရီဆာေမ လည္း ကုန္သြယ္မႈ စာခ်ဳပ္သစ္မ်ား ရရွိရန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရာထူးကို လက္ခံရရွိၿပီး မၾကာမီ ခရီးထြက္ ရဦးမည္ ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမား ကေတာ့ ထရီဆာေမ အေနျဖင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရာထူးကို ကြၽမ္းက်င္ပိုင္ႏုိင္စြာ ထမ္းေဆာင္ ႏုိင္မည္ဟု သူမ၏ အရည္အခ်င္း မ်ားကို ေထာက္ျပကာ ႀကိဳဆိုခဲ့သည္။ အေမရိကန္ အေနျဖင့္ သူ၏ မဟာမိတ္ၿဗိတိန္ ႏွင့္ အၿမဲတမ္း အတူတကြ ရွိေနမည္ဟုလည္း ကတိေပးခဲ့ ေသးသည္။

EU ကေန ၿဗိတိန္ထြက္ခြာ သြားေသာေၾကာင့္ ယခု EU အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံ၂၇ ႏုိင္ငံတည္း က်န္ခဲ့ေတာ့မည္ ျဖစ္ၿပီး ဂ်ာမန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အန္ဂ်လာမာကယ္ အပါအဝင္ တျခား EU အဖြဲ႕ဝင္ ႏုိင္ငံမ်ားကေတာ့ ၿဗိတိန္ကို EU မွ ခြဲမထြက္ေစခ်င္ေပ။ EU တြင္ ခုိင္မာသည့္ ေငြေၾကးေစ်းကြက္၊ လြတ္လပ္သည့္ ကုန္သြယ္မႈ၊ လိုအပ္သည့္ ဝန္ေဆာင္မႈ အားလံုးကို ရႏုိင္သည္။ ျဗိတိန္ EU မွခြဲထြက္ သြားေသာေၾကာင့္ ခုိင္မာေနသည့္ သူ၏စီးပြားေရးႏွင့္ ေငြေၾကး ေစ်းကြက္ကို အႀကီးအက်ယ္ ႐ိုက္ခတ္ေစႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အလ်င္အျမန္ တိုးတက္ေနေသာ အိႏၵိယေစ်းကြက္ ႏွင့္ တ႐ုတ္ေစ်းကြက္ တို႔က အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိ ၿဗိတိန္ကို က်ားကန္ေပးထား ႏုိင္သည္ဟု စီးပြားေရး ပညာရွင္မ်ားက ေျပာသည္။

တ႐ုတ္က EU မွ ၿဗိတိန္ထြက္ျခင္းသည္ သူ၏ စီးပြားေရးအတြက္ အဆင္ေျပ သြားခဲ့သည္ဟု ေျပာသည္။ ကုန္သြယ္မႈ လြတ္လပ္ခြင့္ စာခ်ဳပ္မ်ားကို တျခားေနရာ၌ သြားရွာေနစရာ မလိုေတာ့ဘဲ သူ႔ဆီသို႔ ၿဗိတိန္ ေျပးလာမည္ကို သိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ၿဗိတိန္အတြက္ ထိန္းခ်ဳပ္စရာ ေနာက္တစ္ခု ကလည္း က်န္ေနေသးသည္။ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ အတြက္ အေရးႀကီးဆံုး တစ္ခုျဖစ္သည့္ ေငြေၾကး ေဖာင္းပြမႈ ျဖစ္သည္ဟု Focus Economic's က ေထာက္ျပခဲ့သည္။

ခြဲထြက္ခ်င္သူမ်ား၏ စိတ္ကူးယဥ္မႈ မ်ားက ဘယ္ေလာက္အထိ ၿဗိတိန္စီးပြားေရးကို ေအာင္ျမင္လာေစ မလဲဟူသည့္ ေမးခြန္းမ်ားက စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းေနသည္။ EU ထဲတြင္ရွိစဥ္က စီးပြားေရး တိုးတက္မႈႏႈန္း မ်ားမ်ားစားစား မရွိေသာ္လည္း ၿဗိတိန္အဖို႔ တည္ၿငိမ္သည့္ စီးပြားေရး ရွိခဲ့သည္။ ၿဗိတိန္ျပည္သူ အမ်ားစုက ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္တုန္း က ၿဗိတိန္စီးပြားေရး တိုးတက္မႈႏႈန္း သုည ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိေနခဲ့သည္ကို မေက်နပ္ ႏုိင္ၾကဘဲ EU မွ ထြက္မွသာ သူတို႔ႏုိင္ငံ စီးပြားေရး လ်င္ျမန္စြာ ျပန္လည္တိုးတက္ မည္ဟု ထင္ေန ၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ သူတို႔စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္မ်ားမွာ အမ်ဳိးသမီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သစ္ ထရီဆာေမ ၏ စီးပြားေရး လမ္းေၾကာင္းသစ္ မ်ားႏွင့္ လက္ေတြ႕ အမွန္တကယ္ တိုးတက္  လာမလား ဟူသည္ကို မၾကာမီ သိလာရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ 

ထရီဆာေမ မတိုင္မီက ၿဗိတိန္၏ ပထမဆံုးအမ်ဳိးသမီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မာဂရက္သက္ခ်ာ ကေတာ့ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ား အထိ ၂ဝ ရာစု၏ အရွည္လ်ားဆံုး တာဝန္ထမ္းေဆာင္ ရသည့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တစ္ဦးအျဖစ္ ၿဗိတိန္သမိုင္းတြင္ မွတ္တမ္းဝင္ ခဲ့ၿပီး Iron Lady ဟု ကမၻာေက်ာ္ခဲ့ကာ ၿဗိတိန္ကို အေကာင္းဆံုး ပံုေဖာ္ေပး ႏုိင္ခဲ့သည္။

ယခုလည္း ထရီဆာေမကို ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံကို အေကာင္းဆံုး ပံုေဖာ္ေပးရင္း ဒုတိယ မာဂရက္သက္ခ်ာ ျဖစ္လာေလမလား ဟူ၍ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ သားတို႔က စိတ္ကူးယဥ္ ေနၾကပါေၾကာင္း ေရးသား လိုက္ရပါသည္။

ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၂၄)