အာဆီယံ ေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရး စဥ္ဆက္မျပတ္ ပူးတဲြေလ့က်င့္

အာဆီယံ ေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရး စဥ္ဆက္မျပတ္ ပူးတဲြေလ့က်င့္

အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္

( ၂၉-၁၀-၂၀၁၃ )

ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာ ႏိုင္ငံေတာ္ က အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံ က်င္းပသည့္ (၂၃)ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ႏုိင္ငံ တပ္မေတာ္ (ၾကည္း)မ်ား ေသနတ္ပစ္ ၿပိဳင္ပြဲကို ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕ ရွိ တပ္မေတာ္ စက္ပစ္ကြင္း ၌ ေအာက္တိုဘာ ၂၉ ရက္မွ ႏိုဝင္ဘာ ၉ ရက္အထိ က်င္းပ သြားမည္ ျဖစ္သည္။ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ အာဆီယံ အဖြဲ႕ဝင္ ၁ဝ ႏိုင္ငံ၏ တပ္မေတာ္ (ၾကည္း)မ်ားမွ ေသနတ္ပစ္ အသင္း ၁ဝ သင္း ပါဝင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ ၾကမည္ ျဖစ္သည္။

ၿပိဳင္ပြဲဝင္ အသင္းသား မ်ားသည္ ၿပိဳင္ပြဲအႀကိဳ ေလ့က်င့္ ပစ္ခတ္မႈ မ်ားကို ေအာက္တိုဘာ ၂၄ ရက္ႏွင့္ ၂၅ ရက္တို႔တြင္ ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕ ရွိ တပ္မေတာ္ စက္ပစ္ကြင္း ၌ ေလ့က်င့္ ပစ္ခတ္ခဲ့ ၾကသည္။ ပစ္ခတ္ ေလ့က်င့္ၾကရာ တြင္ မီတာ ၁ဝဝ စက္ပစ္ကြင္း ၌ ပစၥတို (အမ်ဳိးသား) ၊ ပစၥတို (အမ်ဳိးသမီး) ပစ္ခတ္စဥ္ ေလ့က်င့္ျခင္း ၊ မီတာ ၂ဝဝ စက္ပစ္ကြင္း ၌ ကာဘိုင္ ပစ္ခတ္စဥ္ ေလ့က်င့္ျခင္း ၊ မီတာ ၆ဝဝ စက္ပစ္ကြင္း ၌ ႐ိုင္ဖယ္ႏွင့္ စက္ေသနတ္ ပစ္ခတ္စဥ္ ေလ့က်င့္ျခင္း တို႔ကို အသီးသီး ပစ္ခတ္ ေလ့က်င့္ ခဲ့ၾကသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ သည္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္တြင္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏိုင္ငံမ်ား အသင္းဝင္ ႏုိင္ငံျဖစ္ ခဲ့သည္။ အာဆီယံ အသင္း၏ (၂၃)ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ထိပ္သီး အစည္းအေဝး ကို ဘ႐ူႏုိင္း ဒါ႐ုဆလမ္ ႏိုင္ငံ ဘန္ဒါဆရီ ဘီဂါဝန္ၿမိဳ႕ ရွိ အျပည္ျပည္ ဆုိင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္း စင္တာ ၌ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၉  ရက္မွ ၁ဝ ရက္အထိ က်င္းပခဲ့သည္။ ယင္း အစည္းအေဝး က ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္  ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ထံ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ အာဆီယံ ဥကၠ႒ ရာထူးကို လႊဲေျပာင္း ေပးအပ္ ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ အာဆီယံ ဥကၠ႒ ၏ ေဆာင္ပုဒ္ကို '' ေရွ႕သုိ႔တူညီ တက္လွမ္းခ်ီ ၿငိမ္းခ်မ္း ေဝစည္ အသိုက္အဝန္း ဆီ ''ဆုိသည့္ ေဆာင္ပုဒ္ကို ေရြးခ်ယ္ ခဲ့ၾကသည္။ အာဆီယံ အဖြဲ႕ဝင္ အားလံုး၏ ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္း သာယာဝေျပာ သည့္ အာဆီယံ အသိုက္အဝန္း တည္ေဆာက္၍ ထို အသုိက္အဝန္း ရွင္သန္ေရး အတြက္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား အခ်င္းခ်င္း စည္းစည္းလံုးလံုး ညီညီၫြတ္ၫြတ္ ရွိၾက ေစရန္မွာ အာဆီယံ အသင္း၏ ဥကၠ႒ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ က ဦးေဆာင္ဦးရြက္ ျပဳရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။

အာဆီယံ အသုိက္အဝန္း တည္ေထာင္ေရး အတြက္ အဖြဲ႕ဝင္ ႏုိင္ငံမ်ား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ ရမည့္ လုပ္ငန္း နယ္ပယ္မ်ားမွာ ႏုိင္ငံေရး ႏွင့္ လံုၿခံဳေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ၊ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ၊ လုပ္ငန္း ဆုိင္ရာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ႏွင့္ ျပင္ပဆက္ဆံေရး ဟူေသာ နယ္ပယ္ေလးရပ္ တို႔တြင္ တက္ညီ လက္ညီ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။

လုပ္ငန္း နယ္ပယ္ ေလးရပ္မွ အာဆီယံ ႏုိင္ငံေရး ႏွင့္ လံုၿခံဳေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ သည္ အေစာဆံုးႏွစ္ မ်ားက ပင္ စတင္ခဲ့သည္။ အာဆီယံ ၏ အဓိက က်ေသာ စာခ်ဳပ္မ်ား အနက္ Zone of Peace, Freedom and Neutrality = ZOPFAN ကို ၁၉၇၁ ခုႏွစ္တြင္ ကြာလာလမ္ပူ ေၾကညာခ်က္ အရ ထုတ္ျပန္ ခဲ့ေသာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသ ခ်စ္ၾကည္ေရး ႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး စာခ်ဳပ္ကို ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တြင္ ခ်ဳပ္ဆို၍ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕ႀကီးက အတည္ျပဳ ေပးခဲ့သည္။ ေဒသတြင္း အေစာဆံုး ႏုိင္ငံေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ မွာ ထုိ အခ်ိန္က ျဖစ္ေပၚလ်က္ ရွိသည့္ ကေမၻာဒီးယား အေရးကို ႏုိင္ငံေရး နည္းလမ္းအရ ေျဖရွင္းေပး ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ ႏွစ္စဥ္ ဝန္ႀကီးအဆင့္ အစည္းအေဝး ႏွင့္ တစ္ဆက္ တစ္စပ္တည္း က်င္းပသည့္ အာဆီယံ ႏွင့္ ေဆြးေႏြးပြဲ ႏိုင္ငံမ်ား အစည္းအေဝး တြင္လည္း အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေရး ႏွင့္ လံုၿခံဳေရး ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို အျမင္ခ်င္း ဖလွယ္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ပံုမွန္ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္။

၂၁ ရာစု ေခတ္သစ္ စနစ္သစ္ တည္ေဆာက္ ေနေသာ ကာလတြင္ ႏုိင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ သို႔မဟုတ္ ဆုတ္ယုတ္မႈ တို႔သည္ ထိုႏုိင္ငံတြင္း ႏုိင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈ ႏွင့္ လံုၿခံဳေရး အေျခအေန တို႔အေပၚ တည္မွီ သကဲ့သို႔ ေဒသတြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး သည္လည္း ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံတို႔၏ ႏိုင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈ ႏွင့္ လံုၿခံဳေရး အေျခအေန တို႔အေပၚတြင္ တည္မွီလ်က္ ရွိသည္။

သို႔ျဖစ္၍ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ အာဆီယံ ဥကၠ႒၏ ေဆာင္ပုဒ္ ျဖစ္ေသာ ေရွ႕သို႔တူညီ တက္လွမ္းခ်ီ ၿငိမ္းခ်မ္းေဝစည္ အသိုက္အဝန္းဆီ ဆိုေသာ ေဆာင္ပုဒ္ကို အာဆီယံ အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံမ်ားက အေကာင္ အထည္ေဖာ္ ၾကရမည့္ လုပ္ငန္း နယ္ပယ္ေလးရပ္မွ ေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရးတြင္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ က ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ ရမည္ျဖစ္ရာ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံမ်ားမွ တပ္မေတာ္မ်ား ႏွင့္ ပူးတြဲ ေလ့က်င့္ေရး စဥ္ဆက္မျပတ္ ေဆာင္ရြက္ ရမည့္ လုပ္ငန္း တစ္ခု ျဖစ္ေပသည္။    ။